Chùa Nhẫm Dương
Hoà thượng Thuỷ Nguyệt, Pháp danh Thông Giác Đạo Nam thiền sư, tu hành đến bậcBồ Tát nhục thân. Ngài quê ở xã Thanh Triều, huyện Ngự Thiên, phủ Tiên Hưng, đạoSơn Nam (Thái Bình ngày nay). Nhằm năm Đinh Sửu đời vua Lê Thần Tông (1637),Ngài thác thai vào nhà họ Đặng làm con đầu lòng, năm 18 tuổi trúng tuyển Cống cử(Tứ trường), đến năm 20 tuổi xuất gia tại chùa Xã Hổ, huyện Thuỵ Anh (Thái Bình).Sau 6 năm xuất gia học đạo, Ngài Thủy Nguyệt vẫn chưa tìm được chân lý giảithoát giác ngộ, bèn xin phép sư phụ đi tham thiền học đạo khắp các chốn tổ, giàlam ở trong nước.

Năm 28 tuổi, nhân duyên đưa đẩy,sư tổ Thủy Nguyệt và hai đệ tử quyết chí hành hương sang phương Bắc "tầm sư họcđạo". Đường đi rất vất vả, khó nhọc, vừa mới đến đất Cao Bằng một đệ tử lâmtrọng bệnh, thuốc thang mãi không khỏi. Từ đấy chỉ còn một thày một trò hànhhương sang xứ lạ, đi khắp các chốn tổ danh lam thắng tích. Một ngày kia, haithày trò đến được núi Phượng Hoàng, nhờ duyên lành, nên Ngài đã sớm được yếtkiến và thỉnh giáo Hoà thượng trụ trì Động Sơn Lương Giới (dạng chùa hang) trênnúi Phượng Hoàng.

Ngài là Hoà thượng Trí Giáo NhấtCú - Tổ đời thứ 35 của Thiền Tông Tào Động ở Trung Hoa. Trải qua rất nhiều thửthách, khổ luyện, ngày thì làm việc Tùng Lâm, đêm thì nghiên cứu Kinh Luật. Khinhân duyên đã đủ, tâm đạo đã đầy Ngài Thủy Nguyệt được Hoà thượng Trí Giáo NhấtCú truyền giới Cụ Túc, trao cho Tâm Pháp, ban pháp hiệu Thông Giác Đạo Nam ThiềnSư và cho về An Nam để truyền Tông phái Tào Động.

Cố Đại lão Hoà thượng Kim Cương Tử cho rằng Hoà thượng Thuỷ Nguyệt là tổ đời thứ36 của Bắc Tông Tào Động và là Đệ nhất tổ của Nam Tông Tào Động. Sư Tổ ThuỷNguyệt không chỉ khai nguyên chốn tổ Nhẫm Dương, mà trụ trì chùa Hạ Long (HảiDương), hoằng dương Phật pháp và độ tăng ở Côn Sơn, Quỳnh Lâm, Yên Tử, Đông Sơn…Cũng theo cố Đại lão Hoà thượng Kim Cương Tử thì Hoà thượng Thủy Nguyệt còn làTổ khai sáng chùa Hoè Nhai (Hồng Phúc tự) ở phố Hàng Than, Ba Đình, Hà Nội.

Ông Lê Doãn Hợp trao bằng xác lập kỷ lục: Hoà thượng Thuỷ Nguyệt – Đệ nhất Tổ sư thiền phái TàoĐộng Việt Nam.

Chùa Nhẫm Dương - Đệ nhất chốn tổ Thiền phái Tào Động (nơi khai sinh ra Thiềnphái Tào Động ở nước ta) thuộc địa bàn thôn Nhẫm Dương, xã Duy Tân, huyện KinhMôn, tỉnh Hải Dương. Theo Cố Đại lão Hoà thượng Thích Trí Hải (1906-1979), mộtbậc cao tăng, long trượng để lại nhiều dấu ấn sâu đậm trên trang lịch sử Phậtgiáo Việt Nam thế kỷ XX thì: vào năm Giáp Thân niên hiệu Chính Hoà thứ 20, đờiLê Huy Tông (1704), Hoà thượng Thủy Nguyệt bước sang tuổi 68, cho gọi các đệ tửđến và dặn rằng: “nay ta lên chơi trên núi Nhẫm, nếu 7 ngày không thấy về, thìcác ngươi tìm thấy chỗ nào có mùi thơm thì ta ở đấy”.

Các đệ tử, tứ chúng đợi đúng 7ngày mà không thấy Hoà thượng nhập thất bèn chia nhau nương theo mùi thơm lênnúi vào hang vạch cỏ tìm kiếm và phát hiện thấy Ngài như đang thiền định trênmột tảng đá trong hang núi. Tới nơi thấy thân thể vẫn còn nóng ấm, mền mại, sắcdiện hồng hào như đang còn sống, nhưng hơi thở đã tắt lịm và từ cơ thể vẫn toảra hương thơm ngào ngạt mùi trầm bạch đàn. Hôm đó là ngày 6 tháng 3 năm GiápThân (1704).

Chùa Nhẫm Dương tên chữ là ThánhQuang, dân gian quen gọi là chùa Nhẫm, nằm lọt thỏm trong khu hang động núi đávôi Nhẫm Dương thuộc xã Minh Tân, huyện Kinh Môn. Điều kỳ lạ là dường như tất cảcác dãy núi đá trùng trùng điệp điệp vây quanh chùa đều có đỉnh hướng về ngọnnúi Nhẫm Dương - nơi Chùa Thánh Quang tọa lạc. Chùa được xây dựng từ thời Trần(1225-1400). Chùa Nhẫm Dương khoảng gần 30 hang động lớn nhỏ tạo thành một cảnhPhật toàn bích. Đáng quan tâm là động (hang) Thánh Hoá, nơi Sư Tổ Thuỷ Nguyệtviên tịch, các nhà khảo cổ học đã phát hiện được rất nhiều di cốt hoá thạch của27 loài động vật như: voi, tê giác, hổ, báo, nhím, lợn rừng, đười ươi (pôngô)...có niên đại cách ngày nay 3-5 vạn năm cùng nhiều di vật khảo cổ thời đại đồ đá,thời đồng thau và các pho tượng tượng Phật bằng đá có niên đại thời nhà Nguyễn.

Địa tầng văn hoá ở đây dầy tới 4mvẫn đang chờ giới khảo cổ học đánh thức, khám phá. Kỳ bí nhất vẫn là hiện tượngchỗ Sư Tổ Thủy Nguyệt thiền định (kiết già) nhập cõi niết bàn phía trên đầu vẫnlưu giữ một vệt lõm sâu đúng bằng đầu người và phía dưới là một vết lõm giốngnhư bàn chân người. Theo truyền ngôn, khi Sư Tổ Thủy Nguyệt đắc đạo Kim Cương đãthúc đầu, đạp chân vào núi đá nhằm lưu lại thánh tích ở cõi Sa Bà, nên động cótên gọi Thánh Hoá.


Các đại biểu tham gia Đại lễ Kỷ niệm 311 năm ngày Hóa thân củaThánh tổ - Quốc sư Đạo Nam Thông Giác Thuỷ Nguyệt

Tuy nhiên trong thời gian qua di tích lịch sử quốc gia này đang bị xâm hại mộtcách nghiêm trọng do việc nổ mìn, san ủi, khai thác đá của một số doanh nghiệpđóng trên địa bàn.

Tuấn Anh