Từ tháng tư đến nay, hơn 20 người đã bỏ mạng dưới tay những đám đông cuồng nộ ở Ấn Độ, sau khi những tin đồn về bắt cóc trẻ em lan đi chóng mặt thông qua ứng dụng WhatsApp. |
Một trong những nạn nhân đầu tiên là một phụ nữ 65 tuổi tên là Rukmani. |
Bà cùng với bốn thành viên khác trong gia đình đang lái xe đến ngôi đền ở một tỉnh phía nam của Tamil Nadu vào tháng 5. Một đám đông trên đường tưởng nhầm họ là “mẹ mìn” và tấn công họ. |
Phóng viên của The New York Times tìm đến ngôi làng mà Rukmani bị tấn công để tìm hiểu xem WhatsApp và chính quyền địa phương đã vật lộn thế nào để ngăn chặn những thông tin sai trái. Những thông tin đã truyền đi khắp Ấn Độ trong hàng tháng trời và dẫn đến hàng chục vụ sát hại. |
WhatsApp, ứng dụng thuộc sở hữu của Facebook, hiện có 1/4 tỷ người dùng tại Ấn Độ. Một vài mẩu tin sai (false news) trên ứng dụng này miêu tả các nhóm bắt cóc trẻ em đang trên đường “săn mồi”. Ngoài ra, ứng dụng này còn lan truyền các video ghi lại cảnh những người bất ngờ kéo trẻ em lên xe máy và phóng đi mất. |
Đoạn clip này được lan truyền khắp nơi. Thực chất, nó nằm trong một thông báo liên quan đến dịch vụ công ở Pakistan, nhưng được chỉnh sửa để trông giống như một vụ bắt cóc thật. Chính quyền không biết ai đã xử lý đoạn clip. |
Thông tin sai, tin giả đã tràn ngập trên các mạng xã hội trong những năm gần đây, gây nên bạo động từ Brazil cho đến Sri Lanka. Vụ việc lần này ở Ấn Độ nhắm đến một nỗi sợ phổ biến: trẻ em gặp nguy hiểm. Và hàng triệu người Ấn Độ, với nhận thức kém và sự hồ hởi khi mới tiếp cận Internet, hoàn toàn tin tưởng vào những gì họ nhìn thấy trên chiếc smartphone của mình. |
Venkatesan là anh chồng của Rukmani, nạn nhân xấu số. Ông cũng cùng ở trên xe với bà lúc vụ tấn công xảy ra và bị thương. Ông kể lại với The New York Times vềvụ ẩu đả. |
Khi gia đình Rukmani đến gần ngôi đền, họ dừng lại để hỏi đường. Một bà lão gần đó bắt đầu nghi ngờ và báo cho con trai. Anh ta hô hoán báo động. |
Venkatesan và mọi người lo lắng và quyết định quay lại. Nhưng vừa lúc họ đến được ngôi làng khác thì đám đông đã chờ sẵn ở đó. |
Họ bị lột trần và bị đánh. Bằng dây sắt, cây gỗ, bằng tay và chân. Sau khi bị đánh, Rukmani lịm đi và chết. |
Những người khác bị bỏ mặc. Chiếc xe màu đỏ của các nạn nhân bị đập nát. Đồ đạc của họ bị cướp sạch. Người giữ chức vụ cao nhất của vùng đó nói rằng cảnh sát đã đi khắp nơi từ vài tuần trước để cảnh báo người dân không tin vào những tin đồn bắt cóc. Nhưng so với sức lan toả của WhatsApp thì nỗ lực của họ chẳng có ích gì. “Chúng tôi không thể đấu lại”, ông nói. |
Thiết kế của WhatsApp khiến cho việc lan truyền tin giả trở nên rất dễ dàng. Nhiều tin nhắn được chia sẻ trong các nhóm, và khi thông tin được chuyển tiếp (forward) thì không thể biết được nguồn gốc của chúng là từ đâu. Trong vụ việc tại Ấn Độ, các cảnh báo về bắt cóc thường do bạn bè và gia đình gửi cho nhau. WhatsApp nói họ kinh ngạc về vụ giết người này. |
Tuần trước, WhatsApp bắt đầu có chức năng dán nhãn lên các tin nhắn được chuyển tiếp để nhận diện chúng. Họ đăng quảng cáo trên báo để giáo dục người dùng về thông tin sai và cam kết phối hợp chặt chẽ với cảnh sát và các nhóm kiểm định thông tin độc lập. |
Giới chức khắp Ấn Độ nỗ lực ngăn chặn các vụ tấn công. Ngoài cảnh báo người dùng về tin giả, họ bắt giữ một số người lan truyền các thông tin vô căn cứ này. Ở vài nơi, họ ngắt Internet. Vào đầu tuần này, Tối cao Pháp viện kêu gọi chính phủ sử dụng “bàn tay sắt” để chống lại bạo loạn. |
Cảnh sát đã bắt giữ 46 người trong vụ tấn công Rukmani và gia đình bà. 74 người khác đang bị truy nã. |
Venkatesan, 52 tuổi, sống ở nhà của Rukmani từ năm 15 tuổi, vẫn không hiểu tại sao họ bị tấn công. "Họ chỉ muốn giết chúng tôi," anh nói. |
Gajendran, con rể của Rukmani, bị thương nặng trong vụ tấn công. Ông đã bị hôn mê trong nhiều tuần và vẫn còn trong bệnh viện. |
Mặc dù vậy, các vụ nổi loạn vẫn diễn ra. Gần đây nhất, một kĩ sư phần mềm đã bị giết và ba người đi cùng bị thương, sau khi họ cho vài đứa trẻ ăn sô cô la bên ngoài một ngôi trường, hồi tuần trước. |
Một số trong những lỗi này không phải là vấn đề lớn. Tuy nhiên, trong một thị trường việc làm đầy cạnh tranh, chúng có thể là nguyên nhân khiến công việc trong mơ tuột khỏi tay bạn và khiến lý lịch công việc của bạn bị ném vào sọt rác một cách không thương tiếc.
Dưới đây là những những lỗi ngớ ngẩn và khó chịu nhất mà bạn có thể mắc phải trong một lý lịch công việc, được chọn bởi Nicolai, và tổng hợp bởi BusinessInsider:
"Sai lầm lớn nhất những người tìm việc mắc phải: Họ rất cẩu thả, không chú tâm đến việc trình bày tỉ mỉ. Họ lười biếng!"
Nicolai cho biết cô đã đọc rất nhiều lý lịch công việc mắc lỗi chính tả, sử dụng các phông chữ thiếu chuyên nghiệp, cung cấp các thông tin lỗi thời và không hề liên quan.
Nicolai cho biết, phần tóm tắt sẽ gây khó chịu khi chúng được viết với lối diễn đạt quá hình thức và quá nhiều tính từ.
"Sau một lúc, các bản tóm tắt dường như hóa thành một chương dài trong một cuốn sách", Nicolai nói. "Sẽ tốt hơn nếu liệt kê một vài đầu dòng với những thành tích nổi bật và một câu chốt đậm tính thương hiệu, ‘Được biết đến với việc đạt được XYZ'".
Các thuật ngữ riêng của lý lịch công việc như "tư duy ngoài khuôn khổ", "kỹ năng làm việc nhóm tốt" và "khả năng giao tiếp tốt" là "những từ khá cơ bản trong thị trường việc làm hiện nay", Nicolai nói. "Nhưng một người thực sự ‘làm việc tốt trong nhóm, giải quyết được vấn đề' sẽ biết cách truyền tải điều này một cách súc tích và sáng tạo trên lý lịch của họ thông qua sự kết hợp của ít từ ngữ và hình ảnh minh họa".
Đây là một lỗi ngớ ngẫn nữa cô bắt gặp rất nhiều lần trong các lý lịch công việc.
"Những người dự tuyển cần phải hiểu rằng bắt đầu một câu với ‘chịu trách nhiệm về' cho người tuyển dụng biết về những yêu cầu của công việc, nhưng nó không chứng tỏ việc ứng cử viên thực sự làm những nhiệm vụ đó và liệu họ có thành công trong việc thực hiện những công việc đó hay không. Đừng lười biếng: Dành thêm vài phút để nêu rõ những gì bạn đã đạt được - không phải những gì bạn mong đợi sẽ đạt được", Nicolai cho biết.
Nicolai nói rằng mình thực sự khó chịu với các lý lịch công việc quá hình thức vì chúng không thu hút và không cho người đọc hiểu rõ tính cách của người xin việc.
Nicolai cho biết quá nhiều người dựa vào các mẫu lý lịch công việc có thể dễ dàng tìm thấy trên mạng.
"Các mẫu này được thiết kế như một tài liệu hướng dẫn chứ không phải một 'món mì ăn liền'", cô cho biết. "Hãy nghĩ một khuôn mẫu như một bộ quần áo. Mỗi người mặc một bộ đồ và tùy biến nó tương ứng với phong cách cá nhân riêng của mình. Một mẫu sơ yếu lý lịch là một khung sườn giúp bạn quảng bá thương hiệu cá nhân của riêng bạn và quan trọng nhất là những thành tích của bạn".
"Những người xin việc thường xuyên sử dụng quá nhiều hoặc quá ít ‘khoảng trắng'", Nicolai nói. "Nhồi nhét quá nhiều từ trên một trang giấy với lề nhỏ và phông chữ nhỏ sẽ gây rối rắm. Và, ngược lại, có quá nhiều 'khoảng trắng' với các từ xếp thẳng hàng về phía này hoặc phía kia của lý lịch công việc cũng gây khó chịu tương tự".
Bạn không nên dành ra đến bốn dòng để liệt kê tên, địa chỉ, email và số điện thoại của mình.
"Tiết kiệm không gian bằng cách xóa địa chỉ và ghi gọn gàng tên, số điện thoại và email của bạn thành một dòng", Nicolai nói. "Không gian trên lý lịch công việc rất qúy giá và nên được sử dụng để liệt kê những thành tựu liên quan".