PV: Vì sao ông lại khởi xướng việc thành lập cộng đồng mã nguồn mở có chủ quyền tại châu Âu?

Ông Alexandre Zapolsky:Chủ quyền số chính là khả năng quản lý sự phụ thuộc về công nghệ đối với các đơn vị cung cấp. Một quốc gia không thể có chuyển quyền số nếu họ không làm chủ công nghệ nguồn mở. Mã nguồn mở giúp chúng ta hoàn toàn không bị phụ thuộc vào bất đơn vị cung cấp phần mềm cụ thể nào.

Điều này đặc biệt đúng với trí tuệ nhân tạo (AI). Nếu không có một mô hình ngôn ngữ lớn mở (openLLM), bạn sẽ phụ thuộc vào một hệ thống mô hình ngôn ngữ lớn độc quyền. Hầu hết các hệ thống nền tảng này sẽ đến từ Mỹ hoặc Trung Quốc.

Những mô hình ngôn ngữ độc quyền sẽ sử dụng bộ dữ liệu không công bố. Nhà phát triển huấn luyện AI bằng bộ dữ liệu đó theo cách của họ. Việc không thể kiểm soát dữ liệu đầu vào, đầu ra sẽ tạo ra rủi ro lớn đối với người sử dụng.

AI đóng có thể tạo ra một câu trả lời không phù hợp về văn hóa hay lợi ích địa chính trị của quốc gia bạn. Ví dụ, AI sẽ trả lời thế nào nếu được hỏi về một vùng lãnh thổ đang có tranh chấp giữa nhiều quốc gia? Theo tôi, không một quốc gia nào nên bị phụ thuộc vào tầm nhìn của các quốc gia khác.

Không nên chỉ có một hoặc một vài mô hình trí tuệ nhân tạo như OpenAI từ Mỹ hay Baidu AI từ Trung Quốc. Chúng ta cần có sự “đa dạng sinh học” trong môi trường kỹ thuật số, với sự xuất hiện của nhiều mô hình trí tuệ nhân tạo khác nhau. Đó là những gì mã nguồn mở LLM có thể mang lại cho thế giới.

PV: Từ góc nhìn của ông, chủ quyền số có ý nghĩa thế nào đối với các quốc gia?

Ông Alexandre Zapolsky: Tôi sẽ lấy ví dụ về cuộc xung đột ở Ukraine. Chúng ta đã thấy điều gì xảy ra với nước Nga khi bị tách khỏi hầu hết các nhà cung cấp phần mềm từ Mỹ.

Do sức ép từ các lệnh trừng phạt, MongoDB - một công ty về giải pháp dữ liệu đã chặn toàn bộ truy cập dịch vụ của tất cả các công ty và cơ quan có liên quan tới yếu tố Nga. Chỉ trong một ngày, những tổ chức này không còn có quyền truy cập vào dữ liệu của họ nữa.

Tệ hơn nữa, chỉ sau đó một thời gian, MongoDB quyết định hủy toàn bộ các dữ liệu trên. Điều đó khiến khách hàng tại Nga của nhà cung cấp phần mềm độc quyền này mất hoàn toàn quyền khôi phục dữ liệu từ dịch vụ mà họ phụ thuộc.

Đây là một ví dụ cụ thể về tầm quan trọng của chủ quyền số, nhất là với những dịch vụ như dữ liệu. Nếu phụ thuộc vào các nhà cung cấp phần mềm hoặc giải pháp thương mại quốc tế không mở, bạn đang gặp rủi ro. Bạn có thể sẽ không còn quyền truy cập vào hệ thống CNTT của chính mình trong một ngày nào đó.

Để tránh điều đó xảy ra, bạn cần phát triển cơ sở hạ tầng số cốt lõi của mình dựa trên nền tảng mã nguồn mở. Đây là điều chúng tôi đã xây dựng ở Pháp và châu Âu, một sáng kiến gọi là “cơ sở hạ tầng công cộng số” (Digital Public Infrastructure). Chúng được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn mở với các công cụ phần mềm mã nguồn mở.

PV: Tại sao mã nguồn mở với nhiều ưu điểm như vậy nhưng lại không quá phổ biến?

Ông Alexandre Zapolsky: Thách thức của mã nguồn mở chính là sức mạnh thống trị đến từ GAFAM (Google, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft). Giá trị vốn hóa của GAFAM thậm chí vượt toàn bộ ngân sách nước Pháp.

Những gã khổng lồ công nghệ này có sức mạnh tiền bạc, tài chính và đòn bẩy kinh tế lớn tới từ ngân sách quảng cáo, tiếp thị, vận động hành lang chính sách.

Họ tạo ra rào cản thị trường công nghệ, khiến khả năng cạnh tranh của mã nguồn mở trở nên khó khăn. Việc truyền thông, thuyết phục người dùng sử dụng các giải pháp mã nguồn mở cũng đòi hỏi một khoản ngân sách hay nguồn lực đáng kể.

Tuy nhiên, bất chấp những thách thức, ngày càng nhiều người nhận ra rằng mã nguồn mở có lợi cho hành tinh, cho cá nhân và cho xã hội nói chung. Sự phổ biến của mã nguồn mở đang tăng lên, đặc biệt là trong thế hệ trẻ. Tôi tin rằng chúng ta vẫn đang ở giai đoạn đầu của cuộc hành trình này và thế giới sẽ ngày càng chấp nhận mã nguồn mở.

PV: Ông có lời khuyên gì cho Việt Nam trong việc bảo vệ chủ quyền số quốc gia?

Ông Alexandre Zapolsky:Mỗi quốc gia nên có khả năng quản lý hạ tầng của mình, không nên phụ thuộc vào bất kỳ quốc gia nào khác. Ở Việt Nam, tôi thấy một số công ty rất thành công trong xây dựng chủ quyền số. Họ sử dụng những công nghệ mở với sự trợ giúp của một số chuyên gia và tổ chức nước ngoài, nhưng vẫn toàn toàn độc lập trong hạ tầng công nghệ.

Ở Pháp và các nước châu Âu, có rất nhiều chương trình tài trợ cho các công ty mã nguồn mở. Ví dụ Linagora đang được tài trợ bởi một vài đơn vị để phát triển một giải pháp có tên Twake workplace nhằm thay thế Microsoft 365.

Những trụ cột của hạ tầng số gồm: hệ điều hành, quản lý, thư mục, dữ liệu… cần được xây dựng dựa trên mã nguồn mở. Tôi nghĩ Chính phủ Việt Nam nên tài trợ việc nghiên cứu, phát triển và hỗ trợ tăng trưởng quy mô các phần mềm được sản xuất tại Việt Nam.

Diễn đàn Make in Viet Nam dựa trên sáng kiến của Bộ TT&TT là một chương trình rất tốt để vinh danh các sản phẩm sản xuất trong nước. Tuy nhiên, để công nghệ nguồn mở phát triển hơn nữa, Việt Nam cần có cơ chế tài chính mạnh mẽ hơn nhằm hỗ trợ các đơn vị sản xuất công nghệ mở.

Việt Nam có phần nào đó giống với Ấn Độ. Trong nhiều năm qua, Ấn Độ đã làm tốt việc gia công phần mềm, tuy nhiên họ cũng đang dần chuyển giao, làm chủ và xuất khẩu công nghệ. Chương trình Make in Viet Nam sẽ là tiền đề để phát triển hơn nữa các công nghệ, đặc biệt là các phần mềm mở được tạo ra, sản xuất tại Việt Nam.

PV: Cảm ơn ông!

Theo ông Dũng, từ tháng 4/2023, Ngân hàng Nhà nước đã cùng Bộ Công an ký kế hoạch về làm sạch dữ liệu. Cụ thể, dữ liệu ngân hàng phải được kiểm tra, đối chiếu với dữ liệu căn cước công dân. 

Điều này được thực hiện bằng nhiều biện pháp kiểm tra, offline (với thiết bị tại quầy), online (kiểm tra với CSDL căn cước công dân và VNeID)... Khi đã có dữ liệu làm sạch rồi, chỉ cần so sánh với khuôn mặt của người giao dịch. Do đó, việc xác thực sinh trắc học các giao dịch thanh toán bằng khuôn mặt người dùng hoàn toàn khả thi.

“Nhiều công ty công nghệ đang làm việc với các ngân hàng. Tôi tin là điều này khả thi. Ngày 1/7 phải làm, nếu không các ngân hàng sẽ phải chịu trách nhiệm bởi đây là quyết định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước”, ông Dũng khẳng định. 

Đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết thêm, có 2 đối tượng chưa triển khai việc xác thực khuôn mặt khi giao dịch. Đó là khách hàng có tài khoản thanh toán là người nước ngoài và những người thực hiện giao dịch chuyển khoản có giá trị dưới 10 triệu. 

Về vấn đề bảo mật, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho hay, dữ liệu ngân hàng luôn phải được bảo mật ở mức độ cao. Đây là điều mà các ngân hàng phải thực hiện liên tục, thường xuyên chứ không chỉ khi Quyết định số 2345/QĐ-NHNN có hiệu lực. 

Ở góc độ một người làm nghề, theo ông Dũng, trước kia các chương trình mobile banking tại Việt Nam thuần là đi mua của nước ngoài. Khi gặp vấn đề, muốn sửa đổi, có khi riêng việc đàm phán hợp đồng đã mất đến 1 tháng. 

Với việc có rất nhiều công ty công nghệ trong nước đã phát triển được các giải pháp eKYC (xác thực điện tử), nếu có vấn đề phát sinh, các doanh nghiệp hoàn toàn có thể xử lý được ngay. Trên cơ sở đó, việc tất cả giao dịch ngân hàng có giá trị trên 10 triệu đồng bắt buộc phải kiểm tra khuôn mặt người giao dịch là hoàn toàn khả thi. 

PGS Canh cho rằng “lâu nay phụ huynh quá quan tâm đến vai trò của tiếng Anh. Chuyện đó không có gì sai, nhưng cần hiểu rõ vai trò của tiếng Anh đến đâu”, ông nói. Theo ông, trong thời đại công nghệ hiện nay, khi các công cụ về ngôn ngữ như AI phát triển mạnh mẽ và có thể hỗ trợ người dùng một cách hiệu quả, kể cả khi đi du lịch tại một đất nước xa lạ, một người không cần tới phiên dịch viên vẫn có thể giao tiếp nhờ các phần mềm hỗ trợ.

Do đó, phụ huynh cũng cần nhận thức lại việc có thực sự cần “chạy đua” để học tiếng Anh, “cày cuốc” luyện IELTS cao hay không và những thành tích đó có thể đảm bảo chắc chắn trẻ sẽ thành công trong tương lai.

“Dù chưa có thống kê cụ thể về điều này, nhưng có những hệ lụy nhìn thấy ngay khi phụ huynh chạy đua theo tâm lý đám đông, là không chỉ gây tốn kém tiền bạc mà còn chiếm quá nhiều thời gian, gây ra những sức ép không cần thiết lên con trẻ”, ông nói.

Do đó, ông cho rằng ngoài khả năng tiếng Anh, một người còn cần có nhiều kỹ năng, năng lực quan trọng khác để có thể tự tin và làm chủ cuộc sống. Việc rèn các kỹ năng quan trọng hơn rất nhiều các con số, thành tích.

Theo các chuyên gia, Internet đã và đang là công cụ giúp mọi người dễ dàng tiếp cận thông tin, liên lạc và khám phá kiến thức mới. Tuy vậy, Internet cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và cạm bẫy.

Cùng với các nhóm đối tượng khác như trẻ em, sinh viên hay người lao động thu nhập thấp, thời gian qua, nhóm người cao tuổi cũng là 1 trong những đối tượng mà các nhóm tấn công lừa đảonhắm tới.

Nguyên nhân là do người cao tuổi thường ít được tiếp cận, cập nhật các thông tin liên quan đến chống lừa đảo, vì thế, họ không có đủ sức đề kháng để ứng phó các thủ đoạn lừa đảo tinh vi của kẻ xấu.

Trong ‘Cẩm nang nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến’ phát hành hồi trung tuần tháng 6/2023, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) đã điểm ra 15 hình thức lừa đảo nhắm đến nhóm đối tượng người cao tuổi như: Lừa đảo ‘combo du lịch giá rẻ’; lừa đảo cuộc gọi video Deepfake; lừa đảo ‘khóa SIM’ vì chưa chuẩn hóa thuê bao; giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án gọi điện lừa đảo; đánh cắp thông tin căn cước công dân đi vay tín dụng...

Với mong muốn đưa ra những hướng dẫn cụ thể, dễ hiểu để giúp người Việt Nam, đặc biệt là nhóm người cao tuổi có thể sử dụng mạng Internet một cách an toàn và hữu ích, Cục An toàn thông tin phối hợp cùng Google thực hiện cẩm nang 'An toàn trực tuyến’.

Các nội dung trong cẩm nang 'An toàn trực tuyến’ được chọn lọc, thể hiện dưới hình thức infographic dễ nhìn, dễ hiểu và áp dụng. Cẩm nang cũng được gán mã QR code để mọi người dễ dàng hơn trong việc sử dụng làm ấn phẩm tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn người dân.

Cụ thể, 5 nhóm nội dung chính được nhóm biên soạn chọn đưa vào cẩm nang 'An toàn trực tuyến’ gồm bảo mật tài khoản, chia sẻ sáng suốt, phòng tránh lừa đảo trực tuyến, nguồn tham khảo hữu ích và báo cáo các hành vi có dấu hiệu lừa đảo trực tuyến.

Trong đó, ở nội dung ‘Phòng tránh lừa đảo trực tuyến’, ngoài việc nêu ngắn gọn khái niệm về lừa đảo trực tuyến, ấn phẩm cũng điểm ra các hình thức lừa đảo trực tuyến phổ biến, cách nhận biết lừa đảo, nguyên tắc phòng tránh lừa đảo, cần làm gì khi đã trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến...

Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT cũng cho biết, thời gian sắp tới Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam sẽ chỉ đạo Cổng tri thức Thánh Gióng phối hợp với Trung tâm Sức khỏe gia đình và Phát triển cộng đồng tổ chức chương trình tập huấn thanh niên hỗ trợ người cao tuổi phòng chống thông tin xấu độc trên không gian mạng.

Cẩm nang 'An toàn trực tuyến’ sẽ được sử dụng trong các chương trình tập huấn, chia sẻ kiến thức an toàn trên mạng với thanh niên nòng cốt ở 63 tỉnh thành phố. Để từ đó, thanh niên có thể hướng dẫn cho người cao tuổi sử dụng mạng Internet an toàn hơn và giúp thu hẹp khoảng cách giữa các thế hệ, góp phần hình thành một môi trường Internet an toàn, lành mạnh và bổ ích cho mọi lứa tuổi.

“Cháu ngất xỉu 2 lần nhưng nhà trường không đưa đi cấp cứu. Nhà trường xóa hết dấu vết hiện trường. Giáo viên gọi về nhà báo cho gia đình biết là vết thương lớn quá không thể cầm máu”, thông tin được đăng trên mạng.

Theo tìm hiểu nam sinh nói trên là em N.Q.A. (học sinh lớp 7/2 trường THCS Hòa Hiệp, huyện Tam Bình, Vĩnh Long).

Theo trình bày, em bị một học sinh lớp 8 cùng trường là N.V.L đánh vào ngày 4/4.

"L. to lớn nên em đi không lại. Em bỏ chạy đến cầu thang của trường thì một lúc sau L. tiếp tục đến đánh em lần 2 và nắm đầu đập vô cửa kính làm kính vỡ ra. Khi em rút đầu ra thì mảnh kính cắt rách 3 vết thương, máu chảy rất nhiều. Em đi được một đoạn thì té xỉu do bị choáng”, em A. thuật lại.

Em A. kể lại sự việc

Bà Lê Minh Định (mẹ của A) cho biết, sau khi nhà trường sơ cứu vết thương A. cho thì giáo viên gọi báo sự việc nhưng không nói việc em bị đánh. “Thầy giáo nói là A. chưa vào học nhưng bị kính cắt chảy máu, lên chở cháu về. Lúc tôi đến trường thì con tôi ngồi ở căn tin. Phía trước trán của cháu có băng lại nhưng máu đang rịn ra. Tôi hỏi thì mới biết cháu bị bạn đánh. Gia đình tôi đưa cháu đi bệnh viện, nhà trường không có ai đi theo. Lên đến bệnh viện huyện quấn băng lại rồi bác sỹ kêu đưa lên bệnh viện tỉnh liền. Lúc tháo băng ở bệnh viện máu chảy nhiều lắm", bà nói.

Trường THCS Hòa Hiệp

Bà Định tỏ ra bức xúc về việc nhà trường không đưa con trai mình vào bệnh viện cấp cứu.

Liên quan đến vụ việc, tổ công tác của Sở GD-ĐT tỉnh Vĩnh Long kết hợp cùng Trường THCS Hòa Hiệp đã đến làm việc, nắm tình hình sức khỏe của em A.

Ông Nguyễn Anh Dũng – Phó hiệu trường Trường THCS Hòa Hiệp cho biết, hai em A. và L. đều bị thương do bị kính cắt. Trường đã tổ chức sơ cứu cầm máu ngay tại chỗ cho A., rồi gọi điện thoại báo cho gia đình biết.

“Chúng tôi không bỏ mặc học trò như mọi người nói. Nhà trường định đưa cháu A. đi khâu vết thương thì người nhà đã đến và tự đưa đi bệnh viện điều trị. Tôi cũng cử giáo viên chủ nhiệm thường xuyên liên lạc thăm hỏi tình trạng sức khỏe em A. Tuần tới, chúng tôi mời hai gia đình lên để làm việc, xem xét tìm hướng xử lý”, ông Dũng thông tin.

Phó Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Vĩnh Long Trương Thanh Nhuận cho biết đã yêu cầu Trường THCS Hòa Hiệp báo cáo vụ việc về Sở trong đầu tuần tới. Khi có kết quả sẽ xem xét hướng xử lý và công bố thông tin.

Xác minh thông tin nữ sinh bị đánh hội đồng chấn thương đầu tại Quảng Ninh

- Cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh đang xác minh thông tin một nữ sinh cấp 3 bị nhiều nữ sinh khác hành hung dẫn đến chấn thương đầu.

Tháng 6/2023, Câu lạc bộ Liên minh Sáng tạo Nội dung số Việt Nam (DCCA) đã kiến nghị Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) báo cáo Bộ TT&TT và Bộ Công an đề xuất xử lý các trang mạng xã hội không phép, hoạt động theo hình thức cho phép các thành viên ẩn danh đăng các thông tin đánh giá doanh nghiệp, trong đó có nhiều nội dung chưa được kiểm chứng, bôi nhọ, xúc phạm các doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam. 

Sau kiến nghị của Hội Truyền thông số Việt Nam, ngày 27/6/2023, Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (Bộ TT&TT) đã có văn bản phản hồi cho biết các trang mạng xã hội chuyên đánh giá doanh nghiệp đã bị chặn truy cập. Cụ thể là 3 trang http://reviewcongty.me; http://reviewcongty.net; http://reviewcongty.com đã bị cơ quan chức năng xử lý chặn truy cập.

Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn sau khi bị xử lý chặn truy cập, DCCA tiếp tục nhận được phản ánh của các doanh nghiệp hội viên về việc các trang mạng xã hội nói trên tiếp tục thay đổi tên miền và nhân bản ra thành website có tên miền gần giống tên miền cũ, và tiếp tục hoạt động, đăng tải nhiều thông tin chưa kiểm chứng, xúc phạm, bôi nhọ nhiều doanh nghiệp Việt Nam (trong đó có các hội viên của DCCA).

Cụ thể, trang mạng xã hội có tên miền: https://reviewcongty.asia/ đã đăng tải toàn bộ nội dung tương tự như các trang đánh giá công ty đã bị đánh sập và tiếp tục cho thành viên đăng tải nhiều thông tin chưa được kiểm chứng, ảnh hưởng tiêu cực tới nhiều doanh nghiệp.

Sau khi nhận được kiến nghị của các doanh nghiệp thành viên về những sai phạm của các trang web review công ty, vào tháng 3/2024, DCCA tiếp tục gửi văn bản kiến nghị Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử đề nghị: “Khẩn cấp lên tiếng đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra và ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật của chủ sở hữu của các trang mạng xã hội nêu trên, cùng các trang mạng xã hội có hành vi tương tự. Xử lý nghiêm minh các cá nhân, tổ chức vi phạm theo pháp luật để tăng tính răn đe. Đồng thời, kiến nghị Bộ TT&TT tiến hành biện pháp ngăn chặn và thu hồi tên miền của trang web nói trên. Khuyến cáo và kêu gọi các cá nhân, tổ chức không tham gia sử dụng mạng xã hội hoạt động trái pháp luật Việt Nam”.

Sau khi nhận được kiến nghị của DCCA, Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử đã phối hợp với các cơ quan chứng năng và các nhà mạng để chặn truy cập vào website hoạt động trái phép https://reviewcongty.asia/. Đến thời điểm này, trang web đã trong tình trạng bị chặn truy cập.

Tuy nhiên, qua theo dõi của DCCA, việc ngăn chặn truy cập các trang mạng xã hội trái phép chuyên review, đánh giá công ty chỉ là biện pháp ngắn hạn. Chỉ một thời gian ngắn sau khi bị chặn, các nội dung này đã được nhân bản sang các website có tên miền gần giống như cũ. Thậm chí 2 trang có tên miền http://reviewcongty.me; http://reviewcongty.net; đã bị cơ quan chức năng chặn truy cập từ tháng 6/2023, nhưng tới thời điểm ngày 8/5/2024 vẫn trong tình trạng hoạt động bình thường.

“Lãnh đạo một doanh nghiệp truyền thông lớn nhất nhì đã bị bôi nhọ, xúc phạm đời tư từ 3-4 năm nay trên các trang này mà họ không có cách nào xử lý được. Gần đây, rất nhiều doanh nghiệp cũng phản ánh với DCCA việc công ty rất khó tuyển dụng nhân sự do bị ảnh hưởng bởi các thông tin sai sự thật trên các trang review công ty”, một lãnh đạo DCCA cho hay.

Theo đại diện DCCA, các website review công ty còn có nhiều bài viết xâm phạm nghiêm trọng đến uy tín, danh dự, thương hiệu của nhiều doanh nghiệp Việt Nam khi thực hiện các hành vi: Đăng tải nhiều bài viết xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của các công ty; Tạo các tin giả, bôi nhọ, nói xấu, xúc phạm danh dự đến nhiều cán bộ, nhân viên dẫn tới việc mâu thuẫn trong nội bộ công ty; Thông tin về các doanh nghiệp, cá nhân chưa được kiểm chứng; Thông tin người dùng không được xác thực…

Các trang mạng xã hội hoạt động trái phép nói trên cho phép người dùng tạo tài khoản là tên các doanh nghiệp và các thành viên có thể viết bài, nhận định, thể hiện quan điểm cá nhân mà không thông qua kiểm duyệt. Các tài khoản đều đăng ẩn danh, không cần đăng ký, không cần xác thực vẫn có thể viết review, bình luận về bất cứ doanh nghiệp, cá nhân nào.

Một người có thể dùng không hạn chế tài khoản ẩn danh để viết và bình luận. Nội dung phần lớn là tiêu cực, xúc phạm các cá nhân, doanh nghiệp, vi phạm thuần phong mỹ tục và chuẩn mực đạo đức văn hóa của người Việt Nam.

Đại diện VDCA còn cho hay, một số doanh nghiệp thành viên của hiệp hội này đã phản ánh về tình trạng họ phải chi tiền cho các trang nói trên để được gỡ bài nói xấu về công ty của mình.

Trả lời VietNamNet về phản ánh của VDCA, đại diện Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử cho hay, Cục cũng đã đề nghị chặn các trang đánh giá doanh nghiệp này. Nếu có hành vi bắt các doanh nghiệp trả tiền để gỡ tin bài thì có thể chuyển cơ quan điều tra xem xét ở mức độ hình sự. Đại diện Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử cũng đề nghị VDCA cung cấp các bằng chứng liên quan đến sai phạm của các trang đánh giá công ty để xem xét các hình thức xử lý thích hợp.