Sức nóng của lĩnh vực này không chỉ đến từ những “tay chơi kỳ cựu”, mà còn được thổi lửa bởi những công ty khởi nghiệp sẵn sàng tất tay cho mục đích soán ngôi thị trường trực tuyến lớn nhất của kỷ nguyên Internet. Họ đặt cược vào thị hiếu của giới trẻ sẽ giúp việc lật đổ Google trở nên dễ dàng hơn.

“Với những người trẻ tuổi, các trang kết quả tìm kiếm của Google có vẻ lộn xộn và tràn ngập quảng cáo”, Greg Sterling, chuyên gia phân tích thị trường tìm kiếm từ những năm 1999 cho biết. “Mọi người đã sẵn sàng cho những điều mới mẻ, đơn giản, đáng tin cậy và không chứa nhiều quảng cáo trong đó”.

Về bản chất, các hệ thống tương tự như ChatGPT dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn có thể “hiểu” những truy vấn phức tạp và tạo phản hồi bằng văn bản, không phải là một giải pháp thay thế trực tiếp cho tìm kiếm. Thông tin sử dụng để đào tạo ChatGPT đã có ít nhất 1 năm tuổi và các câu trả lời của nó chỉ giới hạn trong những dữ liệu lịch sử thay vì nhiều tài liệu được nhắm mục tiêu từ các website đáp ứng truy vấn cụ thể.

Điều đó dẫn đến cuộc chạy đua kết hợp giữa AI và kỹ thuật tìm kiếm truyền thống, còn gọi là thế hệ tăng cường truy vấn, trước tiên xác định các trang có tài liệu phù hợp nhất, sau đó sử dụng quy trình xử lý ngôn ngữ tự nhiên để “đọc” dữ liệu. Kết quả được đưa vào mô hình ngôn ngữ lớn, chẳng hạn như GPT-3 của OpenAI và trả ra câu trả lời chính xác hơn.

Ngai vàng của Google lung lay

Sự đột phá của AI mở ra một cơ hội hiếm có mà những đối thủ của Google tin rằng có thể tạo ra dịch vụ tìm kiếm mới, có tính khác biệt, thay vì đánh bại gã khổng lồ trong trò chơi của chính hãng này tạo ra.

“Tất cả mọi người, gồm cả chúng tôi đang cố gắng đánh bại họ (Google) bằng cách tập hợp những liên kết tốt hơn”, Sridhar Ramaswamy, cựu giám đốc điều hành Google và là đồng sáng lập startup tìm kiếm Neeva nói.

Công ty này đã bắt đầu chèn câu trả lời bằng văn bản ngắn vào các trang kết quả tìm kiếm của mình. Và nhằm hạn chế điểm yếu cố hữu đôi khi tạo ra các kết quả không chính xác của mô hình ngôn ngữ lớn, Neeva đã đưa cả trích dẫn vào câu trả lời văn bản, thể hiện nguồn của dữ liệu được truy xuất.

Trong khi đó, một số công ty chọn cách “cấp tiến” hơn, họ loại bỏ các trang kết quả tìm kiếm và cung cấp cho người dùng giao diện trò chuyện thuần tuý tương tự như ChatGPT.

Microsoft cho phép người dùng chuyển đổi giữa giao diện trò chuyện và trang kết quả tìm kiếm truyền thống với Bing. You.com, một công ty khởi nghiệp lĩnh vực tìm kiếm khác, cũng đưa ra giải pháp tương tự với nút “trò chuyện” để người dùng có thể chuyển sang phiên bản mới.

Angela Hoover, đồng sáng lập startup tìm kiếm Andi, cho biết dịch vụ trò chuyện thuần tuý có sức hấp dẫn với giới trẻ, những người luôn muốn có trải nghiệm hoàn toàn khác. 

“GenZ chuyển sự chú ý sang TikTok vì họ khao khát những điều mới mẻ”, cô cho biết. “Họ muốn những câu trả lời chính xác, được trình bày một cách trực quan theo cách đối thoại”.

Aravind Srinivas, đồng sáng lập Perplexity AI, nhận định việc chuyển giao diện tìm kiếm sang trò chuyện sẽ tạo ra dịch vụ hữu ích và khác biệt hơn. “Về cơ bản, nó giống như một phiên bản Wikipedia tăng cường và vượt qua các khái niệm về công cụ tìm kiếm”.

Mở ra cách kiếm tiền mới

Ở một khía cạnh khác, việc công cụ tìm kiếm tích hợp AI có thể hàm ý những thay đổi về kinh tế đối với các website. Chẳng hạn, các nhà xuất bản dựa vào lưu lượng truy cập do công cụ tìm kiếm tạo ra, có thể đối mặt sự sụt giảm truy cập do người dùng Internet nay đã tìm thấy câu trả lời mà không cần phải nhấp vào trang kết quả.

Trong khi đó, các công cụ tìm kiếm cũng sẽ tiêu tốn nhiều tài nguyên hơn để tạo ra câu trả lời văn bản đầy đủ. Hoạt động này tác động đến doanh thu của các công ty. Srinivas ước tính một tìm kiếm liên quan đến AI có thể tốn gấp 7-8 lần so với truy vấn truyền thống. Chi phí này chỉ được bù đắp nếu “giá trị của mỗi truy vấn cao hơn”.

Với trường hợp của Microsoft, việc tích hợp AI vào Bing và Edge rất có thể đang được “bù lỗ” để giành lại thị phần từ Google. Giảm tỷ suất lợi nhuận cho tất cả trở thành một quân bài trong chiến lược rộng lớn hơn của gã khổng lồ sản xuất Windows. Nói cách khác, tập đoàn này hướng đến làm suy yếu một trong những trụ cột kinh doanh của đối thủ.

Hầu hết các công ty khởi nghiệp về tìm kiếm đều hi vọng có thể tránh phụ thuộc vào nguồn thu từ quảng cáo, để tạo ra sự khác biệt với Google.

Startup Andi có kế hoạch sử dụng mô hình “Premium” tính phí với một số người dùng có nhu cầu sử dụng dịch vụ chất lượng cao hơn. “Chúng tôi tin rằng quảng cáo là một trong những thứ làm hỏng tìm kiếm của Google”, Hoover cho biết.

Tuy nhiên, chưa công ty nào “ném đá dò đường” về việc người dùng có sẵn sàng bỏ tiền ra cho những truy vấn mà họ đang nhận được miễn phí hay không. Srinivas cho hay, chính những người sáng lập Google từng nhận xét rằng mô hình kinh doanh dựa vào quảng cáo là một sai lầm với công cụ tìm kiếm.

Thế Vinh 

Các bác sĩ hội chẩn trước can thiệp cho bệnh nhân - Ảnh: BVCC

Bác sĩ đang can thiệp nút mạch cầm máu cho bệnh nhân - Ảnh: BVCC

Sau can thiệp, bệnh nhân được chuyển về bệnh viện Phổi Trung ương, tiếp tục điều trị nội khoa. Hiện người bệnh ổn định, không còn ho ra máu.

Ho máu do giãn động mạch phế quản là biến chứng nặng, có tỷ lệ tái phát cao. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể tử vong do suy hô hấp hoặc sốc mất máu. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo, nếu bị ho ra máu, bệnh nhân cần đến ngay cơ sở y tế để khám, phát hiện nguyên nhân và điều trị kịp thời. Trong các can thiệp hiện nay, nút mạch cầm máu cấp cứu là phương pháp xâm lấn tối thiểu, an toàn, hiệu quả.

Những ngày qua, các bác sĩ khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã tiếp nhận và điều trị liên tiếp các trường hợp chấn thương chảy máu nặng do vỡ gan, vỡ lách, vỡ thận… trên nền nhiễm virus SARS-CoV-2.

TS.BS Lê Thanh Dũng cho biết, tất cả đều được thực hiện theo quy trình tiếp nhận và điều trị nghiêm ngặt của bệnh viện, vừa đảm bảo hiệu quả điều trị, vừa giữ an toàn cho những người bệnh khác và nhân viên y tế.

Quỳnh Anh

3 dấu hiệu nhận biết sớm đột quỵ, cần đi cấp cứu ngay

Theo bác sĩ, bệnh nhân đột quỵ cần được cấp cứu, điều trị sớm nhất có thể. Do vậy, việc nhận biết được dấu hiện đột quỵ tại nhà rất cần thiết, giúp nhanh chóng đưa bệnh nhân đột quỵ nhập viện.

Lùi xa hơn, tháng 11 năm ngoái, Meta tuyên bố sa thải 11.000 nhân viên, thu hẹp không gian văn phòng và trung tâm dữ liệu. Tại báo cáo doanh thu quý mới nhất, công ty mẹ của Facebook tiết lộ chi tiết khoản phí 4,6 tỷ USD dành cho tái cấu trúc. Trong đó, chi phí đền bù thôi việc lên tới 975 triệu USD và dự kiến có thêm 1 tỷ USD phí liên quan việc giảm diện tích văn phòng của năm 2023.

Trong khi đó, giám đốc điều hành Amazon, Andy Jassy cho hay sẽ loại bỏ 18.000 vị trí. Giám đốc tài chính Brian Olsavsky của hãng bán hàng trực tuyến nói rằng công ty đã chi 640 triệu USD cho việc cắt giảm nhân sự trong quý IV/2022, cũng như mất 720 triệu USD để từ bỏ bất động sản, chủ yếu là do ngừng mở thêm cửa hàng mới.

Alphabet, công ty mẹ của Google đang thực hiện kế hoạch cắt giảm 12.000 nhân sự và dự kiến chịu chi phí đền bù từ 1,9 tỷ đến 2,3 tỷ USD, sẽ phản ánh trong doanh thu quý hiện tại. Theo tính toán, mức chi phí thôi việc cao nhất rơi vào khoảng 191.000 USD/người, chưa kể thêm 500 triệu USD phí tái sắp xếp văn phòng. Dù vậy, giám đốc tài chính Alphabet, Ruth Porat khẳng định công ty vẫn tiếp tục “tuyển dụng trong các lĩnh vực ưu tiên”.

Sang đến Microsoft, động thái cho thôi việc 10.000 nhân sự khiến hãng phải chịu khoản phí 1,2 tỷ USD vào 3 tháng cuối năm 2022, trong đó 800 triệu USD dành cho trợ cấp chấm dứt hợp đồng.

Được nhiều hơn mất

Kể từ khi chính thức sa thải nhân viên, các doanh nghiệp đã cùng nhau bổ sung hơn 800 tỷ USD vào vốn hoá thị trường của họ. Meta, công ty chật vật nhất trong bộ tứ Big Tech, ghi nhận giá trị tăng gần gấp đôi kể từ tháng 11 năm ngoái, thời điểm thông báo chi tiết về kế hoạch giảm nhân viên.

Quá trình tái cấu trúc theo hướng tinh gọn trước áp lực kinh tế vĩ mô trái ngược hoàn toàn với sự bùng nổ tuyển dụng của thời kỳ đại dịch. Khi đó, số lượng nhân viên tăng nhanh chóng ở các công ty công nghệ vốn đang chạy đua nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng với sản phẩm và dịch vụ kỹ thuật số.

Dan Ives, chuyên gia phân tích tại Wedbush cho biết, mặc dù việc tiết kiệm có thể được thực hiện thông qua giảm dần chi phí, nhưng động thái tái cơ cấu quy mô nhân sự của các công ty công nghệ lớn đã được thị trường đón nhận tích cực.

“Các ông lớn công nghệ đã tiêu tiền như ngôi sao nhạc rock thập niên 80 trong vòng 4-5 năm qua. Giờ đây, họ có vẻ trưởng thành hơn”, Ives nhận xét.

Đến nay, Apple vẫn là công ty công nghệ lớn duy nhất chưa công bố bất kỳ đợt cắt giảm việc làm hay chương trình tiết kiệm chi phí nào, bất chấp báo cáo doanh thu quý mới nhất đã sụt giảm lần đầu tiên trong 3,5 năm trở lại đây.

Thế Vinh (Theo FT)

Nghề ‘siêu hot’ bất chấp sóng thần sa thải công nghệ