TS Phạm Như Nghệ, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD-ĐT), cho hay, năm 2024, công tác xét tuyển đại học cơ bản giữ ổn định như năm ngoái.

Về việc đăng ký nguyện vọng, ông Nghệ lưu ý học sinh cần ghi nhớ “yêu thích ngành học nào nhất, cứ xếp nguyện vọng đó đầu tiên, tương tự như vậy cho đến nguyện vọng cuối cùng”.

Tại buổi đối thoại, nhiều học sinh bày tỏ lo lắng không biết ngành mình chọn theo học giờ đây liệu có đúng đắn và sau khi ra trường, cơ hội việc làm liên quan đến ngành học có còn cao?

Ông Nghệ lưu ý thí sinh khi chọn ngành, chọn trường, đừng chỉ “nghe loáng thoáng” rồi vội vàng đăng ký. Thay vào đó, cần tìm hiểu yêu cầu của ngành học đó như thế nào, năng lực và sở trường của bản thân có phù hợp với ngành đó hay không, thậm chí sức khỏe và cả vấn đề tài chính.

“Có thể có những trường các em rất thích nhưng cần nghiên cứu mức học phí liệu có thể đáp ứng. Nhiều em rất thích vào các trường khối công an nhưng sau khi trúng tuyển lại không đủ điều kiện sức khỏe để theo học”, ông Nghệ nói.

Bà Nguyễn Thúy Vân, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Thành Đô, cũng cho rằng việc đánh giá năng lực, sự đáp ứng của bản thân với yêu cầu ngành nghề theo đuổi là rất quan trọng. 

“Ví dụ như ngành nghề tiếp viên hàng không, nếu không đủ chiều cao không được. Hay với nhóm ngành về kinh tế, đòi hỏi các kiến thức về Toán, cần xem điểm đánh giá qua học bạ và điểm thi tốt nghiệp THPT của mình có đáp ứng hay không? Hay nếu thích làm giáo viên - công việc mà cần kỹ năng đặc biệt quan trọng đầu tiên là kỹ năng giao tiếp, các em  phải tự đánh giá bản thân thế nào?”, bà Vân nói.

Với kinh nghiệm làm công tác tư vấn, hướng nghiệp nhiều năm, TS Phạm Văn Tư, Phó trưởng Khoa Công tác xã hội của Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, cho hay, nhiều trường hợp sinh viên vào trường, thậm chí đã học đến năm thứ ba vẫn đến gặp để mong xin tư vấn lại về ngành học.

“Tôi vẫn hay trao đổi với các em sinh viên bằng một câu nói vui: ‘Chọn nghề như chọn người yêu/Chọn nhầm một cái, đi “tiêu” cả đời’. Có một số quy tắc trong chọn nghề. Thứ nhất, các em cần phải “hiểu mình” - điều này rất quan trọng. Có 2 cách để ‘hiểu mình’, một là nhờ các công cụ khoa học, hai là qua các mối quan hệ thân thiết để xin đánh giá. Khi chọn nghề, các em cần nhớ phải chọn nghề mà mình có sự yêu thích, nhưng điều thứ hai quan trọng hơn là phải xem cái nghề mình thích, mình có sở trường không. Điểm thứ ba là việc mình thích đó phải được xã hội trả tiền, tức là đầu ra của ngành mà các em muốn chọn.

Thứ hai là ‘hiểu nghề’. Các em phải tìm hiểu về đặc điểm, yêu cầu của nghề; điều kiện để học ngành nghề đó (từ kết quả học tập, kinh tế gia đình,...). Trước khi muốn chọn ngành nghề mình theo đuổi, các em có thể tìm kiếm thông tin tuyển dụng việc làm về ngành đó yêu cầu những gì trên các trang web, là phần nào hiểu rằng mình có phù hợp hay không”, ông Tư nói. 

Bà Nguyễn Phương Chi, đại diện một doanh nghiệp tham dự chương trình đối thoại chia sẻ, thực ra, cơ hội việc làm cũng phụ thuộc ở thái độ. 

“Thái độ hơn trình độ. Các trường đại học đào tạo chỉ đảm bảo cho các em ở mặt kỹ năng chuyên môn. Tuy nhiên, một yếu tố các bạn trẻ cũng cần bổ sung và trang bị cho chính bản thân trong suốt quá trình học là những kỹ năng mềm, thái độ. Bởi có những kỹ năng có thể đào tạo lại hoặc bổ sung những phần thiếu và sau đó vẫn có thể làm được việc. Nhưng nếu thái độ bạn không tốt; không cầu thị, không sẵn sàng lắng nghe, không chịu tiếp thu, chúng tôi không nhận”, bà Chi nói. 

Trước câu hỏi chọn ngành học nào tốt của học sinh Trường THPT Thường Tín, ông Phạm Như Nghệ cho hay: “Việc chọn một ngành học, không phải chỉ đối với các em mà với chúng tôi cũng là việc khó. Khuyên các em chọn ngành nào càng khó. Bởi khoa học và công nghệ thay đổi rất nhanh, kéo theo đó nhu cầu tuyển dụng thay đổi. Thực ra, học một ngành nào đó để sau này tìm được việc làm tốt hay không và khả năng thăng tiến, phát triển lại phụ thuộc chính vào các em nhiều hơn. Còn nói ngành nào là tốt nhất, có lẽ không trả lời được, không có ngành nào tốt nhất. Bởi nếu có ngành nào tốt nhất, những ngành khác bị dẹp đi hết à?”.

Theo ông Nghệ, đầu tiên, các học sinh cần xem mình có thực sự thích một ngành học nào đó hay không. “Các em phải trả lời được câu hỏi, vì sao lại thích ngành học đó. Khi đã trả lời được câu hỏi đó, phải xem khả năng của mình có đáp ứng được ngành học đó hay không. Cùng đó, cần tìm hiểu nhu cầu của ngành đó sau 4 hoặc 5 năm ra trường”.

Ông Nghệ cho hay, ngoài kiến thức chuyên môn các trường đại học cung cấp, thái độ cũng là rất quan trọng. “Các kiến thức và kỹ năng ở các trường đại học trang bị cho các em chỉ là những thứ cơ bản nhất. Khi ra trường, các em phải tiếp tục học tập, bổ sung. Không có ai khi học đại học ra nói rằng toàn bộ kiến thức đại học trang bị cho các em là đủ cho các em làm việc cả đời. Khả năng linh hoạt, tiếp tục học tập để đáp ứng nhu cầu của đơn vị sử dụng là rất quan trọng”. 

Bộ GD-ĐT thêm nhiều chứng chỉ được miễn thi Tiếng Anh tốt nghiệp THPT

Bộ Thông tin và Truyền thông đặt mục tiêu trong 5 năm tới, doanh thu ngành game sẽ đạt cột mốc 1 tỷ USD, đồng thời tăng mạnh về số doanh nghiệp game hoạt động so với con số 30 như hiện nay. Trong tương lai, với tốc độ tăng trưởng ở mức 10-15%/ năm, ngành game hứa hẹn tiếp tục mở rộng và đòi hỏi nhu cầu nhân sự ngày càng lớn hơn nữa.

Cơ hội rộng mở cho người trẻ 

Để giải bài toán nhân sự cho ngành game, các đơn vị liên quan bắt đầu triển khai hợp tác chiến lược. Tiêu biểu, cuối năm 2023, Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV) đã cùng Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) trao đổi Biên bản Ghi nhớ về việc hợp tác chiến lược nhằm phát triển ngành game Việt Nam. 

Được biết, từ năm 2018, BUV đã đưa vào giảng dạy chương trình Cử nhân Thiết kế và Lập trình Game được cấp bằng bởi Đại học Staffordshire. Và mới đây, vào tháng 11/2023, BUV tiếp tục mở tuyển sinh cho ngành học thứ hai liên quan tới game, chuyên sâu về thiết kế đồ họa game. 

Chương trình đào tạo Cử nhân ngành game của trường được đánh giá cao nhờ hợp tác với ĐH Staffordshire - ngôi trường đứng thứ 7 thế giới về đào tạo thiết kế và phát triển game. Nội dung giảng dạy bài bản, đi sâu vào cách sản xuất và xây dựng đồ họa chất lượng, phù hợp với nhu cầu của ngành công nghiệp game. 

Chương trình đào tạo cử nhân ngành game của BUV được thiết kế để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp. Xuyên suốt quá trình học, sinh viên sẽ được tiếp cận với những bộ kỹ năng đa dạng để có thể xử lý các yêu cầu thiết kế, lập trình và phát triển game trong thực tế. Ngay từ năm đầu tiên, BUV tạo cơ hội cho sinh viên tham gia vào các dự án phát triển game sáng tạo dưới sự đánh giá và dẫn dắt của giảng viên và các chuyên gia đầu ngành, tạo tiền đề để các bạn sinh viên có thể phát triển kỹ năng làm việc một cách nhanh chóng. 

Ngoài ra, BUV thường xuyên tổ chức cho sinh viên các chương trình, cuộc thi lập trình game như Game Jam, Game Nexus... với sự tham gia, tư vấn của các chuyên gia từ các doanh nghiệp hàng đầu trong ngành. Thông qua các dự án làm game, sinh viên có cơ hội tiếp xúc thực tế với ngành công nghiệp, đồng thời rèn luyện các kỹ năng làm việc độc lập, làm việc nhóm và khả năng giao tiếp với các chuyên gia trong ngành.

Trong năm 2023, BUV cũng công bố quyết định thành lập dự án BUV GamePad - Trung tâm Đổi mới, Đầu tư và Ươm tạo Khởi nghiệp cho các Dự án về Lập trình - Thiết kế - Đồ họa Game. Dự án được phát triển với tầm nhìn trở thành bệ phóng cho những tài năng trẻ, thu hút và đào tạo những cái tên đầu ngành trong tương lai. 

600 triệu USD doanh thu, 54,6 triệu người chơi chỉ trong năm 2022 đều là minh chứng rõ ràng cho thấy tiềm năng phát triển rộng mở của ngành game tại Việt Nam. Tuy nhiên, để đưa ngành game phát triển đúng hướng, sẽ cần rất nhiều sự phối hợp và đồng hành giữa các các cơ quan, tổ chức, các doanh nghiệp và cơ sở đào tạo để góp phần nâng cao chất lượng nhân lực cho game Việt.

Thúy Ngà

Các nội dung trên điện thoại hay TV ngày nay có nhiều loại nội dung và đa số các loại có thời lượng ngắn thường ảnh hưởng nhiều sức sáng tạo của trẻ. Các đoạn hình ảnh hay đoạn nhạc có thể kích thích sự tò mò của bé, tuy nhiên việc xem các loại nội dung với chất lượng và giá trị thấp có thể khiến con bị cản trở trong quá trình hình thành sự sáng tạo ở bản thân. 

4 quy tắc bố mẹ cần nhớ để khi cho con tiếp xúc với thiết bị điện tử 

Để có thể kích thích sự sáng tạo của bé nhiều hơn, bố mẹ có thể không cần “cấm tiệt” việc sử dụng các thiết bị điện tử, và áp dụng thử các quy tắc sau: 

Chọn lọc nội dung

Bố mẹ nên chọn lọc nội dung để con có thể tận dụng tối đa thời gian sử dụng các thiết bị để trau dồi thêm kiến thức. 

Đặt giới hạn

Bố mẹ nên đặt giới hạn thời gian khi con dùng các thiết bị điện tử. Trẻ nên ý thức rằng thời lượng mình có thể sử dụng các thiết bị điện tử là bao lâu.

Sử dụng các thiết bị điện tử để giúp ích cho các môn học

Các thiết bị điện tử cũng có thể trở nên có ích khi bố mẹ biết cách kết hợp sử dụng thiết bị với các môn học năng khiếu để con có thể vừa học, vừa chơi. 

Học các môn năng khiếu

Ngoài việc học, bố mẹ có thể điều hướng con khám phá các nhạc cụ hoặc tham gia các lớp học âm nhạc để hạn chế “thời gian chết” khi sử dụng thiết bị điện tử. 

Phát triển tiềm năng âm nhạc trong con cùng trường âm nhạc Yamaha chuẩn Nhật Bản 

Bên cạnh các loại nhạc cụ được tích hợp thêm ứng dụng trên thiết bị điện tử hỗ trợ cho việc tập luyện, bố mẹ còn có thể cho con tham gia các lớp năng khiếu âm nhạc để con có thể có thêm nhiều thời gian bổ ích. Tại các lớp học thuộc Trường âm nhạc Yamaha, bên cạnh giáo trình độc quyền từ Nhật Bản, con sẽ được học thêm những bài học thú vị khi luyện tập trên đàn, hoặc cách thức tự rèn luyện tại nhà bằng các thiết bị điện tử. 

Bên cạnh đó cơ sở vật chất tại các Trường âm nhạc Yamaha rất tiên tiến sẽ giúp trẻ vừa học vừa chơi một cách thông minh và hiện đại nhất.

Hồng Nhung

Về xét tuyển, ông Đạt cho biết, các trường khối công an sẽ lấy 2 thành phần điểm (gồm điểm bài thi đánh giá của Bộ Công an và điểm thi tốt nghiệp THPT) để làm điểm xét tuyển.

Cụ thể, nhóm các trường công an nhân dân sẽ sử dụng 60% là điểm của bài thi đánh giá của Bộ Công an, 40% còn lại sử dụng điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT. “Do vậy, các thí sinh thi vào các trường công an sẽ tham gia thi tốt nghiệp THPT, sau đó khoảng 10 ngày sẽ thêm kỳ thi của Bộ Công an”. 

Ông Lê Mỹ Phong, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) cho hay, năm nay, về mốc thời gian thi tốt nghiệp THPT năm 2024, hiện nay Bộ GD-ĐT đang lấy ý kiến các địa phương trước khi công bố chính thức thi vào ngày nào. Tuy nhiên, dự kiến vẫn sẽ thi vào thời điểm tương tự như năm ngoái, khoảng cuối tháng 6. 

Ông Triệu Thành Đạt cho biết thêm, khi đăng ký kỳ thi đánh giá của Bộ Công an sẽ có 2 mã bài: CA1 và CA2.

Cả 2 mã bài đều bao gồm 2 phần: phần 1 là trắc nghiệm, phần 2 là tự luận. Riêng ở phần tự luận, thí sinh chọn mã bài CA1, sẽ làm bài tự luận Toán; còn thí sinh chọn mã bài CA2 sẽ làm tự luận môn Ngữ văn.

Trong thời gian học tiến sĩ, Thực Lân đã cộng tác với nhiều nhà khoa học đạt Giải Turing và xuất bản được hơn 20 bài báo trên các tạp chí khoa học uy tín. Kết quả, nghiên cứu của Thực Lân được hơn 17.000 lượt trích dẫn trên Google Scholar. Trong đó, 2 nghiên cứu liên quan đến Transformer-XL và XLNet có tác động quan trọng trong giới học thuật.

Khi đang học tiến sĩ, Thực Lân còn làm việc tại Viện nghiên cứu trí tuệ nhân tạo Meta và Google. Năm 2016, anh bắt đầu kinh doanh bằng cách thành lập công ty Recurrent AI nhằm tạo ra các giải pháp công nghệ bán hàng cho doanh nghiệp. Năm 2021, công ty của anh hợp tác với Huawei Cloud để phát triển mô hình PanGu NLP.

Sau khi ChatGPT phổ biến, Thực Lân nhận thấy cơ hội kinh doanh. Do đó, tháng 4/2023, Dương Thực Lân cùng 2 cộng sự là Châu Hân Vũ và Trương Vũ Thao thành lập Moonshot AI khởi nghiệp. Theo TianYancha, Thực Lân là cổ đông lớn nhất của công ty, nắm giữ 78,97% cổ phần.

Moonshot là công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI). Trước khi thành lập công ty, Thực Lân có kinh nghiệm sản xuất nhiều mô hình AI lớn trong và ngoài nước như Google Bard, Google Gemini, PanGu NL. Sau 2 tháng thành lập, The Informationbình chọn Moonshot AI nằm trong top 5 công ty công nghiệp khởi nghiệp AI hàng đầu ở Trung Quốc.

Tháng 10/2023, Moonshot AI ra mắt ứng dụng chatbot Kimi chat - sản phẩm đầu tiên trên thế giới hỗ trợ nhập liệu hơn 200.000 ký tự. Trước đó, Claude-100k của Anthropic chỉ hỗ trợ khoảng 80.000 từ, còn GPT-4-32k của OpenAI hỗ trợ được 25.000 từ. 

Theo Thực Lân, Kimi chat có thể hỗ trợ xử lý 200.000-300.000 ký tự. Chatbot được sử dụng bằng công nghệ nén lossless, điều này cho phép Kimi chat đảm bảo tính chính xác của quá trình xử lý thông tin dài. Bất kể khi hỏi ở đầu, giữa hoặc cuối hay khi yêu cầu kết hợp nhiều tài liệu khác nhau, chatbot đều có thể đưa ra đáp án chính xác.

Nhờ sự nỗ lực không ngừng, tháng 11/2020, Thực Lân góp mặt trong danh sách '30 Under 30' của tạp chí Forbes Trung Quốc. Tháng 4/2022, anh lọt vào danh sách nhà khoa học trẻ về AI của Trung Quốc. 

Năm 1968, Bộ Giáo dục Ấn Độ đưa ra chính sách “Công thức ba ngôn ngữ” (Three Language Formula) theo Nghị quyết Chính sách Quốc gia, tuyên bố rằng 3 ngôn ngữ (bao gồm tiếng Anh) phải được dạy trong tất cả các trường công trên khắp Ấn Độ.

Việc đưa tiếng Anh vào chương trình giảng dạy ở trường học nhấn mạnh tầm quan trọng của ngôn ngữ này như một kỹ năng nền tảng cho sự thành công trong học tập và nghề nghiệp. Các cơ quan giáo dục Ấn Độ đã nỗ lực tiêu chuẩn hóa các phương pháp giảng dạy tiếng Anh, nhấn mạnh vào khả năng đọc, viết, nói và nghe. Các phương pháp sư phạm hiện đại tận dụng công nghệ và các công cụ học tập tương tác để nâng cao sự tham gia và kết quả của học sinh.

Ở một số bang của Ấn Độ, mô hình giáo dục song ngữ đưa ra cách tiếp cận đa sắc thái trong việc giảng dạy ngôn ngữ, tích hợp các ngôn ngữ của khu vực cộng đồng đó với tiếng Anh để bảo tồn di sản văn hóa đồng thời bồi dưỡng trình độ tiếng Anh. Những mô hình này tìm cách trang bị cho người học một vốn ngôn ngữ rộng hơn, đồng thời vẫn duy trì được nguồn gốc văn hóa của họ.

Sự “thống trị” của tiếng Anh được thấy rõ tại các cơ sở giáo dục đại học, nơi nó đóng vai trò là ngôn ngữ chung của giới học thuật. 

Với các chương trình bằng tiếng Anh ngày càng phổ biến trong các lĩnh vực từ khoa học và công nghệ đến quản lý và nhân văn, các trường đại học Ấn Độ đang thu hút một số lượng lớn sinh viên tìm cách khai thác lợi thế của tiếng Anh để thăng tiến trong học thuật và nghề nghiệp sau khi ra trường.

Ngôn ngữ của giới thượng lưu

Ước tính có hơn 125 triệu người ở Ấn Độ (chiếm hơn 10% dân số) nói tiếng Anh như ngôn ngữ thứ nhất, ngôn ngữ thứ hai hoặc ngoại ngữ.

Theo khảo sát của Lok Foundation, tiếng Anh được sử dụng ở thành thị nhiều hơn là ở nông thôn Ấn Độ. Chỉ 3% số người được hỏi ở nông thôn cho biết họ có thể nói được tiếng Anh, trong khi con số này là 12% ở thành thị. Trong khi đó, 41% người giàu có thể nói được tiếng Anh so với dưới 2% người nghèo.

Một báo cáo 2014 cho thấy những người Ấn Độ thành thạo tiếng Anh kiếm được nhiều hơn 34% so với những người không nói ngôn ngữ này.

Người Ấn Độ tin rằng sự thịnh vượng của đất nước họ, cũng như của chính bản thân họ, hoàn toàn phụ thuộc vào việc không chỉ học tiếng Anh mà còn học nó như ngôn ngữ đầu tiên, theo Tạp chí Forbes. Ban đầu được giới thượng lưu thích đi du lịch sử dụng, tầm quan trọng của tiếng Anh tăng lên khi các công ty đa quốc gia tìm kiếm nhân viên thuộc tầng lớp trung lưu nói ngôn ngữ này. 

Trình độ thông thạo tiếng Anh gắn liền với khả năng tiếp cận các cơ hội kinh tế. Sự thống trị của ngôn ngữ này trong các lĩnh vực như CNTT, tài chính và các tập đoàn đa quốc gia đã khiến nó trở thành phần không thể thiếu cho sự thăng tiến nghề nghiệp tại Ấn Độ. 

Trong xã hội Ấn Độ vốn chênh lệch giàu nghèo, trình độ tiếng Anh thường được đánh đồng với địa vị xã hội, sự tinh tế và hiện đại. Những người nói tiếng Anh được nhìn nhận với sự ngưỡng mộ và tôn trọng, đặc biệt là ở môi trường đô thị nơi ngôn ngữ này phổ biến. 

Tiếng Anh lưu loát được coi là cửa ngõ dẫn đến việc làm sinh lợi, mức lương cao hơn và khả năng di chuyển xã hội, do đó củng cố mối liên hệ với địa vị ưu tú. Khả năng giao tiếp trôi chảy bằng tiếng Anh mang lại cảm giác thuộc về tầng lớp có học vấn cao, góp phần tạo nên sức hút của ngôn ngữ này như một chỉ dấu của đặc quyền.

Tử Huy