Nhiễm virus viêm gan B có thể dẫn đến các biến chứng nặng như suy gan, xơ gan hoặc ung thư biểu mô tế bào gan.

Vậy bệnh nhân bị nhiễm virus viêm gan B khi nào cần theo dõi, chưa cần điều trị, khi nào cần bắt đầu nên điều trị, khi nào dừng điều trị, ... hiện đang là mối quan tâm của nhiều thầy thuốc và bệnh nhân.

Tại Hội nghị “Ứng dụng các xét nghiệm trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý chuyên khoa Truyền nhiễm”được Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tổ chức vào ngày 06/ 11/ 2015, công trình nghiên cứu khoa học “Sự kết hợp mức độ qHBsAg và HBV DNA để xác định “người mang HBV không hoạt động thật” trong số những bệnh nhân nhiễm HBV mạn được xem là “người mang HBV không hoạt động” do PGS TS Nguyễn Nghiêm Luật trình bày sẽ giải đáp một số vấn đề cập nhật nhất hiện nay trong chẩn đoán, theo dõi, điều trị và tiên lượng viêm gan B mạn.

Xác định tỷ lệ người mang HBV không hoạt động thật

PGS TS Nguyễn Nghiêm Luật báo cáo tại hội nghị.

PGS TS Nguyễn Nghiêm Luật, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết: “Trước đây, để xác định người mang HBV không hoạt động, người ta chỉ dựa vào tải lượng virus thấp (HBV DNA <104 coppies/mL, ALT bình thường và HBeAg âm tính). Gần đây, giá trị qHBsAg định lượng đã được bổ sung thêm để chẩn đoán người mang virus không hoạt động thật đối với genotype B và C (gặp chủ yếu ở Việt Nam) là < 100 IU/mL”.

Từ tháng 1/2014 đến 5/2015, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã nghiên cứu 204 mẫu huyết tương từ các bệnh nhân viêm gan mạn được được khám và điều trị, gồm 106 nam và 98 nữ, tuổi từ 18 đến 64.

Mục tiêu của nghiên cứu này là kết hợp mức độ của qHBsAg và HBV DNA để đánh giá tỷ lệ “người mang HBV không hoạt động thật” trong số những bệnh nhân viêm gan B mạn được xem là “mang HBV không hoạt động”.

Những mang HBV không hoạt động được chia thành 2 nhóm: nhóm 1 gồm 103 bệnh nhân chưa từng được điều trị HBV và nhóm 2 gồm 101 bệnh nhân đã được điều trị bằng những thuốc tương tự nucleos(t)ide (NAs) 48 tuần.

qHBsAg và những kết luận cần theo dõi

PGS.TS Trịnh Thị Ngọc - Trưởng khoa Truyền nhiễm Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Bạch Mai, trong Ban Chủ tọa giải đáp thắc mắc của các quý vị.

Từ các kết quả thu được, các tác giả của công trình nghiên cứu đã đi đến một số kết luận quan trọng như:

(1) Tỷ lệ người mang virus không hoạt động “thật” (với 4 tiêu chuẩn: HBV DNA<104 copies/mL, ALT<40 IU/L, HBeAg (-) tính và qHBsAg <100 IU/mL) trong số những người viêm gan B mạn chưa điều trị được xem là mang HBV không hoạt động chỉ là 30,10%.

(2) Tỷ lệ người mang HBV không hoạt động “thật” trong số những người viêm gan B mạn được điều trị NAs 48 tuần được xem là mang HBV không hoạt động cũng chỉ là 26,73%.

(3) Không có sự tương quan có ý nghĩa giữa qHBsAg và HBV DNA ở những bệnh nhân này. Như vậy, qHBsAg là một thông số sinh học không thể thiếu được trong chẩn đoán trạng thái mang HBV không hoạt động thật.

Các kết luận này thể hiện rằng: nếu không đánh giá đúng được trạng thái người mang virus không hoạt động “thật” trong số những người viêm gan B mạn chưa điều trị hoặc đã được điều trị được xem là mang HBV không hoạt động mà không có biện pháp can thiệp thì nguy cơ tái phát, nguy cơ xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan sẽ còn rất cao.

Với sự tập hợp của các kiến thức trong nhiều lĩnh vực Hóa sinh, Huyết học, Miễn dịch, Vi sinh, Sinh học Phân tử, … cùng với các kỹ thuật Chẩn đoán hình ảnh, Mô bệnh học, … trong trong thực tế lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC mong muốn cùng các đồng nghiệp nâng cao chất lượng chẩn đoán, theo dõi hiệu quả điều trị và tiên lượng bệnh viêm gan B mạn.

Đồng thời, Hội nghị còn mang đến những chia sẻ, trao đổi quý báu về những biện pháp chẩn đoán và điều trị các bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, giang mai, bệnh sán lá, sán dây,...

Thanh Loan

Một trong những máy thở cao cấp của Medtronic, đòi hỏi công nhân lành nghề sản xuất linh kiện đặc chủng. Ảnh: CNN

Cách tốt nhất mà các hãng xe hơi có thể làm

Không phải mọi máy thở đều giống nhau, một số phức tạp hơn số còn lại. Bệnh nhân Covid-19 nặng nhất sẽ cần tới máy cao cấp, giá bán lên tới 50.000 USD. Những cỗ máy này phải do chuyên gia y tế được đào tạo bài bản vận hành. Việc sản xuất và lắp ráp chúng tốt nhất là nhường lại cho nhà sản xuất máy thở chuyên nghiệp, theo Vafa Jamali, Phó Chủ tịch Medtronic, một trong số ít công ty sản xuất máy thở.

Linh kiện quan trọng được công nhân lành nghề, giàu kinh nghiệm sản xuất. Theo Medtronic, các hãng xe hơi không đủ khả năng chế tạo máy thở công nghệ cao. “Vì đây là thiết bị cứu sống con người, nó không thể sai sót. Thực hành và kinh nghiệm khiến cho điều này trở nên đặc biệt quan trọng”, ông Jamali nói.

Về phần mình, Medtronic đã tăng lượng sản xuất máy thở hàng tuần thêm 40% từ tháng 1/2020, một phần nhờ dây chuyền lắp ráp hoạt động 24/24. Công ty lên kế hoạch tăng 200% năng suất trong vài tuần tới thông qua tăng gấp đôi số lượng công nhân. Mục tiêu là cho ra 500 máy thở cao cấp trong một tuần, tăng gấp 5 lần.

Tuy vậy, số lượng mỗi tuần mà Medtronic đáp ứng được chỉ là vài trăm, trong khi bác sỹ cần tới hàng nghìn máy. Nó là lý do vì sao họ hoan nghênh ý tưởng từ các nhà sản xuất xe hơi.

Medtronic đã thảo luận với Tesla, GM và Ford. GM cho biết sẽ giúp tăng sản lượng của Ventec Life Systems lên khoảng 10.000 máy/tháng hoặc hơn. Một số máy thở sẽ được sản xuất trong nhà máy GM tại Indiana. Những chiếc máy thở đầu tiên dự kiến được chuyển đi vào tháng 4.

Ford thông báo hợp tác với GE Healthcare để tăng sản lượng máy thở cho GE. Jim Baumbick, Phó Chủ tịch phụ trách dòng sản phẩm xe cộ của Ford, bắt đầu chuyển hướng sang sản xuất công nghệ y tế. Ford đã xác định được một số điều chỉnh để quy trình sản xuất của GE có thể tăng tốc, dồng thời tìm thêm một số nhà cung ứng linh kiện để không bị thiếu hụt nguồn cung. Thậm chí, Ford còn gợi ý một số thay đổi trong linh kiện để chúng được sản xuất dễ hơn.

Toyota đang hoàn thiện các bước cuối cùng để hợp tác với ít nhất 2 công ty sản xuất máy thở và mặt nạ nhằm tăng sản lượng. Tuy nhiên, không rõ đây là hai công ty nào.

Máy thở đơn giản hơn

Medtronic cũng sản xuất máy thở đơn giản hơn cho các ca bệnh nhẹ hơn và đang cân nhắc công khai thiết kế của một hoặc hai máy này để các nhà sản xuất bên ngoài cũng có thể chế tạo.

Khi hợp tác với GE Healthcare, Ford cũng hỗ trợ thiết kế máy thở mới, đơn giản, tương đối dễ sản xuất. Mục tiêu của họ là loại bỏ bất kể thứ gì không cần thiết cho việc thở. Nếu thành công, thiết bị sẽ được sản xuất tại nhà máy bên ngoài GE, thậm chí là tại nhà máy của Ford.

Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) nói đã thay đổi một số quy định pháp lý để các nhà sản xuất xe hơi và các nhà sản xuất thiết bị khác không phải y tế nhanh chóng nhận nhiệm vụ. Chẳng hạn, FDA không thực hiện quy định yêu cầu nhà sản xuất máy thở phải được phê duyệt trước khi thay đổi nhỏ trên máy thở.

Nỗi lo bản quyền

Tuy nhiên, các nhà sản xuất máy thở truyền thống tỏ ra cảnh giác khi làm việc với bên thứ ba. Theo ông Jamali, nếu có sai sót trong sản xuất, nó sẽ trở thành thảm họa. Bản quyền cũng là một trở ngại. Thiết kế máy thở, phần mềm hay linh kiện quan trọng thường liên quan đến bí mật thương mại, tài sản sở hữu trí tuệ.

Debbie Wang, nhà phân tích của Morningstar, cho biết ngành thiết bị y tế đặc biệt nhạy cảm trong bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ và điều này không thể biến mất ngay cả trong đại dịch. Patrick Keane, luật sư về bản quyền, cũng đồng tình rằng lo ngại về tài sản sở hữu trí tuệ sẽ khiến các nhà sản xuất truyền thống do dự khi làm việc với bên ngoài.

Đạo luật Sản xuất quốc phòng là công cụ mạnh mẽ nhất mà chính phủ bảo đảm điều đó không xảy ra. Kích hoạt đạo luật này cho phép Nhà Trắng trực tiếp chỉ đạo sản xuất.

Dù vậy, ngay cả khi đạo luật đã được kích hoạt và các công ty bắt tay với nhau, vấn đề vẫn còn tiếp diễn. Khả năng sản xuất máy thở hiện nay thấp hơn nhiều so với nhu cầu và việc thiết lập dây chuyền sản xuất mới không hề đơn giản. Bạn không thể bất thình lình yêu cầu công nhân chuyên sản xuất điều hòa xe hơi sang sản xuất máy thở được.

Du Lam (Theo CNN)