Chia sẻ quan điểm của mình, TS Bùi Hải Hưng (Viện nghiên cứu VinAI Research) cho rằng, trong 5-10 năm qua, AI đã đi sâu vào nhiều lĩnh vực, với nhiều ứng dụng khác nhau. Đơn cử như trong việc phát triển robot, con người đã đạt được rất nhiều tiến bộ. 

Có thể thấy rõ hơn nữa vai trò của AI với sự ra đời của các trợ lý ảo, trên các thiết bị di động và trong cả những ngôi nhà thông minh. Không chỉ vậy, công nghệ AI còn góp phần vào sự ra đời của những chiếc xe tự lái. 

Theo Giáo sư Jennifer Tour Chayes đến từ Đại học California Berkeley, AI hiện cũng đóng góp lớn vào việc chẩn đoán sớm trong lĩnh vực y học. Nhờ sự hỗ trợ của AI trong việc xử lý và giải mã hình ảnh, nhiều người đã được cảnh báo và điều trị sớm nguy cơ ung thư. 

Vai trò của AI có thể thấy rõ đối với việc điều trị và chẩn đoán lao phổi. Với căn bệnh này, các bác sĩ thường xuyên phải dành thời gian đọc phim X-Quang. Cường độ làm việc liên tục trong thời gian dài sẽ tác động ít nhiều đến tính chính xác của kết quả chẩn đoán. Công nghệ AI sẽ giải quyết tốt câu chuyện đó khi trở thành nhân tố hỗ trợ các bác sĩ trong việc ra quyết định. 

Nhìn chung, công nghệ AI đang ngày càng cho thấy khả năng ứng dụng trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực. Thậm chí, ở một vài lĩnh vực, AI có thể đã phần nào đó vượt qua con người. 

Việt Nam và cơ hội thu hẹp khoảng cách về công nghệ AI

Theo TS Bùi Hải Hưng (Viện nghiên cứu VinAI Research), Việt Nam đang đạt độ chín về cả nhu cầu nghiên cứu AI cũng như nhu cầu công nghệ của thị trường. Hiện VinAI Research của Việt Nam là một trong các phòng lab hàng đầu nếu xét về số ấn phẩm công bố và số hội thảo tham dự. 

TS Bùi Hải Hưng (Viện nghiên cứu VinAI Research).

Ông Hưng cho rằng, giờ là lúc Việt Nam cần quan tâm hơn đến vấn đề đào tạo, giáo dục, tập huấn để xây dựng nguồn nhân tài công nghệ từ chính người Việt. Điều này cần phải được thực hiện không chỉ ở khối giáo dục công mà cả ở khu vực tư nhân và các doanh nghiệp. 

Theo vị chuyên gia này, Việt Nam có tương lai tươi sáng đối với việc phát triển công nghệ AI. Trong đó, thuận lợi nổi trội dễ nhận thấy là nguồn nhân lực con người. Để biến tiềm năng đó thành hiện thực, người Việt Nam phải có tầm nhìn, ước mơ và hy vọng. 

Chia sẻ quan điểm về vấn đề này, GS Vũ Hà Văn (Đại học Yale, Hoa Kỳ) - một trong những nhà toán học hàng đầu Việt Nam cho rằng, Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển công nghệ AI. 

“Ở Việt Nam, việc thu thập, dán nhãn dữ liệu dễ hơn các nước khác. Khả năng toán học của người Việt cũng sẽ giúp Việt Nam có thể dễ dàng phát triển nguồn nhân lực chuyên sâu về AI.”, GS Vũ Hà Văn nói. 

GS Vũ Hà Văn (Đại học Yale, Hoa Kỳ).

Không chỉ công nghệ AI mà trong nhiều lĩnh vực công nghệ, vẫn còn khoảng cách giữa Việt Nam và thế giới. Do đó, theo GS Vũ Hà Văn, từ góc độ chính sách, cần phải nâng cao nhận thức của người dân từ góc độ khoa học nói chung, sau đó mới đến việc mở rộng đầu tư vào trí tuệ nhân tạo.

Để phát triển và tận dụng hết tiềm năng của người Việt trong lĩnh vực AI, Nhà nước cần phải có cơ chế hỗ trợ các nhà khoa học trẻ. Sự hình thành các trung tâm nghiên cứu lớn cũng giúp thu hút nhiều nhà khoa học quốc tế đến Việt Nam. Đây cũng là cách để Việt Nam tiến nhanh cùng thế giới. 

Trọng Đạt

Việt Nam nên định nghĩa lại phạm vi và quy mô kinh tế số

Theo ý kiến chuyên gia, cách tính quy mô kinh tế số hiện nay mới chỉ đến được phần lõi, trong khi chuyển đổi số đang lan tỏa mạnh mẽ vào trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực.

Như VietNamNetđã đưa tin, khoảng 12h30 chiều nay, một căn nhà 4 tầng ở trong hẻm tại quận Bình Thạnh (TP.HCM) bất ngờ bị đổ sập. Lực lượng cứu hộ cứu nạn đã đưa được 7 người ra khỏi đống đổ nát. Căn nhà bị sập có chiều ngang hơn 10m, sâu khoảng 20m, lọt giữa hai căn nhà có chiều cao tương đương. 

Cơ quan chức năng xác định nguyên nhân sơ bộ là do căn nhà có dấu hiệu bị nghiêng và được chủ nhà thuê thợ về sửa chữa, gia cố. Thời điểm sập nhà, có 7 người đứng bên trong nên bị bê tông đè trúng. Hiện trường vụ việc vẫn đang được phong tỏa.

Nạn nhân nặng nhất trong vụ sập nhà 4 tầng tại TP.HCM không có bảo hiểm y tế

Đây là một trong số những bệnh nhân sớm phát hiện polyp đại trực tràng ở vị trí khó nhìn, xử lý ngay trong lúc nội soi, được bác sĩ Nguyễn Việt Dũng, Trưởng khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 19-8, trao đổi với báo chí bên lề hội thảo khoa học ứng dụng AI trong chẩn đoán bệnh lý đường tiêu hóa do bệnh viện này tổ chức ngày 20/9.

Trung bình mỗi ngày, Khoa Nội tiêu hóa của Bệnh viện 19-8 nội soi dạ dày, đại trực tràng cho gần 120 ca. Mỗi tháng, cơ sở thực hiện cắt polyp đại trực tràng cho hơn 200 ca, tương đương 7 ca mỗi ngày. 

Theo các bác sĩ, hơn 95% các trường hợp ung thư đại tràng bắt đầu từ polyp. Vì thế việc phát hiện sớm, điều trị kịp thời polyp bằng nội soi cắt hớt niêm mạc, hay cắt tách dưới niêm mạc, giúp bệnh nhân tránh được cuộc phẫu thuật cho bệnh nhân, ngăn chặn nguy cơ polyp tiến triển ung thư hóa. 

Bác sĩ Dũng cho hay nội soi hiện là "tiêu chuẩn vàng" để chẩn đoán các bệnh lý đường tiêu hóa. Trong tầm soát polyp đại trực tràng, AI giống như "con mắt thứ 3" hỗ trợ bác sĩ tránh bỏ sót tổn thương. Đồng thời, AI cũng hỗ trợ bác sĩ đọc và phân loại được tổn thương cho người bệnh.

Theo các bác sĩ, trong nội soi tiêu hóa, hình ảnh rất quan trọng. Với những tổn thương nhỏ, vị trí khó, nếu quan sát bằng mắt thường, bác sĩ có nguy cơ bỏ sót. Nhờ sự hỗ trợ của AI tích hợp kinh nghiệm hình ảnh bằng video nội soi thực tế, bác sĩ được "trợ lực" rất nhiều trong việc phát hiện tổn thương nhỏ hoặc ở vị trí khó quan sát. Từ đó giảm thời gian chẩn đoán, tiên lượng tổn thương bệnh nhân. 

Khi có tổn thương nghi ngờ, AI giúp nhận diện, đánh dấu khoanh vùng, hiển thị hình ảnh, gợi ý phân tích, giúp bác sĩ tập trung chú ý vào điểm tổn thương AI phát hiện và đưa ra nhận định, đánh giá hướng xử trí.

Đặc biệt, theo bác sĩ Dũng, bác sĩ tiêu hóa tại Việt Nam phải chịu áp lực công việc rất lớn, mỗi ngày nội soi tới hàng chục ca. AI đặc biệt thể hiện rõ hiệu quả cụ thể, rõ ràng đối với những ca nội soi tiêu hóa cuối cùng trong ngày. "AI như người bạn song hành, báo hiệu cho bác sĩ liệu có bỏ sót tổn thương đại trực tràng hay không, đó là tổn thương gì", vị bác sĩ chia sẻ. Khi sử dụng AI trong nội soi, khả năng phát hiện polyp đạt tới trên 95%. 

Nên đi nội soi, tầm soát ung thư đường tiêu hóa từ sau tuổi 40

Theo PGS.TS Hoàng Thanh Tuyền, Giám đốc Bệnh viện 19-8, trong nội soi tiêu hóa, AI đóng vai trò hỗ trợ đắc lực trong việc nâng cao tỷ lệ phát hiện, tránh bỏ sót tổn thương, tiết kiệm nguồn nhân lực y tế còn thiếu hụt. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng vẫn thuộc về bác sĩ. Kinh nghiệm và năng lực của bác sĩ là yếu tố quan trọng. 

Bác sĩ Dũng cho hay các khuyến cáo trước đây về polyp đại trực tràng thường tập trung lưu ý với người trên 50 tuổi. Nhưng hiện nay, số lượng tổn thương ung hóa phát hiện nhiều hơn ở người trẻ, Mỹ khuyến cáo người dân nên nội soi tầm soát từ 45 tuổi trở lên, còn Nhật Bản giảm từ 45 xuống 40 tuổi. 

Vị bác sĩ chia sẻ, cơ sở này từng tiếp nhận nữ bệnh nhân mới 23 tuổi, phát hiện ung thư ngay sau khi sinh con. Với bệnh nhân trẻ tuổi, mức độ ác tính càng cao. Điều này liên quan nhiều đến các yếu tố di truyền.

"Chúng tôi khuyến cáo những người có mối quan hệ huyết thống bậc 1 như bố mẹ, anh chị em ruột với người có polyp, ung thư đại trực tràng nên đi sàng lọc bằng nội soi", bác sĩ Dũng lưu ý.

Nếu phát hiện tổn thương dưới 20mm và đánh giá không ác tính xâm nhập, các bác sĩ sẽ xử lý cắt polyp trong lúc nội soi. Với tổn thương lớn hơn, thầy thuốc sẽ cân nhắc có cắt bỏ ngay lúc đó, hay phải đánh giá thêm bằng cách nhuộm màu, sinh thiết polyp xem có xâm lấn xuống lớp dưới niêm mạc hay không, từ đó sẽ đưa ra quyết định xử lý tổn thương.

Phát hiện mắc ung thư đường tiêu hóa sau 10 ngày đau bụng âm ỉ, vàng da

Cách rã đông an toàn nhất là để thực phẩm dưới ngăn mát tủ lạnh cho tan đá dần

Nếu rã đông không đúng cách, vi khuẩn sẵn có trên bề mặt thực phẩm từ trước khi cấp đông sẽ tiếp tục sinh sôi khắp miếng thịt. Trường hợp miếng thịt vẫn còn cứng đã được mang đi nấu sẽ chín không đều, một số phần trong miếng thị có thể không đạt đến nhiệt độ nấu an toàn đủ diệt vi khuẩn.

Có 3 cách rã đông thịt: Tủ lạnh, lò vì sóng và ngâm trong nước lạnh. Dù rã đông theo cách nào cũng cần tuân thủ 4 nguyên tắc:

Thứ nhất, không để thức ăn rã đông ở nhiệt độ phòng, đây là điều kiện lý tưởng khiến vi khuẩn phát triển nhanh, làm tăng khả năng ngộ độc thực phẩm, đặc biệt ở nhóm người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, trẻ em dưới 5 tuổi và những người có hệ miễn dịch suy yếu. Tuy nhiên thực tế rất nhiều gia đình vẫn đang rã đông theo cách này.

Thứ hai, trước khi rã đông thịt nên kiểm tra bao bì, đảm bảo không bị rách hoặc hở để tránh rò rỉ nước làm ô nhiễm, lây chéo ra thực phẩm khác.

Thứ ba, khi thực phẩm đã rã đông hoàn toàn, tuyệt đối không cấp đông trở lại. Bạn chỉ được phép cấp đông trở lại khi thực phẩm mới tan đá một phần, vẫn còn dính các tinh thể đá trên bề mặt.

Thứ tư,tránh lây nhiễm chéo khi rã đông bằng cách khử trùng bồn rửa, chén đĩa hay hộp chứa thực phẩm rã đông, bên trong lò vi sóng…

Rã đông bằng tủ lạnh

Đây là cách rã đông an toàn nhất, tuy nhiên sẽ hơi mất thời gian. Bạn bỏ thực phẩm cần rã đông vào hộp hoặc đĩa sạch, bọc kín lại rồi để xuống ngăn mát dưới cùng của tủ lạnh để tránh lây nhiễm chéo sang thực phẩm khác.

Theo tính toán, để rã đông 1 con gà 2,5kg cần để thực phẩm dưới ngăn mát 24 giờ. Đối với các loại thịt khác, thời gian rã đông dưới 24 giờ là đủ.

Rã đông bằng lò vi sóng

Trong trường hợp cần rã đông nhanh, bạn có thể sử dụng lò vi sóng để làm nóng thực phẩm, tan đông.

Lưu ý khi rã đông cần lột bỏ các bao bì không an toàn với lò vi sóng như hộp xốp, túi nilon, bìa carton, thay vào đó cần đặt thực phẩm trong hộp hoặc đĩa sâu có nắp hay màng bọc an toàn với lò vi sóng, tránh nước từ thực phẩm chảy ra ngoài.

Với phương pháp này, thực phẩm cần được chế biến ngay vì thịt có thể bị chín một phần.

Rã đông với nước

Rất nhiều người ngâm trực tiếp thực phẩm đông lạnh trong nước để rã đông. Đây là cách làm không đúng

Rất nhiều gia đình thả trực tiếp thực phẩm vào nước lạnh để rã đông, tuy nhiên cách làm này khiến dịch bào chứa chất dinh dưỡng tan ra và hòa vào nước làm mất chất dinh dưỡng, thực phẩm khi nấu cũng bị nhão và nhạt hơn.

Cách rã đông đúng cách là để thực phẩm trong túi nhựa, túi nilon chống rò rỉ, sau đó cầm cả túi xối dưới vòi nước lạnh cho đến khi thịt được rã đông hoàn toàn. Hoặc bạn cũng có thể ngâm túi thực phẩm đã được bọc kín trong bồn nước, thay nước sau mỗi 30 phút cho đến khi thịt được rã đông.

Rã đông thức ăn thừa

Có thể rã đông thức ăn thừa bằng cách để dưới ngăn mát tủ lạnh hoặc lò vi sóng. Tuy nhiên cần nấu lại trước khi ăn và nếu còn thừa, tuyệt đối không cấp đông trở lại.

Minh Anh

Ba người trong nhà nhập viện vì ăn dưa hấu, bác sĩ chỉ ra cách bảo quản sai

Nếu bạn không biết bảo quản dưa hấu và hoa quả trong tủ lạnh đúng cách, chúng có thể là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến các bệnh tiêu hóa nguy hiểm.