Xử lý triệt để, dứt điểm các phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp 

Công điện nêu rõ, thời gian gần đây, việc cải cách thủ tục hành chính tại một số bộ, ngành, địa phương còn hình thức, hiệu quả chưa cao. Phản ứng chính sách trước yêu cầu thực tiễn xã hội còn chậm, thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực vẫn là rào cản đối với hoạt động sản xuất kinh doanh, nhất là với doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm việc đánh giá tác động, cho ý kiến, thẩm định, thẩm tra quy định thủ tục hành chính trong đề nghị xây dựng dự án luật, pháp lệnh; chỉ ban hành và duy trì thủ tục hành chính thật sự cần thiết, với chi phí tuân thủ thấp.

Các bộ ngành, địa phương công bố, công khai kịp thời, đầy đủ, chính xác các thủ tục hành chính trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính để đội ngũ cán bộ, công chức và người dân, doanh nghiệp biết, thực hiện và giám sát việc thực hiện.

Định kỳ hàng tháng thống kê đầy đủ những thủ tục hành chính được ban hành mới, sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ để kiểm soát chặt chẽ việc ban hành và thực hiện thủ tục hành chính...

Đáng chú ý, Thủ tướng yêu cầu rà soát, loại bỏ ngay theo thẩm quyền những thủ tục hành chính đang là rào cản cho hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống người dân.

Đồng thời, khẩn trương ban hành văn bản theo thẩm quyền hoặc trình Chính phủ, Thủ tướng ban hành văn bản thực thi 797 thủ tục hành chính, giấy tờ công dân, 627 quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh và 445 thủ tục hành chính phải phân cấp theo quyết định của Chính phủ, Thủ tướng; hoàn thành trong tháng 9 tới đây.

Người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu xử lý triệt để, dứt điểm các phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp về cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính, để phản ứng chính sách kịp thời trước yêu cầu đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống. Trước mắt, các bộ, cơ quan ngang bộ tập trung xử lý dứt điểm 396 phản ánh, kiến nghị đã có.

Các bộ ngành, địa phương thực hiện có hiệu quả Kế hoạch rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính nội bộ trong hệ thống hành chính nhà nước giai đoạn 2022-2025, bảo đảm mục tiêu cắt giảm, đơn giản hóa tối thiểu 20% thủ tục hành chính nội bộ và cắt giảm tối thiểu 20% chi phí tuân thủ.

Thành lập các đoàn kiểm tra cải cách hành chính

Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng các Bộ: Công Thương, Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Nội vụ, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường đẩy nhanh tiến độ rà soát, trình Thủ tướng phương án cắt giảm, đơn giản hóa đối với 59 nhóm thủ tục hành chính nội bộ trọng tâm ưu tiên theo Quyết định số 1085/2022 của Thủ tướng; hoàn thành trong tháng 8 này.

Ngoài ra, Thủ tướng giao Bộ trưởng Bộ Tư pháp tổ chức thực hiện đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính cấp phiếu lý lịch tư pháp tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; thẩm định chặt chẽ quy định thủ tục hành chính trong dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; kiểm tra, xử lý các văn bản quy phạm pháp luật có quy định thủ tục hành chính trái thẩm quyền.

Bộ trưởng Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện, báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định việc ban hành Nghị định quy định về cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra chất lượng và kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu...

Bộ trưởng Bộ Nội vụ tăng cường thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra công vụ theo chức năng, nhiệm vụ được giao, trong đó chú trọng thanh tra việc thực hiện các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng về cải cách hành chính tại một số bộ, ngành, địa phương.

Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Văn phòng Chính phủ, các bộ, cơ quan có liên quan thành lập các đoàn kiểm tra cải cách hành chính tại bộ, ngành, địa phương để kịp thời xem xét, chấn chỉnh, xử lý theo thẩm quyền; trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.

Tổng Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ và các bộ, cơ quan liên quan xây dựng Chỉ thị của Thủ tướng về chấn chỉnh, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động công vụ, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính tại các cấp chính quyền. Nội dung này trình Thủ tướng trước ngày 25/7.

Thủ tướng: 'Rất trăn trở về thủ tục hành chính đất đai'

“Không chỉ nhân văn mà Quy định 69 ra đời rất kịp thời, mang tính thực tiễn cao trong bối cảnh Đảng, Nhà nước đang đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, đặc biệt có tình trạng nhiều cán bộ làm việc cầm chừng, thậm chí không dám làm vì sợ sai”,Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương, Nguyễn Thị Việt Nga nêu quan điểm về Quy định 69.

Bà Nga còn cho rằng “nếu không có quy định này, tôi chắc không cán bộ nào dám dấn thân để sáng tạo, đổi mới”.

Thời gian dài vừa qua và đặc biệt tại kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV, câu chuyện cán bộ sợ sai không dám làm tiếp tục hâm nóng nghị trường. Liệu rằng với Quy định 69, cán bộ có thể trút bỏ lo sợ để đột phá, sáng tạo?

Chia sẻ câu chuyện này, nữ đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương nhấn mạnh, không phải bây giờ Đảng mới khuyến khích tinh thần đổi mới, dám nghĩ dám làm ở cán bộ, nhưng thực tế không ít cán bộ còn ngần ngại, họ chỉ tính bài toán an toàn nhất cho mình nên không có sự đột phá, đổi mới, không sáng tạo, thậm chí họ rất sợ mình làm khác với quy định, sợ trách nhiệm. Nói vậy, nhưng không phải không có cán bộ dám nghĩ, dám làm, nhưng thực tế lại bị ảnh hưởng bởi nhiều rào cản.

“Trong quá trình sáng tạo, đổi mới, không phải lúc nào cũng thành công hay đạt được kết quả như mong muốn. Nhưng nếu không sáng tạo đổi mới chắc chắn sẽ không có thành công. Vì vậy, Đảng không chỉ khuyến khích cán bộ tiên phong, dám nghĩ dám làm, có ý tưởng sáng tạo, đột phá mà rất cần có cơ chế để bảo vệ họ”,bà Nga nêu quan điểm.

Người trung dung không dám làm để giữ “ghế” cũng nên thay thế

Chia sẻ thêm về câu chuyện cán bộ còn ngần ngại sáng tạo, đột phá, thậm chí có người sợ sai không dám làm, PGS.TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng khoa học các cơ quan Trung ương cho rằng, có thể lý giải bằng 4 lý do. 

Thứ nhấtlà cán bộ không đủ bản lĩnh để đột phá, đổi mới sáng tạo, bản thân cán bộ không dám đột phá, không có bản lĩnh.

Thứ hai, người ta sợ rằng suy nghĩ, việc làm của họ chưa thực sự vì lợi ích chung. Nếu cán bộ thực sự vì lợi ích chung, dám đột phá kể cả những nội dung chưa có trong cơ chế, chính sách, nhưng anh trong sáng, vì lợi ích chung thì đâu phải sợ. Những người hiện nay không dám làm có thể thấy một phần nào chưa thể hiện được bản lĩnh, chưa thể hiện được động cơ trong sáng không vì mục đích vụ lợi.

Thứ ba, không ngoại trừ cán bộ hiện nay không dám làm là vì muốn giữ ghế, thậm chí có những việc biết là không sai cũng không làm.

Thứ tư, một số người không có hoa hồng, phần trăm, bôi trơn thì không làm nhưng lại đổ tại không có cơ chế bảo vệ.

Phân tích như trên, PGS.TS Vũ Văn Phúc kiến nghị: “Không thể để tình trạng cán bộ sợ sai không dám nghĩ, dám làm để công việc của địa phương, đơn vị bị trì trệ, không phát triển; Không thể đổ cho chuyện này chuyện kia để rồi đầu tư công không giải ngân được, kinh tế xã hội không phát triển, bệnh viện không mua được vật tư thuốc để điều trị bệnh nhân…”.

Vậy Quy định 69 ra đời sẽ khiến cán bộ có thể tự tin đột phá, sáng tạo?

Theo PGS.TS Vũ Văn Phúc, cán bộ thực tâm vì dân vì nước, vì lợi ích chung, sẽ vẫn làm bình thường, thậm chí sẽ làm tích cực hơn bởi đã có cơ chế bảo vệ. Nhưng người chưa làm đã nghĩ đến cá nhân, lo lắng hoa hồng, phần trăm thu được, sẽ không làm. Những cán bộ như thế, cần cho đứng sang một bên để người khác làm. Người trung dung không dám làm để giữ ghế cũng nên thay thế.

Ủng hộ chủ trương bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, nhưng đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga vẫn băn khoăn liệu rằng quy định đúng đắn và nhân văn này có thể bị lợi dụng hay không.

“Theo tôi, trước mỗi quy định được ban hành cần tính toán kỹ lưỡng để khi triển khai thực hiện không có những kẽ hở khiến người ta có thể lách được, lợi dụng để cố ý làm sai, làm trái”.

Nhấn mạnh như vậy bởi theo nữ đại biểu Quốc hội, yếu tố “vụ lợi cá nhân” có thể dễ dàng nhận ra, chỉ có điều chúng ta sẽ xử lý thế nào. Đơn cử như thời gian vừa qua, có những biểu hiện rất rõ về động cơ cá nhân, vụ lợi như hành vi chạy chức chạy quyền kiểu “mua quan bán chức” hay là việc tạo điều kiện để người thân được tham gia vào những dự án, những ngành nghề lĩnh vực do mình quản lý, trực tiếp phụ trách, theo dõi, đặc biệt cố ý làm trái quy định của Nhà nước để trục lợi…

“Giờ đây khi đã có quy định rất cụ thể về xử lý vi phạm của cán bộ, đảng viên, khi xem xét phải đánh giá thẳng thắn, vi phạm đó liệu có sự vụ lợi hay không? Quá trình đổi mới chưa thành công hay do cố tình làm sai, lợi dụng quyền hạn chức vụ, vị trí của mình để trục lợi cá nhân… Quy định rất khó để định lượng được hết, nhưng quá trình nhận diện và xử lý phải kiên quyết. Những hành vi dù có tinh vi đến đâu nhưng nếu gắn với vụ lợi, động cơ cá nhân hoàn toàn có thể nhận biết được",bà Nga nhấn mạnh.

Để Quy định 69 khi triển khai mang lại hiệu quả tích cực, PGS.TS Vũ Văn Phúc tin rằng, Ủy ban Kiểm tra Trung ương sẽ có những hướng dẫn cụ thể để thực hiện Quy định này. Hướng dẫn sẽ làm rõ nhưng việc làm nào được xếp vào 6 dám và được khuyến khích, bảo vệ. Cán bộ nào không làm theo kiểu trốn tránh nhiệm vụ, lo giữ ghế cũng sẽ được phân biệt rất rõ trong hướng dẫn.