Hiện tượng có tên là “hikikomori” được đưa ra bởi Bộ Phúc lợi, Lao động và Y tế Nhật Bản để nói về một người nhốt mình trong nhà từ 6 tháng trở lên mà không đến trường, đi làm hay ra ngoài để tiếp xúc với xã hội.

Khảo sát cho thấy, 541.000 người từ 15 tới 39 tuổi hiện đang sống cô lập. Con số này đã thấp hơn con số ước tính trong cuộc khảo sát của Văn phòng Nội các vào năm 2010 khi 696.000 người được cho là đã thoát khỏi hiện tượng “hikikomori”.

Tờ The Japan Times cho biết, những người tự nhốt mình trong nhà ít nhất 7 năm chiếm 35% tổng số, trong đó những người nhốt mình từ 3 đến 5 năm chiếm 29%.

Số người sống ẩn dật có độ tuổi cao hơn – từ 35 đến 39 tuổi – đã tăng gấp đôi trong 6 năm – khảo sát cho hay.

Lần đầu tiên xuất hiện vào những năm 1990, hiện tượng này chưa được phân loại như một căn bệnh rối loạn chính thức và cũng không có biện pháp điều trị nào được đưa ra.

Các bác sĩ tin rằng những ảnh hưởng tâm lý và văn hóa đều khiến người trẻ cảm thấy họ cần phải cô lập mình.

Hiện tượng này phổ biến hơn ở đàn ông – những người phải đối mặt với những áp lực lớn để thành công sớm trong cuộc sống - ở cả trường học và sự nghiệp.

Hiện tượng này cũng phổ biến hơn ở tầng lớp trung lưu – những người tự cô lập mình thường là những người được giáo dục tốt. Họ thường chơi trò chơi điện tử, đọc truyện tranh ở nhà thay vì tiếp xúc với người khác.

Tuy nhiên, các nhà tâm lý học nói rằng hiện tượng này không phải do lười biếng.

Ông Tamaki Saito – chuyên gia tâm lý học người Nhật Bản – đã miêu tả hiện tượng này là “đau khổ trong tâm trí”.

“Họ muốn ra ngoài thế giới – họ muốn kết bạn và có người yêu, nhưng họ không thể” – ông chia sẻ với BBC.

“Hikikomori” cũng không phải là hiện tượng của riêng Nhật Bản. Một nghiên cứu vào năm 2015 cho thấy những trường hợp sống cô lập kiểu “hikikomori” cũng xuất hiện ở Mỹ, Trung Quốc, Tây Ban Nha và các quốc gia khác.

• Nguyễn Thảo(Theo The Independent)

Các bé mầm non ở TP.HCM xếp hàng chờ lấy cơm khi tới giờ ăn ở trường (Ảnh: Lê Huyền)

Anh kể: Quán cơm tấm sau lưng Nhà thiếu nhi Quận 5, trông bình thường nhưng nằm trong khu dân cư đông đúc. Chủ quán cơm là một người đàn ông to béo nhìn rất chợ búa. Sáng sớm nên quán chỉ có hai khách là tôi và một người nữa. Tôi đang ngồi đợi cơm thì một cậu nhóc mập mạp mặc đồng phục tiểu học từ trong nhà chạy ra. Có vẻ như sáng nay cháu phải lên trường.

Anh chủ quán nói "Con đợi ba một chút!" rồi quay sang lấy cơm ra dĩa. Anh đưa dĩa cơm cho con và kêu mang ra cho tôi. Cậu bé cầm dĩa cơm với khuôn mặt phấn khởi. Anh chủ quán liền nhắc "Bưng hai tay nha con, như vậy mới lịch sự".

Cậu bé bưng dĩa cơm cẩn thận đặt trước mặt tôi rồi nói "Con mời chú". Tôi thiếu muốn bật ngửa nên ghẹo lại cậu bé "Bán cơm tấm mà lịch sự quá à nha!". Cậu nhóc kia nhìn ba, còn ông chủ quán thì trả lời "Phải dạy vậy từ bé cho nó biết phép lịch sự". 

Sau rồi, ông chủ quán đưa cho cậu con trai ly trà sữa, đạp nổ máy chiếc xe cà tàng và chở con tới trường.

4 tuổi, cậu bé này đã biết cất dụng cụ, để đồ ăn thừa đúng chỗ sau bữa cơm trưa (Ảnh: Lê Huyền)

Sau khi chứng kiến cách ông chủ quán cơm tấm dạy con, anh Du thốt lên "Con ngoan đâu phải đến trường là ngoan".

Theo thầy giáo dạy lịch sử này, câu chuyện trên cho thấy giáo dục của gia đình rất quan trọng. Trong câu chuyện anh vừa chứng kiến, ông bố chỉ dạy con mình những điều đơn giản để con sống tử tế theo quan điểm của ông ấy, nhưng khi lặp đi lặp lại sẽ tạo thói quen tốt cho con trẻ.

"Mặt khác, ông bố cũng nói con giúp đỡ mình cũng là tạo cho đứa trẻ biết chia sẻ công việc, biết rõ tình hình gia đình mình. Đây là điều vô cùng quý giá bởi điều tôi thấy hiện nay, nhiều đứa trẻ sống rất ích kỷ do sự nuông chiều và quan điểm sống của bố mẹ" - anh Du nhìn nhận.

Lê Huyền

“Tôi kinh ngạc khi thấy con thi được 10 điểm”

Đây là tâm sự của một phụ huynh có con đang học tại một trường tiểu học quốc tế ở TP.HCM.

Sau khi điều tra, cảnh sát phát hiện nguyên nhân cô bé lấy trộm tiền của bố mẹ vì bị một nam sinh cùng lớp đe dọa bắt đưa tiền trong suốt một khoảng thời gian dài.

Tại sao nhiều đứa trẻ lại không sẵn sàng chia sẻ với cha mẹ hoặc không yêu cầu được giúp đỡ? Nguyên nhân quan trọng nhất là do thiếu sự giao tiếp giữa cha mẹ và con cái.

Rất nhiều cha mẹ ngày nay không hề chú trọng đến việc trao đổi với con cái. Thực tế, hầu hết những đứa trẻ đều thích được giao tiếp với cha mẹ. Trong quá trình lớn lên, khi gặp phải những vướng mắc, người đầu tiên chúng muốn bày tỏ chính là cha mẹ.

Song cha mẹ lại không cho chúng một “kênh” để giãi bày. Qua một thời gian dài, đứa trẻ sẽ tự nhiên khép mình lại dẫn đến mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái bị chia cắt.

Một trường hợp điển hình cho việc bố mẹ thờ ơ, thiếu niềm tin với con là khi con gặp phải vấn đề gì, lời đầu tiên của bố mẹ không phải an ủi mà đặt hàng loạt các câu hỏi "Vì sao?", sau đó đổi lỗi cho chính đứa trẻ.

Nếu con bị cảm cúm, cha mẹ lập tức sẽ đổ lỗi do con không mặc ấm. Nếu bị trộm lấy mất đồ, nguyên nhân sẽ là do con chủ quan không biết cất cẩn thận.

Tất cả những điều trên tưởng chừng là bình thường nhưng nó như một lưỡi dao cắt dần cảm hứng nói chuyện của con với bố mẹ.

Chúng sẽ dần dần chán nản, không muốn nói những vấn đề đang gặp phải vì biết trước kết quả sẽ như thế nào. Bởi vậy, khi mọi việc xảy ra, cha mẹ luôn là người biết cuối cùng.

Hình ảnh cô bé 12 tuổi đi tự tử được camera địa phương ghi lại

Cũng từng có một câu chuyện thế này, cô bé Xiaowen, 12 tuổi bị xâm hại tình dục bởi một người bạn. Vào thời điểm ấy, sự can thiệp tích cực của cha mẹ là điều cần thiết nhất. Tuy nhiên, khi đó mẹ của Xiaowen đã tát con gái mình một cái tát, sau đó xé quần áo trong tủ và chỉ cho phép con mặc 3 - 4 bộ.

Trong quãng thời gian đau đớn nhất, cô bé bỗng nhiên lại trở thành “tội nhân”. Trong trường hợp này, những đứa trẻ đều bị “đổ lỗi” do “Con mặc khiêu khích trước” hay có hành động gì đó gây hứng thú với những kẻ kia.

Và khi chia sẻ, thay vì nhận được sự giúp đỡ, đứa trẻ lại bị chỉ trích hoặc buộc tội. Vì thế khi bi kịch khác xảy ra, chúng sẽ lựa chọn cách im lặng.

Làm thế nào để cha mẹ có thể giao tiếp hiệu quả với con cái là điều cần thiết mà bất kỳ cha mẹ nào cũng cần phải lưu ý. Vậy điều cha mẹ có thể làm là gì?

Hãy đứng ở vị trí của con trẻ nói chuyện

Khi giao tiếp với trẻ, điều quan trọng nhất là cha mẹ phải đứng trên quan điểm của chúng để cảm nhận được những bức xúc, khó khăn, niềm vui, mong muốn mà con cần là gì? Chính sự thông cảm và thấu hiểu này mà những đứa trẻ sẽ dễ dàng nói chuyện hơn, không gò ép, không lo sợ, giống như một nơi để bầu bạn, tâm sự.

Tư thế ngồi ngang bằng nhau

Khi nói chuyện với con, cha mẹ nên ngang hàng để con không cảm giác mình đang nói chuyện với bề trên. Chúng sẽ cảm thấy mình được tôn trọng, sẽ tự nói ra những suy nghĩ, tâm tư hay chỉ đơn giản là tự trả lời những câu hỏi "Hôm nay ở trường thế nào?", "Hôm nay đã học được gì?". 

Học cách lắng nghe

Dường như nhiều bậc phụ huynh đã quên mất rằng phải lắng nghe con cần gì, muốn gì thay vào việc áp đặt chúng vào những thứ mình muốn. Bạn nên hiểu rằng điều bạn muốn không có nghĩa là con sẽ thích.

Cho nên, hãy học cách lắng nghe, thấu hiểu từng lời nói của con, đặc biệt khi con đang trong giai đoạn dậy thì.

Đáp ứng kịp thời và phù hợp

Khi trò chuyện với con, cha mẹ nên trả lời ngay những vấn đề thắc mắc của con. Trả lời một cách đúng nghĩa chứ không phải qua loa cho xong. Như vậy cảm hứng của cuộc trò chuyện sẽ giảm đi rất nhiều.

Ví dụ, khi đứa trẻ vẽ một bức tranh và đưa cho mẹ với sự nhiệt tình: "Mẹ ơi, mẹ thấy bức tranh con vẽ thế nào?". "Tuyệt vời", người mẹ đáp lại nhưng không ngẩng đầu lên. Khi ấy đứa trẻ sẽ cảm thấy mẹ trả lời chiếu lệ và sẽ không khoe với mẹ vào lần tiếp theo.

Mối quan hệ tốt đẹp giữa cha mẹ và con cái chính là nền tảng để giáo dục trẻ em. Cha mẹ đối xử với con một cách trung thực, lắng nghe cẩn thận những suy nghĩ, hiểu và chấp nhận góc nhìn của trẻ, trẻ sẽ tự mở lòng với cha mẹ.

Có một người cha rất bận rộn và không có nhiều thời gian cho con cái. Để giao tiếp với con, anh quyết định đưa con đi bộ đến trường mỗi sáng.

Anh cho rằng, nếu lái xe đưa con đến trường chỉ mất khoảng mười phút. Nhưng nếu đưa con đi bộ, anh sẽ có thời gian hơn 20 phút để nói chuyện với con. Có một người cha như vậy, đứa trẻ hẳn sẽ rất hạnh phúc.

Cũng đã từng có câu nói: "Người hạnh phúc dùng thời thơ ấu chữa lành vết thương cho cuộc sống của họ, nhưng những người đau khổ dùng tương lai chữa lành vết thương thời thơ ấu". 

Do vậy, bố mẹ hãy là những người bạn, người đồng hành, san sẻ yêu thương cho con mình.

Trường Giang (Theo Sohu)

Phương pháp "6-3-1" của người cha tiến sĩ nuôi hai con đỗ ĐH Mỹ

Cha mẹ nào cũng muốn con cái mình phải thật tài giỏi. Tuy nhiên, trên hành trình giáo dục một đứa trẻ, các bậc phụ huynh cần chú trọng điều gì ở ba giai đoạn tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông?