Trường học Hà Nội chuẩn bị đảm bảo an toàn cho học sinh trở lại ra sao?

“Giáo viên thay đổi mà hiệu trưởng không thay đổi sẽ rất rủi ro”

“Để giáo viên thay đổi thì hiệu trưởng phải thay đổi, cán bộ quản lý giáo dục phòng, sở phải thay đổi, tôi và những người làm ở Bộ GD-ĐT cũng cần phải thay đổi”.

Đó là cụm từ mà Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ thường nhắc đi nhắc lại trong các buổi làm việc tại trường học vào buổi sáng hay đối thoại tại trụ sở UBND tỉnh vào buổi chiều.

Ông Nhạ cho biết ngành giáo dục đã ban hành chuẩn giáo viên, chuẩn hiệu trưởng; các bộ chuẩn này rất khác chuẩn đã có từ 10 năm trước. Chẳng hạn như chuẩn giáo viên nhấn mạnh đến phẩm chất nhà giáo, nhấn mạnh đến khía cạnh thiết thực của giáo dục, trong đó chuẩn trình độ đào tạo (tốt nghiệp ĐH, CĐ...) chỉ là 1 tiêu chí.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ ghi lại địa chỉ email và số điện thoại của mình cho một học sinh lớp 9B, Trường Dân tộc nội trú THCS Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Ảnh: HA

Người đứng đầu ngành giáo dục lưu ý để triển khai có hiệu quả các “chuẩn” này thì trước hết phải thực hiện dân chủ trong nhà trường:

“Học trò hiện nay biết nhiều thông tin, có tư duy phản biện, biết phản ứng; trong khi đó một số thầy cô không dân chủ, dễ áp đặt, dẫn đến những vấn đề bức xúc”.

Ông Nhạ cũng trấn an giáo viên rằng việc bồi dưỡng đào tạo lại không phải là đưa những kiến thức cao siêu, mà là chú trọng những kỹ năng cần thiết trong môi trường sư phạm.

Ông cũng “đánh giá cao vai trò quan trọng của cấp quản lý trung gian là các phòng giáo dục đào tạo, trước thông tin rộ lên một thời về việc giải tán bộ phận này”.

Trong công cuộc “chuẩn hoá” mới, Bộ trưởng Giáo dục nhấn mạnh vai trò của người quản lý: “Nếu hiệu trưởng chưa thay đổi, các giáo viên thay đổi thì sẽ rất rủi ro”.

Thi đua phải lành mạnh

Khi đến các trường học tại các huyện Văn Yên, Trấn Yên (có nơi đến bất ngờ không báo trước như trường Tiểu học – THCS Vạn Thành), các giáo viên đã trao đổi với người đứng đầu ngành giáo dục những áp lực mà họ gặp phải; chẳng hạn như cuộc thi giáo viên giỏi còn nhiều hình thức. Có cô giáo đề nghị nếu thi giáo viên giỏi thì cứ làm “bất ngờ” chứ không câu nệ như lâu nay.

Bộ trưởng Giáo dục lưu ý các thầy cô giáo ở trường nội trú chú ý rèn kỹ năng cho học sinh tự tin, bớt rụt rè. Ảnh: Bá Hải

Tại buổi làm việc chiều ở UBND tỉnh, cô giáo mầm non Nguyễn Tuấn Anh phản ánh thêm về hiện tượng làm sổ sách quá nhiều, hay làm sáng kiến kinh nghiệm không cần thiết; rồi việc ít thời gian để sinh hoạt chuyên môn,v.v...

Đồng cảm với những chia sẻ đó, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói:

“Tôi đang yêu cầu các vụ, cục rà soát đẻ cắt giảm, nhiều cuộc thi hình thức, gây áp lực, không nâng cao được chất lượng cho giáo dục. Thi đua dạy tốt, học tốt nhưng phải tốt thật chứ không phải áp lực theo hướng xấu. Chứ thi mà không thiết thực, diễn là chính thì rất phản cảm. Năm ngoái đã cắt một loạt các cuộc thi rồi, năm nay tiếp tục rà soát. Cố gắng đưa thi đua thành việc thiết thực và hiệu quả”.

Lương khởi đầu của giáo viên có thể thay đổi

Ông Vũ Tô Hoàng, Trưởng phòng GD&ĐT huyện Lục Yên nêu vấn đề một số cán bộ quản lý được điều động về phòng, sở không được chế độ thâm niên.

Bộ trưởng Nhạ nói rằng đây là vấn đề phổ biến, cử tri đề cập nhiều lần, Bộ cũng đã làm việc nhiều lần với Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ. Thực hiện Nghị quyết trung ương, tới đây đề án lương sẽ trả theo vị trí việc làm chứ không phài chức danh, mức lương khởi đầu của giáo viên cũng sẽ được xem xét thay đổi.

"Việc đề nghị chuyển phụ cấp thâm niên giáo viên sang cán bộ quản lý đến thời điểm này không còn khả thi. Mà sẽ chờ để xây dựng thang bảng lương mới. Tôi sẽ cố gắng hết sức để đề nghị nhằm điều chỉnh thang bảng lương của giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục. Lương, chế độ đãi ngộ của giáo viên là vấn đề rất quan trọng nhưng cũng rất nan giải. Vì vậy, cần có lộ trình".

Xen kẽ mô hình chất lượng cao trong đại trà là không bình đẳng

Tại buổi đối thoại, ông Trần Quốc Bình, Phó trưởng Phòng GD-ĐT thị xã Nghĩa Lộ cho biết 13/15 trường của thị xã đã đạt chuẩn quốc gia, còn việc thí điểm mô hình trường chất lượng cao (CLC) thì gặp khó khăn về hành lang pháp lý, nhất là thu học phí điểm học phí, hay tiêu chuẩn mô hình. Ông Bình đề nghị Bộ ban hành bộ tiêu chuẩn công nhận trường chất lượng cao.

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ giải thích hiện nay chưa có khái niệm trường CLC mà chỉ có “trường thực hiện chương trình CLC”. Riêng Hà Nội thì mô hình này được vận dụng theo Luật Thủ đô.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết cần tiếp cận theo toàn trường chứ không tiếp cận theo chương trình ở khái niệm này. Cụ thể là phân tầng chất lượng, đối tượng; ở đó giáo dục đại trà phổ thông là trách nhiệm của nhà nước, còn phân khúc “CLC” thì đẩy mạnh xã hội hóa. Trong lúc quá độ thì chấp nhận giải pháp tạm thời, chứ còn về bản chất việc xen kẽ mô hình này trong một môi trường giáo dục đại trà là không bình đẳng.

Ông Nguyễn Văn Hồng, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Tất Thành (huyện Văn Bàn) bày tỏ sự phấn khởi với chủ trương cho trường xây dựng chủ động chương trình, kế hoạch học tập.  Khó khăn mà trường ông gặp phải là sắp tới đây triển khai đổi mới dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học. Ông Hồng cũng đề nghị xem xét vai trò của hội đồng trường ở trường công lập vì còn hình thức. 

Bộ trưởng cho biết đang chuẩn bị Nghị định hướng dẫn về cơ chế tự chủ trong trường phổ thông, cơ sở pháp lý đang được Bộ cân nhắc xây dựng hướng dẫn trên nguyên tắc trường nào có điều kiện sẽ được tự chủ một phần, tự chủ cao hơn các trường đại trà khác. 

 Hạ Anh

Năm 2020, Trường ĐH Y Dược Cần Thơ tuyển 1.480 chỉ tiêu. Khu vực tuyển sinh trong cả nước, tuy nhiên 85% chỉ tiêu xét từ các tỉnh thuộc đồng bằng sông Cửu Long; 15% chỉ tiêu xét từ các địa phương khác.

Chỉ tiêu xét từ kết quả thi tốt nghiệp THPT là 845, còn lại là dự bị dân tộc và nhu cầu xã hội.

Hiện đã có 69 chỉ tiêu dự bị từ Trường dự bị ĐH TP.HCM và Trường dự bị ĐH Dân tộc Trung ương Nha Trang.

Ngành Y khoa có 100 chỉ tiêu cho các ngành hiếm: Lao, Phong, Tâm thần, Giải phẫu bệnh, Pháp y.

Điểm sàn đã bao gồm điểm ưu tiên khu vực và ưu tiên đối tượng như sau:

Khi xét tuyển, trong trường hợp thí sinh bằng điểm, nhà trường sẽ ưu tiên chọn điểm môn Toán để xét từ cao xuống thấp.

Trường ĐH Y Dược Cần Thơ không sử dụng điểm bảo lưu để xét tuyển. Kết quả xét tuyển được công bố ngày 5/10. Thí sinh xác nhận nhập học trước 17h ngày 10/10.

Sau khi có kết quả, thí sinh không trúng tuyển nhưng đủ tiêu chuẩn và điều kiện tuyển theo nhu cầu xã hội hoặc ngành hiếm thì liên hệ với Sở Y tế, nơi có hộ khẩu thường trú để làm thủ tục xét tuyển từ 6-9/10.

Lê Huyền

Nhiều trường đào tạo ngành y dược công bố điểm sàn

Các trường đào tạo ngành Y Dược công bố điểm sàn xét tuyển từ kết quả thi tốt nghiệp THPT 2020.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng tiết lộ, trong khi phần lớn người tham gia khảo sát cho rằng, họ có thể là nạn nhân của ransomware, thì 65% trong số họ lại tin rằng, “khả năng doanh nghiệp của mình phải đối mặt với tấn công mã độc dạng này là rất nhỏ, không cần bận tâm”.

Phần lớn (81%) nhà quản lý không chuyên về CNTT trong khu vực Đông Nam Á cũng tin rằng các biện pháp bảo mật họ đang có đã đủ bảo vệ họ trước tấn công ransomware.

Ông Yeo Siang Tiong, Tổng giám đốc Kaspersky khu vực Đông Nam Á đánh giá việc lãnh đạo doanh nghiệp tự tin về bảo mật tại công ty đã đủ để bảo vệ họ trước tổn thất do các cuộc tấn công gây ra là tín hiệu đáng mừng. Song các doanh nghiệp cũng cần phải cẩn trọng, đừng để sự tự tin sinh ra tự mãn vì thực tế đe doạ về ransomware ngày càng gia tăng và không ngừng phát triển.

Từ năm 2020, các chuyên gia đã cảnh báo về “Ransomware 2.0” - “phần mềm tống tiền có mục tiêu”. Loại tấn công này không dừng lại ở việc đánh cắp dữ liệu. Các nhóm tội phạm mạng đánh vào danh tiếng của doanh nghiệp để ép nạn nhân trả tiền, chứ không chỉ nhắm vào tầm quan trọng của dữ liệu đánh cắp.

Tính đến 2020, đã có ít nhất 61 tổ chức trong khu vực bị các nhóm tin tặc dạng này tấn công có chủ đích, từ ngành công nghiệp nhẹ - sản xuất quần áo, giày dép, nội thất, thiết bị điện tử gia dụng; dịch vụ công, công nghệ và truyền thông, ngành công nghiệp nặng – khai thác dầu, đóng tàu, sản xuất thép, hoá chất, máy móc; tài chính và logistic.  

Hải Đăng

Mỗi tuần có thêm từ 50 - 70 lỗ hổng bảo mật mới

Theo thống kê, tính từ đầu năm 2022 đến nay, các tổ chức quốc tế đã công bố và cập nhật hơn 13.800 lỗ hổng bảo mật. Trung bình mỗi ngày có khoảng 50 - 70 lỗ hổng mới.

Với phương châm đưa công nghệ số cộng đồng đến từng hộ dân, Tổ công nghệ số cộng đồng thôn Xóm Mới, thị trấn Mường Khương, huyện Mường Khương (Lào Cai) đang từng bước giúp người dân khai thác các tiện ích mà công nghệ mang lại. Từ đó góp phần thay đổi nhận thức của toàn dân tham gia vào quá trình chuyển đổi số ở địa phương.

Thúc đẩy chuyển đổi số và thực hiện Đề án 06, huyện Mường Khương cũng chỉ đạo các xã, thị trấn tiến hành kiện toàn lại, nâng cao chất lượng hoạt động của 157 Tổ công nghệ số cộng đồng với hơn 1000 thành viên. Trong đó lấy các tổ chức chính trị làm nòng cốt, tập trung hướng dẫn người dân biết sử dụng thiết bị thông minh, cài đặt sử dụng định danh điện tử mức độ 2 và thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường mạng.

Ông Phạm Xuân Thái, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Mường Khương cho biết: "Chúng tôi đã tham mưu với chính quyền địa phương trong việc hướng dẫn, định hướng cho các Tổ công nghệ số cộng đồng, tập huấn, cầm tay chỉ việc cho các tổ để làm sao đạt được hiệu quả cao nhất trong việc triển khai. Đồng thời, chúng tôi  cũng lựa chọn các thầy, cô giáo ở các điểm trường, thôn mà hiểu biết về công nghệ thông tin tham gia vào Tổ công nghệ số cộng đồng là hạt nhân để hướng dẫn người dân tại các thôn, xã này".

Anh Lù Seo Dìn, ở thị trấn Mường Khương cho hay, là nông dân nên anh rất quan tâm đến các kiến thức về chăn nuôi, trồng trọt. Vì thế, anh đã tích cực tìm hiểu các thông tin mình quan tâm trên các ứng dụng được Tổ công nghệ số cộng đồng hướng dẫn truy cập. Anh hào hứng nhận xét, công nghệ số không còn là cái gì đó xa vời, cao siêu, mà thực sự rất gần gũi, dễ hiểu, mang lại nhiều tiện lợi cho bản thân và đồng bào ở nơi vùng sâu, vùng xa, biên giới khi mọi khoảng cách đều bị xóa nhòa.

Thực hiện chủ trương về thành lập Tổ công nghệ số cộng đồng, huyện Mường Khương đã thành lập được 157 tổ, trong đó lựa chọn những thành viên có khả năng tiếp cận tốt về CNTT để hướng dẫn nhân dân làm quen với các tiện ích, dần tiếp cận với chuyển đổi số ngay tại cơ sở.

Việc thành lập các "Tổ công nghệ số cộng đồng" ở Mường Khương nói riêng, Lào Cai nói chung chính là việc làm thiết thực thể hiện quá trình chuyển đổi số ở tỉnh biên giới này. Cái hay là công cuộc chuyển đổi số bắt đầu từ người dân, lấy người dân làm trung tâm, làm cho người dân thấy công nghệ là thứ dễ dàng, thiết thực.

Chính vì thế, khi tạo ra giá trị cho người dân, được người dân hưởng ứng sử dụng thì chuyển đổi số sẽ đi vào cuộc sống, tạo nên cộng đồng số, phát triển kinh tế số, xã hội số. Người dân tiên phong sử dụng nền tảng số, công nghệ số sẽ trở thành tác nhân thúc đẩy chính quyền chuyển đổi số mạnh mẽ hơn.

Với hiệu quả mang lại, các Tổ công nghệ số cộng đồng thực sự đã trở thành cánh tay nối dài của ban chỉ đạo chuyển đổi số các cấp, góp phần phát huy sức mạnh của toàn dân tham gia vào quá trình chuyển đổi số, thúc đẩy xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số và nhất là công dân số ngay tại cơ sở.

Thời gian tới, để Tổ công nghệ số cộng đồng hoạt động hiệu quả, góp phần đưa công nghệ số vào mọi ngõ ngách cuộc sống, huyện Mường Khương sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Đầu tư cơ sở vật chất để thực hiện chuyển đổi số một cách đồng bộ; Phối hợp với các ngành chức năng tiếp tục tổ chức tập huấn, hướng dẫn nâng cao năng lực về chuyển đổi số cho các thành viên Tổ công nghệ số cộng đồng; Phổ biến khóa học "Phổ cập kỹ năng số cộng đồng" trên nền tảng học trực tuyến của Bộ Thông tin và Truyền thông đến các thành viên trong tổ, người dân để sử dụng và coi đây là tài liệu chính thức trong hoạt động của tổ công nghệ số cộng đồng.

Là gương mặt trẻ đang nhận đượcnhiều bình chọn từ độc giả, Tạ Hải Tùng đã chia sẻ nhiều điều thú vị trong cuộc sống, sự nghiệp của một người trẻ năng động, nhiều thành tựu trong môi trường giáo dục đại học.

Xem thông tin chi tiết về nhân vật TẠI ĐÂY.

TS Tạ Hải Tùng, Giám đốc trung tâm nghiên cứu và phát triển công nghệ định vị sử dụng vệ tinh (NAVIS), ĐH Bách Khoa Hà Nội.

Cá tính và đam mê giúp định vị bản thân

Anh Tùng có mái tóc như nghệ sĩ piano. Anh để style này lâu chưa?

Cám ơn câu hỏi vui của bạn :) Mình để "style" này từ khi anh bạn chuyên cắt tóctrong nhóm du học sinh bọn mình về nước, lâu dần thành quen, giờ cũng không muốn thayđổi nữa.

Chào Anh Tùng. Hiện tại nhóm sinh viên chúng em đang tham gia nghiên cứu khoa học. Lựa chọnban đầu của chúng em là nghiên cứu lý thuyết mà nguồn chủ yếu là các bài báo nướcngoài do các thành viên phân chia nhau dịch. Em muốn hỏi anh, cách dịch những tàiliệu này như thế nào để đạt hiệu quả, và anh có phương pháp nghiên cứu những tài liệuấy như thế nào?

Khi nghiên cứu, nhóm em thường gặp khó khăn hay bất đồng ý kiến, nhiều lúc mọi người khánản chí về đề tài. Những lúc ấy, anh làm gì để sốc lại tinh thần cả nhóm. Em cảm ơnanh.

TS. Tạ Hải Tùng:Theo kinh nghiệm cá nhân của anh, khi bắt đầu nghiên cứu,em nên tránh lạc vào ma trận các nguồn tài liệu tuy quý giá nhưng cần phải chọn lọc.

Khi đọc một tài liệu, cái anh quan tâm đầu tiên sẽ là phần tiêu đề, phần tóm tắt tổngquan và kết quả đạt được.

Nếu những vấn đề này trùng với mối quan tâm của mình thìmới đọc phần chi tiết. Ngoài ra, khi tìm hiểu một vấn đề mới, em nên tìm hiểu xem vớilĩnh vực này, lab nghiên cứu nào, giáo sư nào đang có nhiều nghiên cứu giá trị và cốgắng tiếp cận các công bố của họ.

Khó khăn và bất đồng ý kiến luôn xảy ra với bất kỳ một nhóm nghiên cứu nào nhưngthực sự đấy mới chính là động lực cho sáng tạo.

Khi gặp vấn đề này, để giải quyết,theo anh mọi người nên nhìn về cái chung, thuần túy công việc, tránh đặt cái tôi củamình trong thảo luận thì sẽ phát huy được mặt tích cực của việc tranh luận. Thêm mộtgợi ý nhỏ là nhóm nghiên cứu nên cùng nhau tham gia các họat động ngoài khoa học, quađó mọi người hiểu nhau hơn và hợp tác tốt hơn.

Trong cuộc sống của chúng ta, có 2 thứ dễ làm con người thay đổi: Tiền và quyền.Tôi thấy nhiều người sau khi lên chức vụ cao hơn thì dễ dàng thay đổi trong cách cưxử với những người xung quanh, người dưới của mình hoặc từ bỏ đam mê và mục tiêu banđầu để chạy theo một số thứ khác... Anh có đồng ý với tôi không? Nếu có, hiện taiđang là giám đốc 1 trung tâm nghiên cứu, anh làm gì để bản thân mình không bị thayđổi theo những điều đó?

TS. Tạ Hải Tùng: Cảm ơn câu hỏi rất hay của bạn.

Đúng là cùng với thời gianvà theo vị trí công tác, mỗi người đều có sự thay đổi trong cách tiếp cận và xử lýcông việc cũng như các mối quan hệ xã hội. Nói một cách tích cực thì đó là sự thíchnghi phù hợp với môi trường sống, còn nếu tiêu cực thì giống như bạn đã đề cập.

Theotôi, cá tính và niềm đam mê của mỗi con người là những gì quý giá nhất, giúp định vịbản thân trong xã hội, và vì vậy dù ở vị trí nào tôi cũng sẽ không từ bỏ những điềunày.

"Tôi là người may mắn...."

Với những con số ấn tượng: 34 tuổi, có 7 đề tài, dự án hợp tác quốc tế, cónhiều đề tài cấp nhà nước, cấp bộ và dự án quốc tế đã được nghiệm thu. Có 23 côngtrình khoa học, trong đó có 18 công trình công bố quốc tế, 3 công trình công bố trêntạp chí SCI, 7 báo cáo tại các hội thảo, hội nghị, khóa đào tạo quốc tế. Bạn đánh giáthế nào về vai trò của yếu tố "quan hệ" trong sự thành công của cá nhân mình nóiriêng, và của những người làm khoa học nói chung?

TS. Tạ Hải Tùng:Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Tự đánh giá về mình, tôi nghĩmình là một người may mắn, tôi được sự ủng hộ mạnh mẽ của nhà trường, được làm việcvới những đồng nghiệp có chuyên môn tốt và sự hỗ trợ to lớn của gia đình. Vì vậy,theo tôi thành công bước đầu ngày hôm nay vẫn còn tương đối nhỏ bé. Tôi hiểu mối quanngại của anh, và đó cũng chính là sự lo ngại của tôi trước khi quyết định trở về nướccông tác.

Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại, sau hơn 2 năm họat động trong lĩnh vực khoa họccông nghệ nước nhà, tôi nhận thấy một sự biến chuyển rất lớn trong tư duy của nhữngnhà quản lý khoa học trong việc tạo điều kiện cho các nhà khoa học phát triển. Tôitin rằng quá trình này là không thể đảo ngược, nhất là trong bối cảnh Đảng và Nhànước đang ngày càng đánh giá cao vai trò của khoa học công nghệ trong phát triển đấtnước. Vì vậy, chúng ta có lý do để tin tưởng vào một tương lai tươi sáng hơn của nềnkhoa học nước nhà.

Chào anh Tùng. GS Ngô Bảo Châu, từng biết tới như một thành công của nghiệp nghiêncứu khoa học, chia sẻ rằng nghiên cứu là một hành trình rất cô đơn. Còn hành trìnhcủa anh?

TS. Tạ Hải Tùng: Tôi chia sẻ quan điểm của GS. Ngô Bảo Châu vì làm nghiên cứukhoa học trước hết là chiến thắng chính mình, hơn nữa công việc nghiên cứu khoa họcđòi hỏi sự tập trung rất lớn cả về thời gian và công sức. Tuy nhiên, chúng ta cũngkhông nên định kiến các nhà khoa học là những người cô đơn và có lối sống tương đốilập dị.

Chúng tôi cũng bình thường như bao người khác, cũng có những họat động và các mốiquan hệ xã hội, với cá nhân mình, tôi nghĩ rằng cân bằng trong cuộc sống sẽ giúp íchcho việc nghiên cứu khoa học.

Cần có tiêu chí để đánh giá chất lượng

Qua báo chí, tôi được biết Tùng có thành tựu khoa học đáng nể: Có 23 công trìnhkhoa học, trong đó có 18 công trình công bố quốc tế, 3 công trình công bố trên tạpchí SCI, 7 báo cáo tại các hội thảo, hội nghị, khóa đào tạo quốc tế. Liên quan tớichỉ số "bài báo khoa học" để đánh giá các cá nhân và tổ chức đại học, hiện nay cócách đặt vấn đề: Việt Nam có nên sống chết chạy theo chỉ số "bài báo khoa học". Cụthể như sau: Trong một vài năm trở lại đây, nhờ sự đầu tư từ phía Nhà nước, cùng vớiviệc có nhiều hơn các nhà khoa học Việt Nam tham gia học tập, trao đổi, nghiên cứuvới đồng nghiệp quốc tế, một số hoạt động phổ biến theo các tiêu chuẩn quốc tế đã dầndần trở nên quen thuộc với văn hoá khoa học trong nước như: nghiên cứu liên ngành,kết hợp nghiên cứu khoa học với đào tạo sau đại học, tài trợ nghiên cứu trên cơ sởcạnh tranh …. Tuy vậy, có thể thấy, xét trên bình diện chung, mới chỉ có một nhóm nhỏcác nhà khoa học trong nước có điều kiện và khả năng để thực hiện các nghiên cứu đạttiêu chuẩn quốc tế. Việc công bố bài báo quốc tế mới chỉ dừng ở mức độ khuyến khíchchứ chưa trở thành yêu cầu bắt buộc đối với giảng viên trong các trường đại học nướcta.

TS. Tạ Hải Tùng:Cũng như các lĩnh vực khác, lĩnh vực khoa học công nghệ cũngcần có các tiêu chí để đánh giá chất lượng công việc. Hiện tại trên thế giới, sử dụngtiêu chí nào để đánh giá đang được thảo luận sôi nổi với nhiều ý kiến khác nhau. Cáctiêu chí như số lượng công trình công bố quốc tế, đặc biệt tại các tạp chí đánh chỉsố ISI, SCI cũng đang được sử dụng phố biến để lượng hóa chất lượng nghiên cứu khoahọc.

Tuy nhiên, việc chạy theo số lượng công bố bằng mọi giá sẽ dẫn đến việc ra đời cáccông trình có ý nghĩa thực tiễn không thực sự cao. Để khắc phục điều này, gần đâytrên thế giới người ta còn sử dụng tiêu chí số lượng các trích dẫn đến công trình,bên cạnh số lượng công bố. Tuy nhiên, tiêu chí nào cũng có mặt hạn chế.

Vì vậy, theo cá nhân tôi, đối với hoàn cảnh ViệtNam, công bố khoa học quốc tế làhết sức cần thiết, góp phần nâng cao chất lượng nghiêncứu trong nước, tiệm cận vớitrình độ quốc tế, Nhưng Việt Nam hiện tại vẫn là một nước đang phát triển, còn rấtnhiều lĩnh vực trong đời sống cần sự giúp sức của khoa học công nghệ. Vì vậy, theotôi, việc nghiên cứu ứng dụng tạo ra các sản phẩm có ý nghĩa thiết thực cho xã hộinên là một ưu tiên của các nhà khoa học Việt Nam.

Anh Tùng ơi, công việc của anh cụ thể là làm những gì ạ? Nghe công việc của anhcó vẻ hơi xa lạ với tuổi trẻ chúng em? Theo ý kiến anh, ngành công nghệ định vị củaanh có tiềm năng phát triển ở Việt Nam không? Muốn theo ngành này thì phải thi vàokhoa nào ạ? Cảm ơn anh.

TS. Tạ Hải Tùng: Hiện tại, công việc nghiên cứu của mình tập trung vào việcphát triển các hệ thống bộ thu định vị tiên tiến, không những có độ chính xác cao màquan trọng hơn có độ tin cậy cao, qua đó thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ định vị sửdụng vệ tinh tại Việt Nam. Nói một cách dễ hiểu, ví dụ như điên thoại di động của emđược trang bị chipset chỉ họat động với hệ thống GPS. Do vậy, ở một số khu vực bị chekhuất không nhìn thấy đủ số lượng vệ tinh cần thiết (4 vệ tinh) thì không thể dẫnđường cho em được.

Trong khi đó, bộ thu đa hệ thống do trung tâm anh chế tạo có thể họat động với tấtcả các hệ thống như GPS, GLONASS, Galileo, Beidou. và vì vậy, vẫn có thể dẫn đườnggiúp em ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn đó.

Hiện tại, công nghệ định vị sử dụng vệ tinh đang nhận được nhiều sự quan tâm khôngnhững ở Việt Nam mà còn trên thế giới. Ở Việt Nam, anh thấy đây là một lĩnh vực hếtsức tiềm năng, có thể lấy ví dụ việc phát triển giao thông thông minh, giám sát hànhtrình, dẫn đường các phương tiện tự hành, giám sát tàu cá, các lĩnh vực đặc thù anninh quốc phòng... không thể thiếu dược công nghệ GPS. Ngoài ra, có thể ít người cònbiết, nhưng tín hiệu GPS còn được sử dụng trong cung cấp thang thời gian chuẩn phụcvụ đồng bộ trong giao dịch ngân hàng, thương maịi điện tử cũng như ứng dụng trongquan sát trái đất, cảnh báo thiên tai,dự báo khí tượng thủy văn.

Định vị sử dụng vệ tinh là một lĩnh vực đa ngành kỹ thuật, muốn tham gia vào ngànhnày, em có thể lựa chọn khối ngành Điện - Điện tử, Công nghệ thông tin của Trường ĐHBách Khoa Hà Nội. Khi đã là sinh viên của trường, Trung tâm NAVIS luôn luôn rộng cửamời các bạn trẻ có đam mê trong nghiên cứu khoa học như em tham gia cộng tác.

Cần tạo điều kiện hút nhiều tiến sĩ tham gia vào sự nghiệp đào tạo...

Sơn Nguyên Anh (Nam - 50 tuổi):  Tôi thấy mấy người trẻ học giỏi, tài năngthường tưng tửng, không biết bạn có vậy không ?

TS. Tạ Hải Tùng: Cảm ơn bạn đã đặt một câu hỏi khá vui. Theo tôi, điều nàyphải để cho bạn bè và đồng nghiệp nhận xét. Còn tự nhận xét về mình, tôi thấy mìnhcũng bình thường như bao người khác.

Văn Phóng (Nam - 40 tuổi):  Chào Tùng. Báo chí gần đây nói nhiều về hiệntượng bằng cấp tiến sĩ, trong số đó có thống kê như sau :Theo số liệu thống kê mớinhất của Bộ GD-ĐT, tính đến năm 2013 có 633 tiến sĩ là giảng viên các trường caođẳng, 8.519 tiến sĩ là giảng viên các trường đại học. Còn thống kê của Bộ Khoa họcCông nghệ thì VN hiện có hơn 24.000 tiến sĩ. Bạn có suy nghĩ gì về những con số này?

TS. Tạ Hải Tùng: Đúng là trong thời gian gần đây, trên các diễn đàn thông tin đạichúng, vấn đề về số lượng và chất lượng của đào tạo sau đại học là một chủ đề nóng,đã có rất nhiều ý kiến xác đáng được trao đổi.

Với cá nhân tôi, tôi nhận thấy rằng chúng ta cần phải tạo điều kiện thu hút nhiềuhơn nữa những người được đao tạo chính quy, bài bản, đặc biệt là những người có họcvị tiến sĩ tham gia vào sự nghiệp đào tạo.

Một tín hiệu đáng mừng là trong thời gian gần đây, số lượng các tiến sĩ được đàotạo tại nước ngoài đã trở về tham gia giảng dạy và nghiên cứu khoa học các trường đạihọc trong nước ngày càng tăng lên.

Như tại Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội, nơi tôi đang làm việc, việc trở về của rấtnhiều tiến sĩ trẻ thực sự đã đem lại một luồng sinh khí mới trong việc nâng caochất lượng giảng dạy và nghiên cứu khoa học của trường.

Xin hỏi TS.Tạ Hải Tùng: “NAVIS đã phối hợpmột số đơn vị để triển khai hệ thống định vị đa hệ thống, giá thành chỉ bằng một phầnnăm giá nhập ngoại”; nhưng liệu NAVIS có tác động lớn đến việc giảm giá dịch vụ khidịch vụ này có sử dụng sản phẩm NAVIS?

TS.Tạ Hải Tùng:Vâng cám ơn bạn đã đặt câu hỏi.

Chắc bạn đề cập đến sảnphẩm NAVISA - bộ thu độ chính xác cao của trung tâm phát triển. Đây là bộ thu sử dụngcông nghệ định vị sử dụng pha sóng mang, từ trước đến nay chỉ được phát triển ở nướcngoài và Trung tâm NAVIS - Trường ĐH Bách khoa Hà Nội là đơn vị đầu tiên trong nướcnghiên cứu, chế tạo sản phẩm dạng này với chất lượng tương đương sản phẩm ngoại nhập.

Do tự phát triển hệ thống nên sản phẩm có giá thành chỉ bằng 1/5 so với nhậpngoại. Xin lưu ý rằng các sản phẩm này đều sử dụng các tín hiệu được phát quảng bámiễn phí bởi các hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu, ví dụ như GPS, GLOLASS. Vì vậy,ngoài giá thành về thiết bị, người sử dụng không cần phải trả thêm bất kỳ giá dịch vụnào khác.

Hơi sớm để tổng kết thành bí quyết

Bí quyết thành công của anh Tùng là gì ? Anh có suynghĩ gì về thành công đó của mình đối với xã hội?

TS. Tạ Hải Tùng: Cảm ơn bác đã đặt câu hỏi. Với thành công mới chỉ ban đầunày, còn hơi sớm cho cháu tổng kết thành bí quyết. Nhưng phương châm làm việc củacháu luôn đề cao sự đam mê và nỗ lực để hoàn thành công việc tốt nhất trong khả năngcó thể.

Với tư cách là một người họat động trong ngành giáo dục, cháu mong muốn góp phầnnhỏ bé vào sự nghiêp đào tạo chung của đất nước. Cháu cũng hi vọng rằng các sản phẩmkhoa học công nghệ do mình cùng với các đồng nghiệp tạo ra sẽ góp phần đưa ứng dụngkhoa học, công nghệ, đặc biệt là công nghệ vũ trụ vào đời sống, góp phần phát triểnkinh tế - xã hội.

Ngoài ra, là một tiến sĩ trẻ được đào tạo ở nước ngoài, mới trở về nước công tác,cháu hy vọng rằng thành công ban đầu của mình cũng tạo thêm động lực cho nhiều bạntrẻ Việt Nam đang ở nước ngoài quyết định trở về nước làm việc.

Bây giờ đi đâu người ta cũng nói tới hiện tượng Nguyễn Hà Đông, Flappy Bird.Theo bạn thì đó có phải là gương mặt trẻ tiêu biểu nhất của Việt Nam hiện nay không?

TS. Tạ Hải Tùng: Đây là một câu hỏi rất hay. Với cá nhân tôi, tôi cảm thấyrất tự hào vì Nguyễn Hà Đông đã từng là một sinh viên của Viện CNTT&TT, Trường ĐHBách khoa Hà Nội, nơi tôi đang giảng dạy.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế như hiện nay, hiện tượng Flappy Bird Nguyễn HàĐông có ý nghĩa vô cùng to lớn trong việc quảng bá hình ảnh đất nước nói chung cũngnhư thế hệ trẻ Việt Nam nói riêng.

Không nghi ngờ gì nữa, chúng ta cần rất nhiềunhững Nguyễn Hà Đông để thực sự hòa nhập với thế giới.

Với cá nhân tôi, nếu có tiêuchí gương mặt trẻ tiêu biểu trong quảng bá hình ảnh một Việt Nam năng động, sáng tạo,sẵn sàng hội nhập quốc tế 2014 thì Nguyễn Hà Đông là một trong những gương mặt nhưthế.

• Thực hiện: Ban Giáo dục
• Ảnh: Lê Anh Dũng