Báo VietNamNet ghi lại ý kiến của PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ - Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học nghệ thuật trung ương về xây dựng hệ giá trị văn hóa và con người Việt Nam gắn liền với hệ giá trị văn học, nghệ thuật.

Đội ngũ văn nghệ sĩ luôn đóng vai trò quan trọng, có tính quyết định đến sự phát triển của văn học, nghệ thuật, bởi đây là lĩnh vực của sáng tạo, tài năng, trách nhiệm, cống hiến. Nói cách khác, sự hơn thua, thành bại của nền văn học, nghệ thuật đều phụ thuộc vào tài năng, bản lĩnh, trách nhiệm, ý chí đổi mới của đội ngũ này.

Hành trình cùng sự nghiệp đổi mới đất nước, sự đổi mới nền văn nghệ nước nhà, phong cách, cá tính sáng tạo, không gian và điều kiện sáng tạo, quảng bá tác phẩm của các văn nghệ sĩ ngày càng trở đa dạng, phong phú, rộng mở hơn.

Đó là quá trình đổi mới tư duy, nhận thức, cảm hứng sáng tạo, nhất là tư duy nghệ thuật, hình tượng nghệ thuật, hình thức biểu đạt, giúp các văn nghệ sĩ tìm tòi và định hình hướng đi riêng, được giới chuyên môn và công chúng trong và ngoài nước ghi nhận, đánh giá cao.

Quan niệm nghệ thuật về con người có những tìm tòi, đổi mới quan trọng, hướng đến khám phá và biểu hiện những vấn đề thế sự, đời tư với góc nhìn đa diện, sâu sắc và nhân văn hơn. Có thể nói, văn nghệ Việt Nam hiện nay vừa có sự kế thừa, phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của thời kỳ chiến tranh, cách mạng hang chục năm trước, vừa tiếp thu và tiếp biến những giá trị, tinh hoa văn hóa nhân loại, từ đó góp phần nhanh chóng đưa văn học, nghệ thuật hòa nhập với tư duy nghệ thuật hiện đại của thế giới.

Trong bước đổi thay chung đáng mừng đó, đội ngũ lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật đã có những bước chuyển đáng chú ý, đồng hành cùng sáng tạo và thụ hưởng nghệ thuật, đã và đang xuất hiện đội ngũ các cây bút trẻ giàu đam mê, nhiệt huyết, tăng cường kết nối, tiếp cận thông tin, tri thức hiện đại, nhạy bén với cái mới và định hình rõ hơn cá tính sáng tạo. Tất nhiên, đây là lĩnh vực khó, nên chúng ta chưa thể bằng lòng và cần kiên trì đào tạo, bồi dưỡng, phát hiện, cổ vũ họ.

Cùng với những tín hiệu vui đã nêu, cũng xuất hiện những điều cần quan tâm và cả sự lo lắng nữa. Đó là một bộ phận không nhỏ văn nghệ sỹ hiện nay bộc lộ những hạn chế, yếu kém, tụt hậu, có thể gây cản trở cho sự phát triển lành mạnh của văn học, nghệ thuật nước nhà.

Nhiều người trong đó vẫn bằng lòng với cách viết, cách làm cũ; xa rời thực tiễn sôi động, mới mẻ; bút pháp, thi pháp dễ dãi, lạc hậu; chạy theo thị hiếu khá tầm thường của một bộ phận công chúng. Sự bất cập về số lượng, chất lượng, cơ cấu, sự phân bố, đào tạo đội ngũ kế cận,... là những lý do khiến chúng ta chưa có nhiều tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật.

Tình trạng già hóa đội ngũ, ở cả lực lượng sáng tác, lý luận, phê bình, biểu diễn và sự hẫng hụt của thế hệ tiếp nối tuy đã được nêu ra ở nhiều diễn đàn nhưng chưa được khắc phục một cách thỏa đáng. Thế hệ văn nghệ sĩ trẻ (có người gọi là “thế hệ thứ tư, thứ năm”) tuy được đào tạo bài bản, được giao lưu, tiếp xúc với bên ngoài nhưng có người thiếu sự chọn lọc trong tiếp thu, chưa xác định đúng mức trách nhiệm công dân, không nắm bắt được dòng mạch chính của văn nghệ nước nhà, dẫn tới việc cho ra đời những tác phẩm thiếu gắn bó sâu sắc với thực tiễn đất nước và mong mỏi chính đáng của công chúng.

Đã có những văn nghệ sĩ né tránh những vấn đề lớn lao của đất nước, những vấn đề cơ bản của đời sống và thiếu sự gắn bó với lý tưởng thẩm mỹ xã hội cao đẹp; chạy theo các đề tài nhỏ mọn, thậm chí tầm thường, dung tục.

Khi văn học, nghệ thuật được giải phóng khỏi “chủ nghĩa đề tài”, thì ở chiều ngược lại, không ít nghệ sĩ lại không xác định đúng thiên chức của mình trước dân tộc, trước thời đại, trước dòng mạch nhân văn của văn học, nghệ thuật; còn hạn chế, thậm chí lệch lạc trong tiếp cận và nhận thức những vấn đề mới của đời sống hiện thực, chưa cắt nghĩa, lý giải được đầy đủ ý nghĩa, sâu sắc, nhất tính phong phú và phức tạp của quá trình chuyển biến mang tính lịch sử của đất nước hiện nay.

Không ít những “nghệ sĩ thị trường” muốn nổi tiếng, muốn “đánh bóng” tên tuổi đã dùng scandal, hành xử thiếu văn hóa ngoài đời và trên không gian mạng, gây bức xúc trong công chúng. Sự thiếu hụt đội ngũ sáng tác, quảng bá, lý luận phê bình chuyên nghiệp, có bản lĩnh và trách nhiệm dẫn đến tình trạng nghiệp dư hóa các lĩnh vực này, làm sai lệch, thậm chí đảo lộn, nhiễu loạn giá trị thẩm mỹ và nhân văn trong đời sống văn học, nghệ thuật.

Vun đắp nền văn nghệ dân tộc, nhân văn, dân chủ

Vấn đề đặt ra là làm thế nào để trau dồi và nâng cao chiều sâu và bản lĩnh văn hóa, vốn sống, vốn hiểu biết, trách nhiệm công dân, trách nhiệm người nghệ sĩ trước đất nước và nhân dân mình.

Tất nhiên, bối cảnh mới sẽ không thể quay trở lại trạng thái “thống nhất” trên một nền tảng mỹ học như trước đây mà sự lựa chọn xu hướng sáng tạo sẽ ngày càng trở nên phong phú, đa dạng.

Thực tiễn đó đặt ra yêu cầu cần có những giải pháp mang tính hệ thống, đồng bộ, bài bản, hiệu quả nhằm tập hợp, đoàn kết, phát huy vai trò, đóng góp của đội ngũ văn nghệ sĩ vào sự nghiệp xây dựng và phát triển phát triển văn học, nghệ thuật trong thời gian tới. Theo chúng tôi, cần quan tâm đến những vấn đề sau:

Thứ nhất, khơi dậy và phát huy mạnh mẽ hơn nữa lý tưởng, khát vọng sáng tạo, cống hiến, cùng các cơ quan văn nghệ và đội ngũ văn nghệ sĩ xác định một cách đúng đắn, rõ ràng mục tiêu, nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới.

Khi nói chuyện trong buổi bế mạc Đại hội Văn nghệ toàn quốc lần thứ hai (tháng 2/1957), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra yêu cầu: “Già trẻ, gái trai, Nam - Bắc tất cả chúng ta đoàn kết; các ngành văn nghệ đoàn kết; đoàn kết nhằm vào mục đích chung phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Chúng ta làm thế thì văn nghệ sĩ nhất định sẽ tiến bộ hơn nữa, đồng thời có lực lượng mà giúp đỡ nhân dân tiến bộ hơn nữa”.

Như vậy, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, đoàn kết đội ngũ văn nghệ sĩ là yêu cầu căn bản để văn nghệ phát triển; đồng thời cơ sở cho sự đoàn kết ấy chính là một lý tưởng, mục tiêu chung chứ không phải chỉ là sự tập hợp, kết nối mang tính hình thức. Trong bối cảnh hiện nay, định hướng ấy của Chủ tịch Hồ Chí Minh lại càng có ý nghĩa sâu sắc hơn.

Đại hội Đảng lần thứ XIII khẳng định: “Tập trung nghiên cứu, xác định và triển khai xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người gắn với giữ gìn, phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới”. Đây là bước tiến mới trong tư duy lý luận của Đảng qua các kỳ Đại hội đối với nhiệm vụ xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, con người Việt Nam.

Đối với lĩnh vực văn học, nghệ thuật, việc huy động rộng rãi đội ngũ văn nghệ sĩ để xây dựng hệ giá trị văn học, nghệ thuật Việt Nam trong thời kỳ mới có ý nghĩa quan trọng, là sự cụ thể hóa lý tưởng phụng sự đất nước, phục vụ nhân dân, đồng hành cùng dân tộc, tạo động lực cho hoạt động sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ.

Các giá trị được lựa chọn phải xuất phát từ nền tảng vững vàng của văn hóa, văn nghệ dân tộc, trên cơ sở hiểu biết đầy đủ, thấu đáo các giá trị tốt đẹp của cha ông, từ đó sàng lọc kỹ càng, tiếp thu tinh hoa văn học, nghệ thuật của thế giới, vun đắp một nền văn nghệ dân tộc, nhân văn, dân chủ, hiện đại gắn bó máu thịt với đất nước, nhân dân, hướng đến những giá trị vĩnh cửu chân - thiện - mỹ.

Hệ giá trị, dòng chủ lưu tư tưởng như thế sẽ là cội rễ, là nguồn sáng soi rọi con đường canh tân, tập hợp và đoàn kết đội ngũ văn nghệ sĩ một cách tự nguyện, tự do, dân chủ, thực chất và bền vững.

Thứ hai,cùng với việc bổ sung, hoàn thiện hệ thống lý luận văn nghệ Việt Nam, cần triển khai các giải pháp cụ thể nhằm phát huy mạnh mẽ vai trò của lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật.

Thứ ba, tiếp tục tuyên truyền, chăm lo đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao hơn nữa nhận thức của toàn hệ thống chính trị, nhất là đội ngũ chỉ đạo, quản lý về văn hóa, văn nghệ về bản chất, đặc trưng, vị trí, vai trò của văn học, nghệ thuật nói chung, đội ngũ văn nghệ sĩ nói riêng đối với sự phát triển bền vững đất nước.

Thứ tư, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa nội dung, phương thức công tác tư tưởng đối với đội ngũ văn nghệ sĩ, phối hợp hiệu quả, linh hoạt giữa hình thức thường xuyên và đột xuất, toàn thể và cá biệt trên tinh thần trao đổi, đối thoại thẳng thắn, dân chủ, chân thành, trách nhiệm, vừa chủ động cung cấp thông tin vừa lắng nghe kịp thời, đầy đủ để điều chỉnh, định hướng cho đội ngũ văn nghệ sĩ thực sự đồng hành cùng đất nước trong công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế.

Thứ năm, tiếp tục đổi mới cơ chế phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng tài năng văn học, nghệ thuật, đặc biệt là những tài năng trẻ và ở những lĩnh vực đặc thù.

Thứ sáu, đổi mới và quan tâm hơn nữa đến chế độ, chính sách cho lĩnh vực văn học, nghệ thuật và đội ngũ văn nghệ sỹ. Đó là chế độ lương, phụ cấp, các điều kiện hoạt động cần thiết vì nhiều năm nay, lĩnh vực này chưa được quan tâm đúng mức.

Bài 4: Hệ giá trị văn hóa con người phải trở thành hệ giá trị công dân Việt Nam

Sau bữa ăn, một miếng salad hoặc một loại hạt lọt vào kẽ răng, khóe miệng có thể làm phiền bạn. Bạn đừng cố lấy nó ra bằng tay, dùng tăm là giải pháp tốt hơn. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng bạn nên làm sạch miệng bằng phương pháp này trong nhà vệ sinh, thay vì ở nơi công cộng.

Hãy chắc chắn rằng bạn chọn những chiếc tăm được đóng gói chắc chắn, nếu không, tăm có thể sẽ rơi vãi khắp túi.

Chứng minh thư, hộ chiếu

Các hình thức nhận dạng như hộ chiếu và bảo hiểm y tế, bạn phải luôn giữ trong tầm tay. Đây là những thứ bạn cần khi đến bưu điện, bệnh viện, ngân hàng…

Dữ liệu nhóm máu của bạn và số điện thoại của người thân

Trong một số trường hợp, nhân viên y tế cần biết nhóm máu của một người. Ngoài ra, nếu bạn đột ngột yêu cầu xe cấp cứu, điều quan trọng là nhân viên y tế phải nhanh chóng tìm thấy người thân của bạn để có thể thông báo cho họ biết bạn đang ở đâu.

Nước rửa tay sát khuẩn

Để tránh các bệnh khác nhau, chúng ta nên khử trùng tay trước mỗi bữa ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi ở những nơi công cộng khác.

Kem chống nắng

Kem chống nắng không chỉ cần thiết khi đi biển vào mùa hè mà còn cần thiết mỗi ngày vào mùa đông. Dawn Dorsey, Trung tâm Ung thư MD Anderson của Đại học Texas (Mỹ) đã đề cập tầm quan trọng của việc thoa kem chống nắng quanh năm để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư da.

Son dưỡng môi hoặc son bóng

Môi của chúng ta có thể bị khô khi thời tiết có gió, đó là lý do tại sao bạn nên luôn mang theo son dưỡng môi bên mình.

Ngoài ra, một lớp son bóng hoặc một lớp bóng lấp lánh có thể là sự trợ giúp đắc lực khi bạn không có thời gian để trang điểm.

Kem bôi tay

Kem dưỡng ẩm cho da tay sẽ giúp bàn tay của bạn không bị khô vào mùa đông và sau khi bơi ở biển vào mùa hè. Thoa kem dưỡng không chỉ tạo cảm giác dễ chịu mà còn là một thủ thuật hữu ích để giữ cho đôi tay của bạn luôn tươi trẻ.

Bộ sạc

Ngày nay, mọi người luôn có điện thoại thông minh bên mình. Chúng ta cần đọc tin tức, tìm đường, gọi điện... Để không thiếu điện thoại vào thời điểm không mong muốn nhất, tốt hơn hết bạn nên luôn mang theo pin dự phòng hoặc bộ sạc bên mình.

Nước hoa mini

Mùi nước hoa là thứ sẽ được người khác ghi nhớ và lưu lại ngay cả khi bạn rời đi. Có một lọ nước hoa nhỏ yêu thích của bạn trong ví không phải là một điều gì đó xa xỉ mà thực sự cần thiết.

Băng vệ sinh

Ngay cả khi “những ngày đó” vẫn còn xa, bạn bè của bạn hoặc một cô gái không quen biết trong nhà vệ sinh có thể cần chúng. Hơn nữa, bạn nên có sẵn một số băng vệ sinh trong trường hợp chu kỳ của bạn bất ngờ thay đổi.

Lược

Một chiếc lược nhỏ sẽ không chiếm nhiều diện tích nhưng đồng thời sẽ giúp duy trì mái tóc gọn gàng.

Khăn ướt

Nếu nước rửa tay có thể bảo vệ tay khỏi vi trùng thì khăn ướt có thể giúp bạn giữ giày và quần áo sạch sẽ. Chúng rất quan trọng nếu bạn vô tình nhỏ nước sốt vào quần, làm đổ một ít cà phê lên áo hoặc làm bẩn áo khoác vì chạm vào một chiếc xe bẩn…

Xem thêm video: Khoảnh khắc xúc động: Cặp đôi gần 100 tuổi ôm nhau khóc sau 3 tháng xa cách

Những quy tắc vàng trong giao tiếp bạn nên biết

Dùng tay hoặc thìa che khi vắt chanh; đặt khăn ăn trên đùi theo hình chữ nhật; chờ chủ nhà ngồi vào chỗ rồi mới bắt đầu dùng bữa… là một số quy tắc giúp bạn có buổi gặp gỡ thuận lợi.

Thực hiện:

Bước 1: Ngao mua về ngâm qua nước muối loãng vài tiếng để ngao nhả cát. Sau đó dùng dao cạy miệng ngao, tách lấy phần ruột, rửa sạch lại với nước (nếu dùng ngao nhỏ thì luộc cho ngao há miệng rồi nhặt lấy phần ruột ngao).

Bước 2: Mùng tơi dùng để xào nên chọn loại rau nhiều ngọn và ngọn nhỏ, lá bé. Đem nhặt lấy phần ngọn và lá non, rửa sạch, để ráo.

Bước 3: Gừng và tỏi rửa sạch. Tỏi bóc bỏ vỏ và chỉ cần đập dập, gừng đem thái chỉ.

Bước 4: Phi thơm gừng và tỏi với 1 ít dầu ăn. Cho ruột ngao vào xào chín tới với 1 ít hạt nêm rồi chút ra đĩa.

Bước 5: Thả rau mùng tơi vào chảo vừa xào ngao, xào lửa to, đảo nhanh tay để rau chín đều và xanh. Khi rau đã tái hết thì gia giảm thêm chút dầu hào, gia vị.

Bước 6: Tiếp tục đảo đều cho rau bám đều gia vị rồi chút ruột ngao vào, đảo nhanh tay cho ngao nóng lên. Nêm thêm chút hạt nêm cho vừa miệng rồi tắt bếp.

Cho ngao xào mùng tơi ra đĩa ăn nóng sẽ ngon hơn.

Vì bản thân ngao đã có vị đậm đà và dầu hào cũng có vị mặn nên khi nêm gia vị và hạt nêm nên cho ít hơn bình thường để món ăn không bị quá mặn.

Chúc bạn và gia đình ngon cơm với món mùng tơi xào ngao lạ miệng nhé!