Nguyên Phó Chủ nhiệm UB Văn hóa, Giáo dục, Thanh Thiếu niên và Nhi đồng của QH

Minh bạch và công khai là tốt hơn cả

Sự việc đã diễn ra gần một năm nay và ngày càng lộ ra những thông tin bất ngờ. Theo ông, tiến độ xử lý như vậy đã thỏa đáng chưa?

- Tôi hoàn toàn không hài lòng với tiến độ xử lý vụ việc như hiện tại, bởi vì việc đó có quá phức tạp, khó khăn đâu. Làm như vậy là chậm, không có lợi cho xã hội.

Đừng nên đặt vấn đề phải bảo vệ cái này, phải bảo vệ cái kia, vì có công khai cũng không phải cố tình làm khổ ông nọ bà kia, mà chính là giúp họ. 

Luật Hồng Đức ngày xưa có rồi, ghi rõ chuyện Hồi ty - thi thế nào, những người có quan hệ với người trong cuộc thi phải hồi ty, có con thi thì phải lánh xa hội đồng.

Tôi khuyến cáo cơ quan chức năng nên xử lý sớm, hợp tình hợp lý. Nguyên tắc của chúng ta không phải là kỷ luật để vùi dập mà để chỉ ra được và tạo điều kiện cho người ta sửa chữa khuyết điểm, để làm tốt hơn.

Những câu trả lời của phần lớn quan chức về vụ nâng điểm này hầu hết đều là họ "không biết" việc con em mình được nâng điểm. Ông nghĩ gì về trách nhiệm của những người này? Phải chăng họ đang trốn tránh trách nhiệm của mình?

- Chưa thể quy chụp cho họ là trốn tránh hay không, cả về mặt căn cứ cũng như pháp lý. Biết đâu, có một ông nào đấy (dù hiếm khi xảy ra như cũng có thể) luôn nghĩ là con mình thi có thể được, không can thiệp gì.

Nhưng chuyện đặt ra là đã có nâng điểm thì phải là nâng điểm cho ai, người đó là con của ai.

Người dân đòi hỏi việc công khai danh tính là chính đáng. Công khai không phải là quy tội cho người này người kia. Trong xã hội hiện đại nói gì cũng phải theo pháp luật, có chứng cứ.

Tất nhiên, dư luận có quyền hiểu là ông phải có tiền, có quyền thì mới nâng được điểm cho con, vì nếu không có thì làm sao làm được chuyện đó. Có người có thể dùng quyền, người không quyền thì dùng tiền nâng điểm, nhưng cũng có thể có những lý do hoàn toàn khác thì sao. Chúng ta lại phải chờ đợi các cơ quan chức năng làm rõ việc đó.

Cá nhân tôi cho rằng dù không phải ông làm nhưng không may rơi vào con mình rồi thì phải chấp nhận danh tính được công khai, bởi cây ngay không sợ chết đứng. Cứ công khai con tôi được nâng điểm nhưng tôi không làm việc ấy, cơ quan điều tra sẽ vào cuộc, nhân dân cũng đỡ bức xúc hơn.

Tôi thấy có thông tin một vị còn kêu: “Trời ơi, sao lại làm thế với con tôi?”. Có thể ông ấy thừa biết con mình thi bình thường cũng trúng tuyển được. Vậy nên, minh bạch và công khai là tốt hơn cả. Nó là liều thuốc làm cho mọi việc dễ dàng hơn. Có khuyết điểm thì phải sửa, mà do tai bay vạ gió thì cũng phải rút kinh nghiệm.

Còn đối với các cháu, vẫn trẻ lắm, mới 17-18 tuổi, công khai danh tính giống như ghi vào lý lịch cuộc đời những người trẻ tuổi, như thế thì không nên.

Dư luận đang đặt vấn đề khắc phục hậu quả việc này thế nào khi có những thí sinh của kỳ thi đó, chỉ thiếu một chút điểm thôi, như trường hợp cô bé ở Thanh Hoá năm ngoái thi vào Học viện Quân y chỉ thiếu 0,25 điểm, mà lại thành trượt đại học do những suất gian lận này?

- Thực sự không biết tính như thế nào được. Cho nên, cái “tội” của những người gian lận nặng lắm, là triệt tiêu cơ hội phát triển của những người tài giỏi đích thực.

Vậy nên, qua vụ này phải thấy rằng chỉ cần một việc làm, có thể là sơ suất chứ chưa nói đến mưu đồ, trong giáo dục thì đúng là “chỉ pha một chút giả dối cũng có thể làm nền giáo dục sụp đổ”.

Vậy nên, giáo dục cần lắm sự minh bạch và công khai. Còn vì bất kỳ lý do gì mà không minh bạch công khai được cũng đều là việc rất đáng bàn.

Liên quan đến sinh mạng chính trị của con người không đơn giản

Theo ông, những quan chức liên quan đến việc tiêu cực gian lận thi cử này có còn xứng đáng nắm giữ vị trí quản lý nữa không? Ông nghĩ gì đến vấn đề từ chức trong trường hợp này?

- Văn hoá từ chức được hình thành trên cơ sở những giá trị của văn hoá, tức con người thấy mình không thể hoàn thành được việc được giao, trách nhiệm cần làm thì từ bỏ chứ không phải là có lỗi, có tội nữa.

Có lỗi thì phải kiểm điểm phê bình, có tội thì pháp luật xem xét xử lý.

Việc dư luận mong muốn phải xử lý kỷ luật thích đáng với những người này, thậm chí cách chức, là mong muốn cũng như cảm xúc, tình cảm của mọi người. Nhưng để miễn nhiệm, cách chức một ai đó cần phải căn cứ vào hành vi của họ. 

Trong sự việc này có nhiều điểm tinh tế lắm, như tôi nghe thông tin là có ông này ông kia vì muốn nâng điểm cho con mình nên nâng luôn đồng loạt cho một vài người khác để có bảo vệ, chống đỡ. Liệu có chuyện đó hay không thì cần phải chờ cơ quan điều tra, vì việc này không hề đơn giản chút nào khi liên quan đến sinh mạng chính trị của con người.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: "Đang nhanh chóng xác định đối tượng vi phạm gian lận thi cử"

Người đứng đầu ngành giáo dục cho biết ông không chấp nhận những cán bộ, giáo viên có hành vi gian lận điểm thi cho thí sinh trong kỳ thi THPT quốc gia 2018 được tiếp tục đứng trong hàng ngũ của ngành.

Nhiều em đặt ra câu hỏi về việc liệu có đảm bảo độ khó giữa các đề thi ở các mã đề.

Các học sinh của Trường THPT Yên Thế (Bắc Giang) chia sẻ về những điểm mới của kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 mà mình nắm được.

Một nữ sinh hỏi: “Đề thi tham khảo năm nay dễ hơn nhiều so với đề thi thật năm ngoái, không biết khi thi thật thì độ khó có chênh lệch nhiều không?”

Ông Trinh động viên các em có thể yên tâm khi Bộ xây dựng ngân hàng câu hỏi và đề thi trắc nghiệm theo khoa học về lĩnh vực khảo thí, xây dựng đề thi.

Để đáp ứng mục tiêu của kỳ thi THPT quốc gia, trong đề thi sẽ có nhóm những câu hỏi đáp ứng ngưỡng căn bản để phục vụ mục tiêu xét tốt nghiệp, sau đó sẽ có những câu hỏi khó dần lên, nhằm phân hóa hỗ trợ tốt hơn cho công tác tuyển sinh ĐH, CĐ. 

“Đề thi tham khảo năm nay có giá trị tham khảo rất tốt cho đề thi thật tới đây”, ông Trinh nhấn mạnh.

Ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) phổ biến những điểm mới của kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 cho học sinh Trường THPT Lạng Giang số 2.

Về đăng ký các nguyện vọng ĐH, CĐ, ông Trinh cho hay về mặt nguyên tắc thì thí sinh được đăng ký không hạn chế, tuy nhiên nên nắm bắt thông tin, suy nghĩ kỹ và đăng ký trong vòng 5 nguyện vọng trở lại.  

Tại Trường THPT Lạng Giang số 2 và THPT Thái Thuận, nhiều học sinh cũng bày tỏ lo ngại việc gian lận, tiêu cực diễn ra ở các địa phương.

Em Từ Phương Anh (Trường THPT Lạng Giang) chia sẻ em mong muốn các địa phương không để tiêu cực diễn ra như năm ngoái và đều thực hiện các công tác coi thi, chấm thi công bằng để các em có được cơ hội tốt nghiệp hay vào các trường đại học như nhau.

“Như năm ngoái có vẻ như các bạn ở các gia đình có điều kiện lại có điểm cao hơn, trong khi chúng em là những người học thật có thể sẽ phải chịu thiệt thòi và mất cơ hội đỗ đại học".

Trước những lo lắng của học sinh, ông Trinh trấn an:

“Ngay từ bây giờ, các em không nên nghĩ đến ý định gian lận. Bộ GD-ĐT sẽ cùng 63 tỉnh, thành phố nỗ lực cố gắng để làm sao mang đến cho các em một kỳ thi an toàn, nghiêm túc với một loạt các giải pháp. Dù công nghệ cao đến mấy cũng sẽ bị phát hiện ra”.

Ông Trinh cũng mong muốn các học sinh truyền tải thông điệp này tới phụ huynh.

Để kỳ thi diễn ra nghiêm túc, trung thực, đúng quy chế, ông Bạch Đăng Khoa, Phó giám đốc Sở GD-ĐT Bắc Giang cho hay đã quán triệt mỗi vị trí, thành viên tham gia vào kỳ thi này cần phải thực hiện tròn và rõ vai, thực hiện nguyên tắc 5 rõ: Rõ người - Rõ công việc - Rõ quy trình- Rõ trách nhiệm - Rõ kết quả.

Ông Bạch Đăng Khoa, Phó giám đốc Sở GD-ĐT Bắc Giang. Ảnh: Thanh Hùng.

Sở GD-ĐT cũng cho hay rất chú tâm trong việc lựa chọn những người để thực hiện những công tác tổ chức kỳ thi, đặc biệt đối với các vị trí “nhạy cảm” càng đòi hỏi, phẩm chất, trách nhiệm cao hơn.

Cũng trong ngày 6/4, Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) cũng đi kiểm tra công tác chuẩn bị tại Quảng Ninh và Hải Phòng.

Theo ông Trinh, đây mới chỉ là những bước đầu trong công tác chuẩn bị do đó các địa phương vẫn cần tiếp tục làm việc tập trung, tập huấn chặt chẽ để đảm bảo kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 diễn ra nghiêm túc, công bằng.

Thanh Hùng

Những mốc thời gian thí sinh cần nhớ trong kỳ thi THPT quốc gia 2019

 - Từ ngày 1/4, thí sinh cả nước bắt đầu nộp hồ sơ đăng ký dự thi THPT quốc gia 2019. Dưới đây là những mốc thời gian quan trọng thí sinh dự thi THPT Quốc gia năm nay không thể bỏ qua.

Chính thức đình chỉ hoạt động 40 trung tâm Apax Leaders ở TP.HCM