Quê tôi đang mùa rau sắng. Hoa và lá non của rau sắng có thể lên tới 200.000-350.000 đồng/kg. Xin chuyên gia tư vấn tác dụng của loài rau này, có xứng đáng với giá tiền không? (Hoàng Ngọc Hà - Nam Từ Liêm, Hà Nội)

Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, Hội Đông y Hà Nội, tư vấn:

Rau sắng hay còn gọi rau ngót rừng, rau quế thường mọc ở các vùng núi có độ cao trên 100m. Rau sắng nổi tiếng ở chùa Hương (Hà Nội), vùng núi đá Kim Bảng (Hà Nam), vườn quốc gia Xuân Sơn (Phú Thọ), Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn… Người dân thu hoạch những ngọn non từ cây thân gỗ cao 3-7m. Hoa rau sắng mọc ở thân cây. Hoa và lá non đều ăn được, trở thành đặc sản hiện nay.

Rau sắng có giá bán rất đắt, thậm chí có nơi bán 50.000 đồng/lạng, cao hơn tôm, thịt. Mùa của rau vào tháng 2 và tháng 3 Âm lịch hằng năm. 

Rau sắng xào hay nấu canh giữ nguyên vị ngọt được người dân nhiều vùng gọi là rau mì chính. Ngày xưa, người dân thu hoạch phơi khô rau sắng để nấu cho ngọt nước.

Về giá trị dinh dưỡng, rau sắng chứa 82,4% nước, 5,6-6,5% protein, 5,3-5,5% gluxit, 2,2% cellulose. Trong 100g rau chứa 0,23g lysen, 0,19g methionin, 0,08g tryptophan, 0,25g phenylanalin, 0,45g treonin, 0,22g valin, 0,26g leucin, 0,23g Isoleucin. Đây đều là các axit amino cần thiết cho cơ thể.

Theo Đông y, rau sắng có vị bùi, tính mát, được dùng trong giải độc, thanh nhiệt, lợi tiểu, chữa nhiệt miệng, táo bón. Rau còn có tác dụng giảm cân vì chứa nhiều chất xơ, các axit amin, lysine, caroten. Đặc biệt, rau dùng được cho phụ nữ sau sinh con, tránh sót nhau thai. Trước đây, thực phẩm hiếm, rau sắng được dùng để bồi bổ cho người mới ốm dậy.

Người bị nhiệt miệng, nhiệt do bia rượu lấy lá rau sắng giã ra vắt nước uống chỉ 1-2 lần hết triệu chứng. Với trẻ em bị mụn nhọt, ho, viêm phổi, cha mẹ dùng loại lá này nấu canh giúp tiêu độc nhanh cho con. Trường hợp trẻ bị tưa lưỡi lấy rau sắng giã nát, hòa với mật ong và dùng bông gạc thấm, chà lên lưỡi, họng.

Bạn có thể tham khảo những món ngon như rau sắng nấu canh (bò, heo, gà, tôm) tùy sở thích. Rau sắng rửa sạch vò mềm cho vào chế biến, nêm gia vị vừa ăn. Với món rau sắng xào thịt bò, cho tỏi bằm nhuyễn phi thơm, bỏ rau non vào xào đều sau đó trút thịt bò xào to lửa, ăn lúc vừa chín. 

Lưu ý, những phụ nữ mang thai không nên ăn rau này. Người có đường ruột kém, hay đầy bụng khó tiêu cũng hạn chế ăn. Ngoài ra, rau sắng có tác dụng hạ huyết áp nên những người huyết áp thấp không nên ăn.

Sau 8 ngày điều trị tích cực tại Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, người bệnh đã hồi phục và được xuất viện. Bác sĩ cảnh báo người dân khi dùng các loại thuốc cần được sự hướng dẫn, kê đơn của bác sĩ. Với thực phẩm chức năng, việc sử dụng cũng rất cẩn thận. Người dân có nhu cầu chăm sóc sức khỏe cần tới cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.

Người phụ nữ 67 tuổi, ở xã Xương Thịnh, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ, vào bệnh viện huyện cấp cứu trong tình trạng đi ngoài phân lỏng, tức ngực, mất ngủ, tê miệng môi, tê tay chân, người choáng váng. Tình trạng này xảy ra sau khi bà uống hết 5 lọ thực phẩm chức năng được giới thiệu “chữa bách bệnh”.

Theo lời kể của người bệnh, sau nhiều ngày tham dự hội thảo, bà được một công ty ưu đãi bán rẻ cho 20 lọ thực phẩm chức năng. Sau khi sử dụng lọ đầu tiên, người bệnh bị rối loạn tiêu hóa. Đến lọ thứ 5, người bệnh còn cảm thấy tức ngực, mất ngủ, tê miệng môi, tê tay chân, người choáng váng.

Sau 8 ngày điều trị tích cực tại Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, người bệnh đã hồi phục và được xuất viện. Bác sĩ cảnh báo người dân khi dùng các loại thuốc cần được sự hướng dẫn, kê đơn của bác sĩ. Với thực phẩm chức năng, việc sử dụng cũng rất cẩn thận. Người dân có nhu cầu chăm sóc sức khỏe cần tới cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.

Bánh mặt trăng - Nhật Bản

Trong truyền thuyết về đêm trung thu ở Nhật Bản chỉ xuất hiện chú thỏ ngọc trắng tinh chứ không có chú Cuội, chị Hằng như ở Việt Nam. Người Nhật tin rằng có một chú thỏ như thế đang sống trên mặt trăng. Vì vậy, mỗi khi ngắm trăng họ thường tưởng tượng chú thỏ đang giã bánh bao hay bánh Tsukimi Dango. Chính vì vậy loại bánh dango là bánh đặc trưng vào dịp trung thu ở Nhật Bản. Bánh tròn, mềm được làm từ bột gạo và ăn kèm sốt mặn hoặc ngọt. Dango cũng thường được thưởng thức kèm trà xanh.

Bánh trăng khuyết - Hàn Quốc

Bánh trăng khuyết hay còn gọi là bánh songpyeon là món ăn không thể thiếu với người Hàn Quốc mỗi dịp trung thu. Bánh được làm từ bột gạo, có nhiều hương vị khác nhau từ đậu đỏ, đậu xanh, vừng…Màu sắc của bánh được tạo ra từ những loại rau, củ tươi ngon. Mâm cỗ trung thu của người Hàn được bày biện rất trang trọng và không bao giờ thiếu bánh trăng khuyết.

Bánh đoàn viên - Trung Quốc

Có thể nói Trung Quốc chính là cái nôi của ngày tết trung thu với rất nhiều điển tích, điển cố về ngày này. Món ăn đặc trưng ngày rằm trung thu của người Trung Hoa không thể thiếu bánh nướng và bánh dẻo. Tuy nhiên, mỗi vùng lại có những hương vị khác nhau dựa trên bốn loại nguyên liệu cơ bản là: nhân hạt sen nhuyễn, nhân đậu đỏ, nhân mứt hoa quả và nhân ngũ cốc.

Bánh nướng Hopia - Philippines

Bánh trung thu ở Philippines thường được gọi là Hopia (bánh nướng ngon), gồm nhiều "phiên bản" như hopiang mungo (bán nướng đậu xanh), hopiang baboy (bánh nướng thịt heo), hopiang Hapon (Bánh nướng Nhật Bản), hopiang ube (bánh nướng khoai lang tím)...

Bánh cốm dẹp - Campuchia

Lễ hội trung thu của người Campuchia thường diễn ra muộn hơn so với các nước khác, vào ngày rằm tháng 10 thay vì tháng 8 và được gọi là lễ Ok Om Pok. Lễ hội diễn ra chủ yếu vào ban đêm khi diễn ra cuộc thi thả đèn gió với ngụ ý gửi những mong ước, khao khát của con người đến với thần linh. Mâm cỗ trung thu của người Campuchia vào đêm rằm mang đặc trưng riêng với món cốm dẹp, chuối, khoai và mía…

Mâm cỗ của người Việt

Có thể nói mâm cỗ trung thu của người Việt ảnh hưởng không nhỏ từ người Trung Hoa, vì vậy không thể thiếu bánh nướng và bánh dẻo. Tuy nhiên trung thu không đơn thuần là một ngày lễ mà còn là báo hiệu một mùa vụ mới với người Việt. Chính vì vậy, bên cạnh hai loại bánh cổ truyền, người Việt Nam luôn chuẩn bị mâm cỗ trung thu rất tươm tất với đủ loại hoa quả mùa thu như: hồng, bưởi, chuối, na…

Mỗi quốc gia có một phong tục và món ăn trung thu khác nhau nhưng tựu chung lại, trung thu vẫn là dịp để người người đoàn tụ với gia đình. Phá cỗ trông trăng cũng là cách để chúng ta gửi gắm ước muốn về cuộc sống viên mãn, đủ đầy.

Cùng có phong tục đón trung thu nhưng ẩm thực mỗi nước khác nhau, vậy những nước láng giềng - họ có gì trên mâm cỗ trung thu?

Bánh mặt trăng - Nhật Bản

Trong truyền thuyết về đêm trung thu ở Nhật Bản chỉ xuất hiện chú thỏ ngọc trắng tinh chứ không có chú Cuội, chị Hằng như ở Việt Nam. Người Nhật tin rằng có một chú thỏ như thế đang sống trên mặt trăng. Vì vậy, mỗi khi ngắm trăng họ thường tưởng tượng chú thỏ đang giã bánh bao hay bánh Tsukimi Dango. Chính vì vậy loại bánh dango là bánh đặc trưng vào dịp trung thu ở Nhật Bản. Bánh tròn, mềm được làm từ bột gạo và ăn kèm sốt mặn hoặc ngọt. Dango cũng thường được thưởng thức kèm trà xanh.

Bánh trăng khuyết - Hàn Quốc

Bánh trăng khuyết hay còn gọi là bánh songpyeon là món ăn không thể thiếu với người Hàn Quốc mỗi dịp trung thu. Bánh được làm từ bột gạo, có nhiều hương vị khác nhau từ đậu đỏ, đậu xanh, vừng…Màu sắc của bánh được tạo ra từ những loại rau, củ tươi ngon. Mâm cỗ trung thu của người Hàn được bày biện rất trang trọng và không bao giờ thiếu bánh trăng khuyết.

Bánh đoàn viên - Trung Quốc

Có thể nói Trung Quốc chính là cái nôi của ngày tết trung thu với rất nhiều điển tích, điển cố về ngày này. Món ăn đặc trưng ngày rằm trung thu của người Trung Hoa không thể thiếu bánh nướng và bánh dẻo. Tuy nhiên, mỗi vùng lại có những hương vị khác nhau dựa trên bốn loại nguyên liệu cơ bản là: nhân hạt sen nhuyễn, nhân đậu đỏ, nhân mứt hoa quả và nhân ngũ cốc.

Bánh nướng Hopia - Philippines

Bánh trung thu ở Philippines thường được gọi là Hopia (bánh nướng ngon), gồm nhiều "phiên bản" như hopiang mungo (bán nướng đậu xanh), hopiang baboy (bánh nướng thịt heo), hopiang Hapon (Bánh nướng Nhật Bản), hopiang ube (bánh nướng khoai lang tím)...

Bánh cốm dẹp - Campuchia

Lễ hội trung thu của người Campuchia thường diễn ra muộn hơn so với các nước khác, vào ngày rằm tháng 10 thay vì tháng 8 và được gọi là lễ Ok Om Pok. Lễ hội diễn ra chủ yếu vào ban đêm khi diễn ra cuộc thi thả đèn gió với ngụ ý gửi những mong ước, khao khát của con người đến với thần linh. Mâm cỗ trung thu của người Campuchia vào đêm rằm mang đặc trưng riêng với món cốm dẹp, chuối, khoai và mía…

Mâm cỗ của người Việt

Có thể nói mâm cỗ trung thu của người Việt ảnh hưởng không nhỏ từ người Trung Hoa, vì vậy không thể thiếu bánh nướng và bánh dẻo. Tuy nhiên trung thu không đơn thuần là một ngày lễ mà còn là báo hiệu một mùa vụ mới với người Việt. Chính vì vậy, bên cạnh hai loại bánh cổ truyền, người Việt Nam luôn chuẩn bị mâm cỗ trung thu rất tươm tất với đủ loại hoa quả mùa thu như: hồng, bưởi, chuối, na…

Mỗi quốc gia có một phong tục và món ăn trung thu khác nhau nhưng tựu chung lại, trung thu vẫn là dịp để người người đoàn tụ với gia đình. Phá cỗ trông trăng cũng là cách để chúng ta gửi gắm ước muốn về cuộc sống viên mãn, đủ đầy.