Ghép tủy xương và ghép tế bào máu ngoại vi là cách để điều trị những bệnh ung thư máu như bệnh bạch cầu, đa u tủy và u lympho không Hodgkin. Chúng giúp khôi phục khả năng tạo các tế bào máu của cơ thể sau xạ trị hoặc hóa trị liều cao. Mỗi năm có khoảng 50.000 ca ghép mới được thực hiện ở Mỹ.

Tại sao cần ghép tế bào gốc?

\

Xạ trị hoặc hóa trị liều cao được sử dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư máu cũng giết chết tủy xương khỏe mạnh. Ghép tế bào gốc giúp khôi phục khả năng sản sinh tế bào máu của tủy xương. Trong một số trường hợp, điều trị tiếp theo bằng thay thế tế bào gốc sẽ chữa khởi bệnh ung thư.

Ghép tế bào gốc thường là "Phương án B"

Điều trị ung thư máu thường bắt đầu bằng hóa trị, đơn thuần hoặc kết hợp với các thuốc và điều trị khác. Các chuyên gia thường không thống nhất về việc sử dụng phương pháp nào. Ghép tế bào gốc đắt tiền, nguy hiểm, và thường chỉ được khuyến nghị khi hóa trị thất bại. Tuy nhiên, một số trung tâm ung thư đang thử ghép tế bào gốc như một lựa chọn điều trị đầu tiên.

Tế bào gốc đến từ đâu?

Tế bào gốc có thể đến từ nhiều nơi. Ghép tủy xương thay thế tủy xương bị bệnh bằng tủy xương miễn phí. Ghép tế bào gốc ngoại vi sử dụng tế bào gốc thu thập từ máu. Việc ghép có thể bao gồm ghép tế bào của chính bệnh nhân (ghép tự thân) hoặc tế bào từ người cho (ghép khác loại).

Máu cuống rốn thì sao?

Tế bào gốc cũng có thể đến từ máu cuống rốn sơ sinh. Một số gia đình gửi máu cuống rốn vào ngân hàng máu để sử dụng trong tương lai cho đứa trẻ đó hoặc anh chị em ruột của trẻ. Các gia đình có thể hiến máu cuống rốn để sử dụng cho cộng đồng. Máu cuống rốn hiến tặng đã trở thành một lựa chọn tốt cho những bệnh nhân không thể tìm thấy mẫu phù hợp trong gia đình của mình.

Tìm sự phù hợp

Một số bệnh nhân có thể hiến tế bào gốc của chính mình. Những người khác phải phụ thuộc vào nguồn hiến tặng của người thân hoặc người lạ. Tìm sự phù hợp gần gũi là rất quan trọng. Có thể có vấn đề nếu các tế bào mới tấn công các tế bào của bệnh nhân hoặc hệ miễn dịch của bệnh nhân tấn công các tế bào ghép.

Ở Bắc Mỹ, người da trắng có cơ hội tốt hơn trong việc tìm người hiến tặng không phải họ hàng, nhưng khả năng này giàm xuống đối với người Mỹ gốc Phi và người gốc Á vì ít người trong các nhóm này trở thành những người hiến.

Thu thập tế bào gốc

Lấy tủy xương đòi hỏi phải gây tê người cho tủy rồi dùng kim mạnh để lấy tủy từ xương chậu. Việc này mất 1-2 giờ trong phòng mổ. Trong vài ngày trước khi hiến tế bào gốc máu ngoại vi, người cho phải tiêm loại thuốc đặc biệt để tăng tế bào gốc trong máu. Sau đó, người cho được nối với máy lọc các tế bào gốc từ máu người cho và để lại phần còn lại.

Ghép “mini” là một lựa chọn

Có một lựa chọn mới hơn cho những người già và yếu có thể không chịu đựng được việc ghép tế bào gốc truyền thống. Ghép tế bào gốc “mini”, còn gọi là điều hòa cường độ thấp, có thể giết chết một số tế bào ung thư. Tuy nhiên, nó kiềm chế hệ miễn dịch đủ để cho các tế bào gốc hiến tặng phát huy vai trò. Điều này đòi hỏi xạ trị và hóa trị ít hơn nhưng có thể không hiệu quả lắm trong việc ngăn chặn ung thư.

Chuẩn bị phức tạp, thực hiện đơn giản

Chuẩn bị sẵn sàng cho việc ghép tế bào gốc có thể rất khó khăn - với nhiều xét nghiệm, cố gắng tìm người cho phù hợp, và hóa trị và xạ trị bền bỉ trước ghép. Nhưng thực hiện ghép lại đơn giản đến mức đáng ngạc nhiên. Các bác sĩ tiêm các tế bào vào máu thông qua một đường truyền tĩnh mạch trong khi bệnh nhân tỉnh. Việc này mất từ ​​1 đến 5 giờ.

Chờ tế bào gốc “nắm quyền”

Sau khi ghép, bệnh nhân phải nằm viện từ 2 đến 6 tuần để chờ các tế bào gốc mới bắt đầu sản sinh ra các tế bào máu. Trong thời gian này, số lượng tế bào máu giảm thấp. Bệnh nhân được theo dõi chặt chẽ và có thể được dùng thuốc chống vi khuẩn, thuốc chống nấm và thuốc kháng vi-rút để phòng ngừa nhiễm trùng đe dọa đến tính mạng.

Phục hồi sau ghép tế bào gốc

Sau khi ra viện, bệnh nhân có thể phải tái khám hàng ngày hoặc hàng tuần. Họ có thể phải làm nhiều xét nghiệm, bao gồm xét nghiệm máu, chụp X-quang ngực và xét nghiệm tủy xương. Trong giai đoạn phục hồi chức năng này, bệnh nhân có thể phải thường xuyên truyền máu và dùng kháng sinh. Họ có thể phải đi khám định kỳ trong khoảng một năm, cho đến khi hệ miễn dịch hoạt động tốt.

Một số người cho cũng cần thời gian hồi phục

Hiến tủy xương cũng là một thủ thuật lớn. Người cho thường bị đau nhức vùng hông một vài ngày. Phải mất từ ​​4 đến 6 tuần để cơ thể của họ thay thế các tế bào tủy đã cho. Trong một số ít trường hợp, người cho tủy có thể bị nhiễm trùng nặng hoặc các biến chứng gây mê. Người cho tế bào gốc ngoại vi có thể gặp tình trạng huyết khối, các vấn đề liên quan đến catheter, và các phản ứng phụ từ các thuốc được sử dụng để tăng số lượng tế bào gốc ngoại vi.

Chăm sóc theo dõi trong nhiều năm

Ghép tế bào gốc có thể cứu tính mạng. Tuy nhiên, bệnh nhân phải đối mặt với những thách thức trong nhiều năm sau. Các vấn đề thường liên quan đến qui trình trước ghép hoặc các loại thuốc được sử dụng trong quá trình ghép. Chúng bao gồm tổn thương cơ quan, thay đổi hoóc môn, vô sinh, tác động thần kinh và các bệnh ung thư khác.

Nghiên cứu đang tiếp tục về những cách giảm nguy cơ này và nâng cao chất lượng sống cho những người thoát khỏi căn bệnh ung thư máu.

7 dấu hiệu bệnh ung thư máu, chị em không được bỏ qua

Bệnh bạch cầu là một loại ung thư ảnh hưởng đến các tế bào máu, làm giảm khả năng của cơ thể để chống lại bệnh tật và làm suy yếu hệ thống miễn dịch.

 Nhiều bất cập còn tồn tại cũng như những kiến nghị, giải pháp đã được các chuyên gia tham gia thảo luận trong Hội thảo chuyên đề “Quản lý xây dựng, chỉnh trang và phát triển đô thị TP.HCM” do Bộ Xây dựng và UBND TP.HCM phối hợp tổ chức ngày 7/10.

Phát triển nhưng nhiều thách thức

Phát biểu tại hội thảo, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong nhấn mạnh, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X có chương trình đột phá “Chỉnh trang và phát triển đô thị”. Với chương trình này, Thành phố phấn đấu đến năm 2020 di dời và tổ chức lại cuộc sống cho 20.000 người dân đang sống trên và ven kênh rạch; cải tạo, xây dựng mới ít nhất 50% thay thế chung cư cũ hư hỏng, xuống cấp…

Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà, công tác phát triển đô thị của thành phố luôn được coi là hướng then chốt để phát triển và đạt được nhiều thành tựu gắn liền với những đột phá trong tư duy phát triển đô thị. Tuy nhiên, còn nhiều thách thức như mất kiểm soát tăng trưởng dân số cơ học, phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị chưa theo kịp tốc độ phát triển kinh tế và dân số, vấn đề biến đổi khí hậu, nước biển dâng và sụt lún đất gây hiệu ứng ngập úng, xâm nhập mặn…

Hội thảo chuyên đề “Quản lý xây dựng, chỉnh trang và phát triển đô thị TP.HCM” do Bộ Xây dựng và UBND TP.HCM phối hợp tổ chức ngày 7/10.

TS.KTS Trần Thị Lan Anh, Cục Phát triển đô thị - Bộ Xây dựng cũng nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm của chương trình chỉnh trang và phát triển đô thị TP.HCM, trong đó có vấn đề chỉnh trang đô thị dọc hai bên bờ kênh rạch, cải tạo chung cư cũ, thay thế tạo ra các khu nhà ở mới có chất lượng, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Phân vùng quản lý

Theo đánh giá của PGS.TS.KTS Nguyễn Trọng Hòa, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM: “Trên địa bàn thành phố, việc sử dụng đất cho phát triển đô thị ở nhiều khu vực kém hiệu quả. Thành phố đã giao gần như toàn bộ quỹ đất trong các khu vực định hướng phát triển đô thị nhưng tỷ lệ đất được thực sự đưa vào đầu tư phát triển đô thị không nhiều, tạo nên hiện tượng đầu cơ đất đai… Ngày càng nhiều nơi trong thành phố bị ách tắc giao thông, ngập lụt, nhiều dự án khó hoặc không thực hiện được, nhất là các dự án sử dụng nguồn vốn từ ngân sách hoặc các nhà đầu tư tính toán thiệt hơn. Tình trạng người dân khiếu kiện kéo dài do bị thu hồi đất hoặc giá đền bù chưa thỏa đáng; xây dựng trái phép hoặc không phép vẫn luôn thường trực ở các quận huyện vùng ven…”.

“Hệ thống các đồ án quy hoạch đô thị của TP.HCM tưởng như đã hoàn thiện vì đã được lập, thẩm định và phê duyệt theo đúng các quy định của pháp luật đang gặp nhiều khó khăn vì khi đưa vào quản lý phát triển đô thị lại khá tùy tiện, thiếu cơ sở khoa học, gây cản trở quá trình chỉnh trang và phát triển đô thị, hoặc tại nơi này nơi kia đã được xử lý nhưng thường bằng những giải pháp mang tính tình thế, thiếu tính bền vững”, ông Hoà cho biết thêm.

Cụ thể, tại một khu đất, theo đồ án có thể được phép xây dựng công trình với hệ số sử dụng đất và tầng cao lớn, song phải đồng bộ với việc đầu tư cải tạo phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, trong đó có hệ thống giao thông, và nhất là hệ thống giao thông công cộng. Chính vì vậy mà khi chưa có câu trả lời chính xác về thời điểm hoàn thành hệ thống giao thông này thì việc cho phép đầu tư hàng loạt công trình lớn sẽ gây ách tắc giao thông là điều hiển nhiên.

Theo đó, ông Hoà đề xuất giải pháp mang tính khả thi nhất đó là thực hiện phân vùng quản lý chỉnh trang và phát triển đô thị được giữ nguyên theo hệ thống đồ án quy hoạch chung - xây dựng đô thị tại các quận, huyện đã được phê duyệt như hiện nay.

Phát triển đô thị nén

Bày tỏ quan điểm, TS. Huỳnh Thế Du, Giám đốc đào tạo chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, nêu đề xuất then chốt là thành phố nên tập trung vào chương trình đột phá chỉnh trang và phát triển đô thị gắn với phát triển hệ thống vận tải công cộng, nhằm tạo cấu trúc không gian đô thị thông minh, hiệu quả, làm nền tảng cho một thành phố có sức cạnh tranh và đáng sống.

Ngoài ra, nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông, chuyên gia này nhấn mạnh việc nhất quán trong các chính sách nhằm đảm bảo phát triển đô thị nén, tập trung vào những nơi đã phát triển, hạn chế phát triển đô thị phân tán với mật độ thấp và phải giữ bằng được vành đai xanh của thành phố. Đồng thời, gắn chương trình đột phá về giải quyết ùn tắc giao thông với chương trình chỉnh trang và phát triển đô thị. Phát triển bán đảo Thủ Thiêm gắn kết tốt với khu trung tâm hiện hữu; phát triển khu Nam Sài Gòn gắn với liên kết vùng.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho rằng, chương trình phát triển các khu đô thị mới sẽ mở rộng khu trung tâm cũ, hình thành thêm khu trung tâm đô thị mới là khu đô thị Thủ Thiêm và các khu đô thị vệ tinh trên các hướng quan trọng của thành phố.

Đại diện HoREA khuyến khích các công trình kiến trúc đạt tiêu chuẩn xanh, sử dụng năng lượng tái tạo, thiết bị, vật liệu mới thân thiện môi trường… “Việt hóa” các mô tuýp kiến trúc nước ngoài để tránh lai căng, hoặc bê nguyên xi thiết kế nước ngoài; học tập kinh nghiệm thiết kế, xây dựng các công trình kiến trúc kiểu Pháp - châu Âu đã được “Việt hóa” đưa vào thành công ở nước ta mấy chục năm trước đây.

Trang Phạm

Nên mua nhà hay ở nhà thuê?

Dưới đây là một số lý do cho thấy tại sao việc lựa chọn hình thức thuê nhà có được lợi thế tài chính hơn so với sở hữu nhà.

Không tốn chi phí bảo trì hoặc sửa chữa

Thông thường, trong những hợp đồng thuê nhà, nếu hệ thống điện gặp vấn đề hoặc hệ thống đường ống nước của căn nhà bị rò rỉ, bạn không chịu bất kỳ trách nhiệm tài chính nào trong việc sửa chữa cả. Chủ nhà sẽ là người chịu trách nhiệm cho tất cả các sửa chữa, bảo trì. Tùy vào mức độ sửa chữa, chi phí này có thể khá lớn.

Chính vì vậy, người thuê có lợi thế so với chủ nhà là họ không phải chi trả bất cứ chi phí bảo trì hay hóa đơn sửa chữa nào phát sinh nếu đó không phải do lỗi của họ.

Những chi phí này được chính chủ nhà bỏ ra để bảo dưỡng căn nhà, đảm bảo cho người sinh sống luôn thuận tiện trong quãng thời gian thuê nhà. Nếu trong thỏa thuận giữa chủ nhà và người thuê có những điều khoản mà mọi chi phí cho việc bảo trì sửa chữa căn nhà do người thuê chịu trong thời gian thuê thì người đi thuê sẽ có ưu thế trong việc đàm phán giá thuê với chủ nhà. Đây là yếu tố quan trọng để người thuê có thể thương lượng cho mình một giá thuê tốt.

Tiếp cận những tiện nghi tốt mà không cần quá lo lắng về ngân sách đầu tư

Muốn sở hữu một hồ bơi riêng cho gia đình hay một phòng tập gym trong nhà đồng nghĩa với việc bạn phải bỏ ra chi phí khá lớn cho công tác xây dựng và trang bị. Những chi phí lớn này, bây giờ bạn không còn phải bận tâm hay lo lắng vì bạn là người thuê nhà. Việc của bạn là chỉ cần tìm ra những căn nhà đáp ứng nhu cầu cho bạn với một mức giá hợp lý, phù hợp với ngân sách đề ra.

Không phải trả thuế bất động sản

Rõ ràng, người đi thuê sẽ không chịu khoản thuế này, mà chi phí ấy được “đẩy” qua người sở hữu, đó chính là chủ nhà. Khoản thuế bất động sản, được xác định dựa trên giá trị của bất động sản, tùy theo tỉnh thành, quận huyện mà có những mức thuế khác nhau.

Với những bất động sản có giá trị lớn, khoản thuế này cũng khá đáng kể.

Tránh chi phí thanh toán cao ban đầu

Trong giao dịch bất động sản hiện nay, nếu muốn sở hữu một căn nhà phố, bạn phải có trong tay 30 – 50% giá trị căn nhà, số tiền còn lại có thể “xoay” bằng cách áp dụng hình thức vay ngân hàng với thế chấp là chính căn nhà đó. Về hình thức thanh toán đối với căn hộ tại các dự án, việc áp dụng phương thức trả góp không lãi suất được các chủ đầu tư sử dụng khá phổ biến và hiệu quả. Chi phí ban đầu mà người mua phải trả cũng vào khoảng 30% giá trị căn hộ, số tiền còn lại sẽ được trả dần theo tiến độ dự án hoặc phương thức thanh toán mà người mua và chủ đầu tư thỏa thuận trong hợp đồng.

Người mua có thể vay ngân hàng hay sử dụng thu nhập hằng tháng để thanh toán cho chủ đầu tư, nhờ vậy mà áp lực tài chính cũng giảm đi đáng kể.

Tuy nhiên, so sánh giữa việc mua nhà và thuê nhà, áp lực tài chính phải trả ban đầu cho việc thuê nhà sẽ giảm đi rất nhiều, người thuê bây giờ chỉ chịu một khoản tiền “chôn chân” duy nhất là tiền đặt cọc từ 1 - 2 tháng. Xét riêng về mặt tài chính, số tiền này không đáng vào đâu so với khoản chi phí ban đầu phải bỏ ra để mua một căn nhà hay căn hộ.

Vậy nên, thuê nhà sẽ là lựa chọn hợp lý nếu bạn có thể dùng số tiền 30 – 50% giá trị căn nhà muốn mua để đầu tư với mục đích “tiền đẻ ra tiền”.

Giá trị tài sản tăng/giảm không ảnh hưởng lớn đến giá thuê nhà

Thị trường nhà đất biến động khiến nhiều nhà đầu tư lo âu vì giá trị bất động sản mà họ đang sở hữu sẽ bị ảnh hưởng. Nếu có một thời kỳ vỡ bong bóng bất động sản trong tương lai thì sẽ là cú sốc lớn cho các chủ sở hữu, giá bất động sản sẽ “rớt” mạnh, hầu như tất cả giao dịch trên thị trường đều tê liệt, khiến chủ sở hữu cũng như nhà đầu tư “chôn chân tại chỗ”.

Ngược lại, người thuê nhà không cần để ý những điều này, nếu không muốn nói là có thể họ còn vui hơn vì giá bất động sản trên thị trường giảm khiến giá cho thuê nhà giảm theo.

Thông thường, trong hợp đồng quy định, giá thuê nhà được cố định trong thời gian thuê và tồn tại điều khoản đền bù hợp đồng nếu một trong hai bên (thuê hoặc cho thuê) đơn phương chấm dứt hợp đồng, nên trong thời gian ấy việc bất động sản tăng hay giảm giá không ảnh hưởng lớn đến giá thuê, vì hai bên đã đặt bút ký hợp đồng trước thời điểm đó.

Tính linh hoạt

Khi bạn có một công việc cần di chuyển nhiều, không có gì phù hợp hơn việc thuê ngắn hạn một căn nhà hay căn hộ cho mình và gia đình. Điều này đồng nghĩa với việc bạn không phải quá bận tâm đến những vấn đề liên quan đến căn nhà bạn đang ở, cũng không có vấn vương gì khi sắp phải đi xa. Nếu sở hữu một ngôi nhà, bạn sẽ phải lo lắng chuyện bán nhà hay thuê người trông nhà khi có những chuyến công tác dài ngày…

TheoDoanh nhân Sài Gòn