Chung kết FA Cup trở thành sự kiện quan trọng với bóng đá Anh, một bước ngoặt giữa tác động của đại dịch Covid-19, khi 21.000 khán giả được vào sân Wembley.

Chung kết FA Cup là sự kiện đặc biệt của bóng đá Anh

Chelsea là đội được đánh giá cao hơn khi bước vào trận chung kết của giải đấu có tuổi đời 150 năm.

Về mặt lực lượng, Chelsea vượt trội so với Leicester. Dấu ấn chiến thuật của Thomas Tuchel là yếu tố khác giúp The Blues được đánh giá cao.

Mặc dù vậy, kết quả trận chung kết không giống như người hâm mộ Chelsea chờ đợi.

Trên sân Wembley, Chelsea chủ động cầm bóng và tấn công nhiều hơn đối phương. Tuy nhiên, sự hiệu quả thì không cao.

Từ khi Thomas Tuchel xuất hiện, Chelsea quen với hình ảnh thực dụng và tìm kiếm đột biến với các pha phản công. Trước Leicester, lối đá chủ động cầm bóng khiến The Blues không quen.

Kết quả, Chelsea thất bại từ tình huống Leicester có pha dứt điểm chính xác duy nhất. Đấy là cú sút xa quá đẹp của tiền vệ Youri Tielemans.

Chelsea thua chung kết FA Cup mùa thứ 2 liên tiếp

Kết quả này khiến Chelsea lập kỷ lục buồn, khi thua trận chung kết FA Cup thứ hai liên tiếp, trong hai mùa giải liền kề. Trường hợp gần nhất là Newcastle các năm 1998 và 1999.

Mùa trước, với Frank Lampard dẫn dắt, Chelsea cũng được đánh giá cao hơn nhưng thua ngược Arsenal 1-2, khi Pulisic mở tỷ số chỉ sau 5 phút (Aubameyang ghi cú đúp cho Pháo thủ).

HLV Tuchel và trung vệ Thiago Silva cũng thua trận chung kết thứ hai liên tiếp mà họ góp mặt, sau chung kết Champions League ở Lisbon mùa trước (thua Bayern Munich 0-1).

Đừng để rơi tự do

Chung kết FA Cup là thất bại thứ 2 liên tiếp của Chelsea, tính trên mọi mặt trận. Hồi giữa tuần, The Blues "phơi áo" 0-1 trong trận derby London với Arsenal, ngay trên sân nhà Stamford Bridge.

Leicester đăng quang xứng đáng

Lần đầu tiên dưới thời Tuchel, Chelsea nhận thất bại trong 2 trận liên tiếp, và không ghi bàn.

Trước khi bước vào chung kết với Leicester, Chelsea của Tuchel vốn chưa để thủng lưới ở đấu trường FA Cup.

Thomas Tuchel không thể viện lý do để một số trụ cột trên ghế dự bị. Brendan Rodgers cũng không tung toàn bộ nhân tố chính vào sân. Hơn nữa, Leicester chưa từng giành FA Cup trong 139 phiên bản trước đó.

Có thể thấy, sau thời gian thi đấu ổn định, Chelsea đang bộc lộ một số vấn đề. Ở đây là sự mệt mỏi, và thiếu tính linh hoạt về chiến thuật.

Reece James là người kiến tạo tình huống Leicester ghi bàn, với đường chuyền rất ẩu ở trung lộ. Anh không có cảm giác bóng tốt nhất, cũng như Mason Mount - người đang bị vắt kiệt sức.

Thomas Tuchel đã bị giải mã

Trong trận thua Arsenal, bàn thủng lưới đến từ sai lầm cá nhân của Jorginho.

Những vị trí mệt mỏi, đội hình chỉ vận hành theo hệ thống 3-4-3 khiến Chelsea giảm đi tính đột biến. Trong bối cảnh ấy, Tuchel không có được trung phong chất lượng để giải quyết bài toán dứt điểm. Ông hoàn toàn bỏ rơi Olivier Giroud.

Chelsea còn 3 trận đấu nữa, đều gặp các đối thủ không yếu. Lần lượt là Leicester, Aston Villa ở Premier League, và chung kết Champions League với Man City.

Thomas Tuchel phải kiểm soát các vấn đề, tránh để Chelsea rơi tự do. Nếu không, The Blues có khả năng bị hất văng khỏi top 4 Premier, và kết thúc mùa giải trong cảnh trắng tay.

Hạ gục Chelsea, Leicester đăng quang FA Cup

Siêu phẩm bàn thắng của Tielemans ở hiệp hai giúp Leicester đánh bại Chelsea 1-0, qua đó làm nên lịch sử với danh hiệu vô địch FA Cup 2020/21.

Cảnh tấp nập ở khu chợ sầm uất vùng ven Harare, Thủ đô Zimbabwe

Nhưng có một điều gì đó bí ẩn đang xảy ra ở châu Phi khiến các nhà khoa học bối rối. Wafaa El-Sadr, Chủ nhiệm bộ phận Y tế toàn cầu tại Đại học Columbia, nói: “Châu Phi không có vắc xin và các nguồn lực để chống lại Covid-19 như ở châu Âu và Mỹ, nhưng bằng cách nào đó, họ có vẻ đang làm tốt hơn”.

Dưới 6% người dân ở châu Phi được tiêm chủng. Trong nhiều tháng, WHO đã đánh giá châu Phi là một trong những khu vực ít bị ảnh hưởng nhất trên thế giới trong các báo cáo đại dịch hằng tuần.

Giới chuyên môn cho biết, dân số trẻ hơn - độ tuổi trung bình là 20 so với khoảng 43 ở Tây Âu, tỷ lệ đô thị hóa thấp hơn và xu hướng dành thời gian ở ngoài trời, có thể đã giúp châu Phi tránh được tác động gây chết người của virus SARS-CoV-2. Các nghiên cứu khác đang xem xét liệu có những giải thích khác, bao gồm cả di truyền hoặc quá khứ nhiễm các bệnh ký sinh trùng hay không.

Các nhà khoa học làm việc tại Uganda nhận thấy những bệnh nhân Covid-19 từng bị sốt rét ít có nguy cơ trở nặng hoặc tử vong hơn những người khác.

Jane Achan, cố vấn cấp cao tại Hiệp hội Sốt rét, cho rằng, việc nhiễm sốt rét trong quá khứ có thể giảm nguy cơ hệ miễn dịch hoạt động quá mức, gây hại cho cơ thể khi một người mắc Covid-19.

Nhà nghiên cứu Christian Happi, Đại học Redeemer (Nigeria), cho biết các nhà chức trách đã quen với việc kiềm chế dịch bùng phát ngay cả khi không có vắc xin và đánh giá cao mạng lưới rộng lớn của y tế cộng đồng.

“Mọi chuyện không phải lúc nào cũng phụ thuộc bạn có bao nhiêu tiền hay bệnh viện hiện đại ra sao”, ông Happi nói.

Trong những tháng qua, Covid-19 đã tấn công Nam Phi và ước tính giết chết hơn 89.000 người - số ca tử vong nhiều nhất ở châu Phi. Nhưng dữ liệu của WHO cho thấy số ca tử vong ở châu Phi chỉ chiếm 3% tổng số ca tử vong toàn cầu. Trong khi đó, tỷ lệ ở châu Mỹ và châu Âu lần lượt là 46% và 29%.

Nigeria, quốc gia đông dân nhất châu Phi, ghi nhận gần 3.000 ca tử vong vì Covid-19 trong số 200 triệu dân. Đó là số người mất vì căn bệnh này ở Mỹ trong vòng 2-3 ngày.

Con số thấp khiến những người Nigeria như Opemipo Are, 23 tuổi, cảm thấy nhẹ nhõm. “Người ta nói rằng sẽ có xác chết trên đường phố nhưng không có gì như vậy xảy ra cả”, cô nói.

Các nhà chức trách Nigeria đã bắt đầu một chiến dịch hướng đến mục tiêu tiêm vắc xin Covid-19 cho một nửa dân số trước tháng 2.

Salim Abdool Karim, nhà dịch tễ học tại Đại học KwaZulu-Natal của Nam Phi, nhận định: “Chúng ta cần phải tiêm cho tất cả mọi người để chuẩn bị cho đợt dịch tiếp theo”.

Ở Zimbabwe, các bác sĩ thấy may mắn vì khoảng nghỉ giữa dịch Covid-19 nhưng sợ rằng điều đó chỉ là tạm thời.

“Mọi người nên hết sức cảnh giác. Sự tự mãn là thứ sẽ tiêu diệt chúng ta bởi vì chúng ta có thể bị tấn công mà không biết”, Tiến sĩ Johannes Marisa, Chủ tịch Hiệp hội Y tế và Nha khoa tư nhân của Zimbabwe, cảnh báo. Ông lo ngại rằng một đợt Covid-19 khác sẽ tấn công Zimbabwe vào tháng tới.

 >>> Cập nhật tình hình Covid-19 mới nhất

An Yên(Theo AP)

Lý do dịch Covid-19 bùng phát trở lại ở châu Âu

Do số ca Covid-19 tăng mạnh trở lại, một số quốc gia châu Âu đang áp dụng các biện pháp mới để làm chậm sự lây lan của virus SARS-CoV-2.

Theo số liệu của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), trên thế giới có khoảng 1,1 triệu ca ung thư tiền liệt tuyến mới mỗi năm, chiếm 7,9% tổng số ung thư các loại. Tính riêng về nam giới, ung thư tiền liệt tuyến đứng thứ hai chỉ sau ung thư phổi, chiếm 15% tổng số các ca ung thư nam giới. Nam giới càng cao tuổi, tỷ lệ ung thư tiền liệt tuyến càng cao.

Nguyên nhân bệnh ung thư tiền liệt tuyến hiện chưa được xác định rõ. Các nghiên cứu không xác lập được sự liên hệ của ung thư tuyến tiền liệt với thói quen hút thuốc lá và uống rượu bia, các yếu tố dinh dưỡng như ăn nhiều thịt, chất béo, các yếu tố chuyển hóa, nội tiết, di truyền…

Ở giai đoạn đầu của ung thư tuyến tiền liệt, triệu chứng thường không rõ ràng, hoặc có biểu hiện tương tự u phì đại lành tính. Một số triệu chứng thường gặp như: tiểu nhiều lần, tiểu vội, tiểu són, tiểu khó, phải rặn, tiểu không hết… Nặng hơn, người bệnh có thể bí tiểu, nhiễm khuẩn tiết niệu, tiểu ra máu.

Giai đoạn muộn, ung thư di căn gây các triệu chứng: rối loạn tiểu tiện do u xâm lấn vùng cổ bàng quang và xâm lấn lỗ niệu quản; di căn xương gây đau nhức xương (nếu di căn cột sống có thể gây chèn ép tủy, gây liệt chi, rối loạn cơ tròn); di căn hạch chậu, gây phù chân; xuất tinh ra máu nếu di căn túi tinh;…

Tùy theo triệu chứng bệnh, kết quả thăm khám lâm sàng và các kết quả xét nghiệm, sinh thiết mà bác sĩ sẽ đưa ra phương thức điều trị phù hợp với từng bệnh nhân. Nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, người bệnh có thể được chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên ở giai đoạn muộn, khi khối u đã di căn, việc chữa trị không còn mang lại hiệu quả cao. 

PGS Thành cho biết, khi ung thư tiền liệt tuyến có triệu chứng lâm sàng rõ rệt thì người bệnh thường đã ở giai đoạn rất muộn. Bởi vậy, để phát hiện sớm bệnh, nam giới nên khám sức khỏe định kỳ, tối thiểu 1 năm nên đi khám 1 - 2 lần.

Bên cạnh đó, khi có một số dấu hiệu như tiểu đêm nhiều lần, tiểu khó, tiểu buốt, người dân cần tới cơ sở y tế thăm khám ngay để được chẩn đoán bệnh, điều trị kịp thời.

Nguyễn Liên

Dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi trên tay và mặt

Khối u có thể cản trở dòng máu dẫn tới một số bộ phận khiến tay đau, mặt sưng.