Nhận định, soi kèo Sri Lanka vs Campuchia, 17h00 ngày 5/9: Nỗi đau kéo dài

Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: Reuters

Theo báo The Hill, Nhà Trắng đang đứng trước áp lực ngày càng lớn phải phát triển một kế hoạch tặng vắc xin dư thừa cho những quốc gia bị đại dịch tấn công nghiêm trọng nhưng không có cơ hội tiếp cận vắc xin như những nước giàu có.

Lượng vắc xin 80 triệu liều chỉ đủ để tiếp cận 1% dân số thế giới. Các nhóm vận động cho rằng Mỹ cần làm nhiều hơn nữa, chẳng hạn giúp đỡ các nước đang phát triển mở rộng mạng lưới sản xuất và hợp tác với các nhà sản xuất vắc xin để thúc đẩy sản lượng toàn cầu. 

Các chuyên gia lo ngại, số lượng vắc xin hạn chế được phân phối ngay lập tức sẽ càng làm trầm trọng thêm thiệt hại từ đại dịch Covid-19 ở nước ngoài. Có ý kiến cho rằng nếu không có vắc xin, các biến thể mới của virus có thể gia tăng và đe dọa phần còn lại của thế giới. Vì vậy, Mỹ và các nước giàu đang dư thừa vắc xin cần khẩn cấp chia sẻ và lên kế hoạch phân phối sớm. 

Theo kế hoạch của Nhà Trắng, 19 triệu liều sẽ được trao cho COVAX, Sáng kiến chia sẻ vắc xin toàn cầu do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chủ trì nhằm cấp cho các nước tham gia có một lượng vắc xin đủ để tiêm cho 20% dân số trong năm 2021.

Số này sẽ được chia theo khu vực, với 6 triệu liều dành cho Mỹ Latinh và vùng Caribe, 7 triệu liều cho châu Á và 5 triệu liều cho châu Phi. Giới chức Mỹ lập luận COVAX có đủ nền tảng về hậu cần sẵn có để phân phối vắc xin nhanh chóng.

Đến nay, hơn 60 nước trên thế giới vẫn chưa nhận được một liều vắc xin đơn lẻ nào thông qua COVAX. Chương trình này đang hoạt động chật vật do thiếu nguồn cung, đặc biệt sau khi nhà sản xuất lớn nhất của Ấn Độ ngừng xuất khẩu.

"Đó là một khởi đầu tuyệt vời, nhưng lý do chúng tôi gọi đó chỉ là một giọt nước trong ly là bởi Mỹ đã mua 1,2 tỷ liều, nhưng chúng tôi biết chúng tôi không có tới 1,2 tỷ người ở đây", The Hill dẫn lời Carrie Teicher thuộc tổ chức Bác sĩ Không biên giới.

"Kể cả khi tất cả 330 triệu người ở Mỹ đều đã được tiêm đủ hai liều và không ai do dự về vắc xin nữa, chúng ta vẫn có nửa tỷ liều vắc xin được chuẩn bị sẵn mà Mỹ sở hữu đang dư thừa", bà phân tích thêm.

Cũng có nhiều câu hỏi được đặt ra rằng, tại sao Nhà Trắng lại chọn một số nước nhất định và các nhà chức trách quyết định thế nào về số liều được chuyển cho mỗi nước.

Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan khẳng định Mỹ có quyền quyết định việc phân bổ, dù việc này được thực hiện "với sự tham vấn và hợp tác rất chặt chẽ với COVAX". 

Bên ngoài khuôn khổ COVAX, Nhà Trắng sẽ trực tiếp tặng 6 triệu liều còn lại cho Haiti, Gaza và Bờ Tây cùng một số nước mà ông Sullivan nói là những người bạn và láng giềng thân thiết nhất của Mỹ. Vị cố vấn cùng các quan chức trong chính quyền Tổng thống Biden cũng cố gắng chỉ ra sự khác biệt trong nỗ lực của Mỹ với "ngoại giao vắc xin".

"Mỹ không yêu cầu bất cứ điều gì từ bất cứ nước nào mà chúng tôi chia sẻ vắc xin. Chúng tôi không tìm cách bòn rút nhượng bộ. Chúng tôi không áp đặt các điều kiện, như cách mà các nước cung cấp vắc xin khác đang làm", vị cố vấn nhấn mạnh hôm 3/6.  

Tuy nhiên, không chỉ có vấn đề vắc xin. Trước hội nghị G7, giới vận động và chuyên gia muốn biết Mỹ cùng các đồng minh sẽ giúp đỡ như thế nào để thúc đẩy sản xuất vắc xin toàn cầu. Họ chỉ ra rằng, nếu không có năng lực lớn hơn và sự tiếp cận nguyên phụ liệu thô nhiều hơn thì nguồn cung vắc xin toàn cầu vẫn sẽ bị hạn chế.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đô thị thông minh có một số bài toán cơ bản có thể giải quyết bằng các nền tảng. Việc giải các bài toán cơ bản này không tốn nhiều chi phí, trong khi có thể đáp ứng 80-90% cái gọi là đô thị thông minh. 

Trong việc phát triển các đô thị thông minh, cách làm hiện giờ là phải đi “2 chân”, với một số cái căn bản làm chung, kết hợp với ngữ cảnh và bài toán địa phương. Tại những đô thị phát triển, có tiềm lực kinh tế, họ có thể giải các bài toán đô thị thông minh ở mức nâng cao hơn tùy theo sức của mình.

Đô thị thông minh phải giải quyết đúng vấn đề dân cần

Số liệu của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) cho biết, đến năm 2030, sẽ có khoảng 46 triệu người dân Việt Nam sống tại các đô thị. Việc phát triển các đô thị thông minh được nhận định sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề phát sinh do sự tăng trưởng nóng của các đô thị tại Việt Nam. 

Phát triển đô thị thông minh được xác định là một hướng đi đúng đắn cho các đô thị. Đây là lý do dẫn đến việc nhiều tỉnh, thành phố tại Việt Nam đã có đề án về việc xây dựng đô thị thông minh. Dù lựa chọn mô hình và cách làm ra sao, dịch vụ của những đô thị này cần phải được cung cấp trên các nền tảng số để người dân có thể thụ hưởng giá trị từ sự phát triển của các đô thị này mang lại. 

Khi nói về các hình mẫu cho Việt Nam, PGS.TS Vũ Ngọc Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng) cho biết, New York (Mỹ) là thành phố thực hiện rất tốt việc chuyển đổi số ngành cấp nước. Nhờ đô thị thông minh, người dân ở đây có thể theo dõi được lượng nước cũng như chất lượng nước tiêu thụ. 

Tại Singapore, họ có những thùng rác thông minh, xử lý ngay tại các trạm mini. Ở Paris (Pháp), thành phố này đang chuyển sang các hệ thống giao thông không dùng năng lượng hóa thạch. Với trường hợp của Việt Nam, các địa phương phải tùy vào điều kiện cụ thể của mình để lựa chọn việc phát triển đô thị thông minh sao cho phù hợp.

Theo ông Dương Công Đức, Giám đốc trung tâm Đô thị thông minh, Tổng Công ty Giải pháp Doanh nghiệp Viettel, để xây dựng đô thị thông minh tiết kiệm, hiệu quả, các tỉnh, thành phố nên tối ưu nguồn lực, áp dụng công nghệ để đưa ra các phân tích chính xác, phù hợp, từ đó đáp ứng và giải quyết nhu cầu của từng người dân. 

Các địa phương cần tìm và giải quyết được các bài toán Việt Nam, đó là những bài toán đặc thù như phát hiện người lấn chiếm vỉa hè, đổ rác thải trộm. Ngoài ra, cần quan tâm đến việc đào tạo người dân để họ có đủ năng lực thụ hưởng các thành quả của đô thị thông minh.

Người dân cùng tham gia phát triển đô thị thông minh

Thực tế cho thấy, Đà Nẵng là một trong những địa phương tích cực nhất cả nước trong việc triển khai mô hình đô thị thông minh hướng tới phục vụ lợi ích người dân. Tại đây, người dân khi đi xe buýt có thể đứng ở vị trí của mình và gửi tin nhắn theo cú pháp tới tổng đài để nhận được thông tin về các tuyến và trạm xe buýt gần nhất.

Với du khách, khi đến một nhà hàng bất kỳ tại Đà Nẵng, họ có thể nhắn tin theo cú pháp về tên, địa chỉ nhà hàng. Hệ thống sau đó sẽ gửi tin nhắn cho biết nhà hàng đó đã được cấp giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm hay chưa, lịch sử vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm của cơ sở kinh doanh đó. 

Tương tự đối với dịch vụ vận tải, khi du khách sử dụng dịch vụ vận tải tại Đà Nẵng, họ có thể nhắn số xe của người cung cấp dịch vụ cho tổng đài. Hệ thống sẽ trả về thông tin chi tiết cho biết chiếc xe sử dụng được đăng ký năm nào, có thường xuyên bảo dưỡng định kỳ hay không.

Từ đầu tháng 6/2023, Sở TT&TT Đà Nẵng đã tích hợp dữ liệu vị trí nhà vệ sinh cộng đồng lên ứng dụng “Danang Smart City” theo dạng bản đồ để người dân, du khách dễ tiếp cận. 

Tại Huế, với phương châm lấy người dân làm trung tâm, chính quyền tỉnh Thừa Thiên-Huế đã có nhiều cách làm để người dân trực tiếp tham gia vào việc xây dựng đô thị thông minh tại địa phương.

Thông qua ứng dụng Hue-S trên điện thoại di động, người dân có thể sử dụng smartphone để chụp hình, gửi video những vấn đề cần phản ánh lên hệ thống. Khi phản ánh, mọi người dân đều sẽ được bảo mật thông tin cá nhân. 

Căn cứ vào hình ảnh người dân cung cấp và dữ liệu ghi nhận trực tiếp từ hệ thống hình ảnh camera giám sát, Trung tâm điều hành đô thị thông minh sẽ tiếp nhận, phân luồng từng nội dung cụ thể và gửi về các cơ quan chức năng để xử lý. Tất cả các dữ liệu phản ánh từ người dân đều được lưu vết và công khai trên hệ thống để người dân cùng tham gia giám sát.

Trước đây, nhiều tuyến phố trung tâm thành phố Huế đã trở thành nỗi ám ảnh bởi tình trạng ngang nhiên lấn chiếm vỉa hè để buôn bán, tạo nên những cảnh tượng nhếch nhác, phản cảm. Nhờ sự vào cuộc của người dân, Huế đã giải quyết thành công câu chuyện này. Hàng ngàn các phản ánh cộng đồng thông qua ứng dụng Hue-S đã được tiếp nhận, xử lý trong suốt hành trình xây dựng đô thị thông minh ở Huế.