• Lưu Ly(Theo China Daily)

Phối cảnh vỉa hè lát gỗ tại Huế

Đã có nhiều ý kiến phản biện với dự án đầu tư 1000 tỉ đồng để lát đá granit toàn bộ vỉa hè 134 con đường quận 1 (TP.HCM). Trước đó, TP Hà Nội cũng mấy lần đề xuất, khởi động dự án lát đá granit cho các tuyến phố Hà Nội và cũng không được dư luận đồng thuận.

Cân nhắc lợi – hại

Lý lẽ của người phản biện thì rất nhiều và rất rõ ràng. Về kinh tế, đây là sự lãng phí tiền bạc, khi hạ tầng nền đường chưa ổn định, thường xuyên đào đi lắp lại, việc lát vỉa hè bằng vật liệu đắt tiền khác nào đem chén kiểu để lót đường.

Về thiết kế đô thị, mặt đất rất cần khe hở để thấm nước mưa, giảm áp lực thoát nước, và bù cho các mạch nước ngầm. Việc lát gạch granit trên diện rộng sẽ bịt kín mặt đất, tăng thêm tình trạng ngập úng trên đường phố. Về an toàn, mặt đá granit trơn láng, không phù hợp với lát vỉa hè, dễ gây tai nạn cho người đi bộ…

Với sự phản biện mạnh mẽ ấy, chừng như có người vẫn chưa thay đổi quan điểm. Người ta vin vào lý lẽ không sử dụng tiền ngân sách mà do doanh nghiệp ứng vốn đầu tư và sẽ chi trả bằng nguồn thu vượt kế hoạch, khoản chi phúc lợi.

Trong lúc doanh nghiệp đang kêu gào thiếu vốn, nhiều “đại gia” từng ăn to nói lớn, đầu tư ra nước ngoài, mà vẫn phải cầm cố đến đội bóng đá của mình; thì doanh nghiệp nào sẵn lòng bỏ cả ngàn tỉ đồng vốn làm vỉa hè sang trọng, quả thật là can đảm.

Dư âm các dự án khủng này chưa lắng xuống thì Huế lại đang xem xét đề án lát vỉa hè cho bờ sông Hương bằng gỗ lim. Về quy mô, dự án lát gỗ lim của Huế nhỏ hơn, chỉ dự trù khoảng độ dài gần 400m đường với chi phí khoảng 64 tỉ.

Nhưng vẫn là “chuyện lạ”. Xưa nay người ta dùng gỗ lim để làm cột đình do sự chắc chắn bền vững của nó. Vì thế trong ấn tượng truyền thống, gỗ lim phần nào đó còn mang ý nghĩa thiêng liêng.

Câu ca dao “chừng nào rau diếp làm đình, gỗ lim ăn ghém thì mình lấy ta”, cho thấy việc gỗ lim không dùng làm đình là sự trái ngược với logic đời sống. Đem gỗ lim làm đường, cũng là cách làm phản cảm.

Kích hoạt tàn phá môi trường

Dưới góc độ khoa học, TS. Chương Hoàng Phương (Bộ môn Thiết kế - kiến trúc và kỹ thuật, Khoa Kiến trúc, Trường ĐH Khoa học Huế) cho rằng, Huế là địa phương thường xuyên có mưa lụt, công trình lại nằm bên bờ sông Hương nên việc sử dụng vật liệu gỗ sẽ không bền vững.

Tiến sĩ Phương phân tích: “Gỗ có ưu điểm thân thiện với môi trường, tạo ra cảnh quan, màu sắc phù hợp và thân thiện với môi trường, nhưng chắc chắn sẽ không bền bằng những vật liệu khác. Do đó cần tính toán đến tuổi thọ để có phương án về kinh phí duy tu, bảo dưỡng”.

Ông Đặng Minh Nam (Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng tỉnh Thừa Thiên – Huế) lại bảo vệ việc lát gỗ lim. Ông này cho rằng, nhà tư vấn thiết kế dự án đã tính toán đến khí hậu khu vực, dự ước tuổi thọ, đồng thời có những phương án dự phòng thay thế khi hư hỏng, tính toán mức độ thiệt hại trong trường hợp lũ lụt từ thượng nguồn đổ về, hay lũ do mưa cục bộ tại hạ du.

Ông Nam lại dự đoán phóng đại sự lạc quan về hiệu quả của cái vỉa hè bằng gổ lim sang trọng ấy, là không chỉ có lợi cho khu vực lát gỗ, mà còn kích thích cho các khu vực khác phát triển.

“Bây giờ để phát triển du lịch, phát triển các dịch vụ về đêm, làm sao cho khu vực đó sống? Người dân và du khách có đến đây không, họ đến để làm gì hay chỉ đến để chụp vài kiểu ảnh để tung lên Facebook thôi?

Tôi cho rằng nếu chăm chăm vào đó không thì cũng chưa hay. Dự án này phải tạo nền móng kích thích các khu vực khác để tiếp tục thu hút các nhà đầu tư khác vào trong quy hoạch tổng thể sông Hương nhằm phát triển kinh tế, du lịch. Đó mới là vấn đề cần chú trọng”, ông Nam nói.

Lập luận của ông Nam hoàn toàn dựa trên suy đoán chứ không có cơ sở khoa học, thực tế nào.

Với quan điểm của Tiến sĩ Hoàng Phương cho rằng chất liệu gỗ thân thiện với môi trường, đã nhắc nhở người ta vấn đề lớn hơn. Đó là cả hai dạng dự án lát đá granit và lát gỗ lim đều lạm dụng tài nguyên thiên nhiên, là xâm phạm môi trường.

Núi lớn nhưng bào riết cũng phải mòn, rừng “vàng” đã thu hẹp đến quá giới hạn từ lâu rồi. Ở Tây Nguyên, có khi người ta ghép diện tích cao su, cà phê vào diện tích rừng để làm đẹp các báo cáo. Ở Nam Bộ, rừng U Minh nổi tiếng một thời giờ chỉ còn là di tích. Rừng tràm mênh mông của Đồng Tháp Mười cũng bị xóa trắng để trồng lúa.

Mọi sự tác hại vào tự nhiên luôn gây ra những hậu quả khốc liệt về môi trường. Nhưng hiện nay nhiều hoạt động kinh tế của chúng ta đều mang khuynh hướng khai thác cạn kiệt tài nguyên bất chấp hậu quả. Gỗ, đá hoa cương thì thân thiện với môi trường, nhưng khai thác tận diệt gỗ, đá là tàn phá môi trường.

Một con đường lát gỗ ở Đài Loan

Đang trả giá

Môi trường của Việt Nam đang phải trả giá. Giá rất đắt không phải bằng lời kêu than, dự đoán mà bằng sự thật hiển nhiên. Đồng bằng sông Cửu Long đang khô hạn, ngập mặn hàng trăm ngàn ha. Tây Nguyên đang khô khốc bốc cháy. Quảng Nam đang rập rình trong những cơn động đất.

Những thảm họa kinh tế, xã hội phát sinh từ hiện tượng này không còn là chuyện xa xôi mà ngay sát cạnh đời sống người dân. Đó là giá lúa tăng cao, và không chỉ lúa mà cao su, cà phê và bao nông sản khác chắc chắn sẽ giảm sản lượng nặng nề.

Đời sống người dân đã cơ cực càng cơ cực hơn khi thiếu nước sinh hoạt, thiếu cả nước uống. Ngân sách quốc gia còm cõi chắc hẳn sẽ càng khó khăn hơn bởi thảm họa này.

Nhìn xa hơn nữa, không chỉ xuất khẩu lương thực giảm, mà nguy cơ mất an ninh lương thực cũng đang rập rình nếu không có biện pháp khả dĩ để “giải khát”, “giải mặn”. Tất cả các biện pháp khắc phục như đào hồ chứa nước ngọt, thay đổi tập quán canh thác thích nghi với nước mặn (mới chỉ là trong ý tưởng của các nhà khoa học, nhà quản lý, chưa có một điều tra, đo đạc đánh giá khoa học nào) dù hiệu quả, nhanh chóng đến mấy cũng phải mất hàng chục năm.

Tất cả những thảm họa ấy đều có nguồn gốc từ việc khai thác thô bạo các nguồn tài nguyên nước, rừng.

Chúng ta không quy buộc dự án lát gỗ lim vỉa hè sông Hương là tác giả phá rừng. Dự án này có thể xin nhập gỗ lim từ Lào, từ Nam Phi. Nhưng e rằng tính lan tỏa của nó như ông Nam dự báo, sự “thành công” của dự án này chắc hẳn sẽ kích hoạt một làn sóng dùng gỗ lim hay gổ nói chung để lát vỉa hè cho các “thiên đường du lịch”.

Trong khi đó rừng ở Việt Nam còn quá ít ỏi để cân bằng các cơn lũ quét, lũ ống trong mùa mưa, các cơn khô hạn của mùa nắng.

Không học máy móc

Thực ra trên thế giới có không ít con đường gỗ, kiến trúc gỗ, đã thành điểm nhấn du lịch thu hút du khách. Tuy nhiên việc xây dựng nó phải tính đến những điều kiện cụ thể.

Đài Loan chỉ là hòn đảo nhỏ nhưng với công nghệ sinh học phát triển và ý thức gìn giữ môi trường, họ đã trồng rừng nhân tạo khai thác gỗ xoan đào xuất khẩu và thậm chí hào phóng làm nhiều con đường gỗ dài nhiều cây số cho những tuyến du lịch.

Vỉa hè lát gỗ tại châu Âu

Thế nhưng những khu rừng quốc gia, những khu rừng nguyên sinh của họ được bảo tồn nguyên vẹn. Không chỉ cây còn sống, mà ngay cả những gốc cây cổ thụ ngàn năm đã “chết” hàng trăm năm, thân xác đã mục ruỗng, cũng được bảo tồn nghiêm, trở thành cảnh quan thú vị.

Không chỉ hệ thực vật mà cả hệ thống động vật hoang dã cũng được bảo vệ. Trên những tuyến đường từ Alisan về Tapei có không ít bảng cảnh báo rừng có thú dữ và không ít lần xe ô tô phải dừng lại chờ các chú nai, hươu, khỉ thong thả băng qua đường.

Thậm chí có những loài vật còn tự tin đùa giỡn, cụng đầu húc trán nhau ngay trên đường nhựa. Những con đường gỗ của họ thân thiện vì nó xuyên qua những cánh rừng già nhưng không mảy may phạm vào rừng.

Con đường gỗ lim của sông Hương sẽ trơ trọi bên dòng sông với hai bờ trơ trụi. Con đường lát gỗ lim ở vị trí trang trọng, được xem là điểm nhấn của Huế, nằm bên cạnh những cánh rừng thưa thớt còi cọc không còn cây cổ thụ. Cảnh tượng đó sẽ không thể là hạt ngọc sáng, mà trở thành vết sẹo đen về môi trường của cô gái đẹp sông Hương.

Cái đẹp phải gắn với cái thiện. Cái đẹp hình thức phải gắn với nội dung. Trong khi người dân các vùng miền khác oằn thắt đau khổ trong những thảm họa môi trường thì các vùng đô thị lại tiếp tục lạm dụng tài nguyên quốc gia để lát vỉa hè. Nếu vậy e rằng khó lòng tạo thiện cảm với du khách. Có nhiều cách để làm đẹp vỉa hè như trồng cây xanh, trang trí bằng cây cảnh… Đó là những cách làm không tốn kém mà tạo ra vẻ đẹp thân thiện thật sự.

TheoBáo Pháp luật

Trong khi căn hộ cao cấp thường được xem là “mỹ từ” để phân định giữa căn hộ đắt tiền với căn hộ bình dân, thì căn hộ tiện ích có những tiêu chí cụ thể để người mua lựa chọn với mức giá cũng khá "mềm". Đây đang là xu hướng cạnh tranh của doanh nghiệp BĐS tại TP.HCM, theo đó chỉ với 1-1,5 tỷ đồng khách hàng giờ có thể yên tâm chọn được cho gia đình mình một căn hộ có thể có cả không gian xanh, hạ tầng an ninh, tiện ích nội khu đủ chuẩn... đến căn hộ có thể sống được cả 3 thế hệ.

Vấn đề này đã được Giáo sư Đặng Hùng Võ (Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường) nhận định: “Bất động sản cao cấp hay bình dân không phải chỉ nhà đẹp, nội thất đẹp mà hạ tầng phải tốt, môi trường tốt. Hiện nay, quan niệm là cuộc sống phải có môi trường sống, điều kiện sống tốt”.

Tại TP.HCM, các dự án bất động sản cao cấp phát triển sau đã có sự khác biệt rõ nét trong thiết kế, cũng như các tiện ích cho cư dân so với các dự án trước đó.

Chẳng hạn, địa ốc Nam Long trước đây có dự án Flora Anh Đào với những tiện ích như hồ bơi, tập thể thao, thì dự án Fuji Residence sắp tung ra thị trường có cả một không gian xanh cho cư dân. HimLam Land cũng bước vào lĩnh vực nhà ở hợp túi tiền với dự án chung cư 1 tỷ đồng Phú Đông tại quận Thủ Đức, không thua kém gì các dự án khác khi chủ đầu tư đầu tư cả hồ bơi, công viên cây xanh, khu vui chơi trẻ em, trung tâm thương mại, nhà hàng, gym, trường học, phòng khám đa khoa.

Tiếp đó, với chuẩn mực kiến trúc Tây Ban Nha, dự án Valéo Đầm Sen (Tân Phú) của công ty Xây dựng và Kinh doanh Nhà Phú Nhuận đã sỡ hữu 18 không gian tiện ích hiện đại và cá tính. Theo đó, các tiện ích đó được phân chia phù hợp với từng lứa tuổi và từng thế hệ. Valéo Đầm Sen xây dựng hoàn toàn 252 căn hộ với 3 block nhà là căn hộ 3 – 4 phòng ngủ, đảm bảo không gian sống của cả gia đình. Đồng thời, với khái niệm căn hộ mới Home Center, Valéo Đầm Sen dành riêng cho các cư dân tương lai quyền tự quyết, tự thay đổi thiết kế bên trong căn hộ để đáp ứng từng nhu cầu, mong muốn và sáng tạo của mỗi chủ nhân.

Anh Trương Tuấn Anh (32 tuổi, làm việc tại Phú Nhuận, TP HCM) đang có nhu cầu mua một căn hộ ở khu vực Thủ Đức cho hay: “Thực ra giá cả bây giờ không còn quá quan trọng. Người có nhu cầu mua nhà thì ít nhất là họ cũng có vài trăm triệu trong tay rồi. Mà nhà ở với mức giá vừa phải bây giờ quá nhiều để lựa chọn, quan trọng là tôi muốn tìm một nơi nào đó đảm bảo cho tôi một cuộc sống sinh hoạt lành mạnh và thoải mái”.

Trong một cuộc trao đổi với chúng tôi mới đây, ông Ang Wee Gee - CEO tập đoàn Keppel Land, cho rằng thị trường BĐS Việt Nam trong thời gian tới sẽ có sự bức phá rất rõ nét. Để tham gia vào xu hướng phát triển này, Kappel Land sẽ tăng cường đầu tư nhiều dự án nhà ở hợp túi tiền với đẩy đủ tiện ích sống phù hợp bởi vì nhu cầu nhà ở phân khúc này sẽ khá cao, song song với việc Keppel Land vẫn đầu tư những dự án cao cấp khác.

Một doanh nghiệp cũng cho biết thêm, bất kể công trình nào dù thuộc phân khúc cao hay thấp cũng đều có thể tiếp cận với mục tiêu xanh, chỉ khác là giải pháp cho mỗi công trình sẽ khác nhau. Ví dụ, một dự án trung bình, thấp nhưng nếu có giải pháp xây dựng gờ chắn nước mưa, chắn nắng phù hợp, thay vì dùng nhiều kính, giúp tiết kiệm năng lượng cho các căn hộ cũng là theo tiêu chuẩn xanh.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lương Sỹ Khoa, Phó Tổng Giám đốc An Gia Investment, cho rằng các doanh nghiệp BĐS hiện nay tập trung đầu tư cho môi trường sống của cư dân nhiều hơn là chỉ chăm chăm vào việc thu lợi nhuận cao. "Chấp nhận hy sinh một phần lợi nhuận để đầu tư cho từng ngôi nhà bằng những vật liệu nội thất tốt, thân thiện môi trường, hệ thống an ninh và tiện ích nội khu phù hợp sẽ giúp thu hút được khách hàng, tạo niềm tin an cư cho từng hộ gia đình", ông Khoa nói.

Theo Trí thức trẻ