Ngăn ngừa ngừng tim đột ngột liên quan đến hoạt động thể thao trong trường học

Thời gian qua,ănngừangừngtimđộtngộtliênquanđếnhoạtđộngthểthaotrongtrườnghọkết qua ngoai hang anh một nữ sinh lớp 9 ở TP. Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk, tử vong sau khi chạy khoảng 250m trong giờ thể dục, khiến nhiều người lo lắng. 

Theo đó, sau khi kết thúc chạy 250m, một nữ sinh đi bộ về đích thì có biểu hiện loạng choạng và ngã. Giáo viên dạy thể dục đã sơ cứu và gọi nhân viên y tế trường hỗ trợ. Sau đó, trường gọi xe đưa nữ sinh đến bệnh viện nhưng nữ sinh đã tử vong sau đó.

Lãnh đạo trường THCS nơi nữ sinh theo học cho biết trước thời điểm xảy ra sự việc, em hoàn toàn khỏe mạnh, đi học bình thường. Tuy nhiên, sau đó các bác sĩ cho biết nữ sinh mắc bệnh lý tim mạch tiềm ẩn.

Bác sĩ Lê Nhật Cường, Khoa Điều trị tích cực nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết hoạt động thể thao vô cùng quan trọng và nhiều lợi ích giúp ngăn ngừa béo phì và các bệnh lý tim mạch như nhồi máu cơ tim, đột quỵ… Tuy nhiên trong quá trình hoạt động thể dục thể thao có thể có một số tai nạn, trong đó ngừng tim đột ngột là tai nạn nguy hiểm có thể xảy ra trên bệnh nhân có bệnh lý tim mạch từ trước hoặc không.  

Vậy hiểu như thế nào cho đúng về ngừng tim đột ngột liên quan đến hoạt động thể thao, để tránh tình trạng tâm lý lo ngại không dám hoạt động thể lực, nhất là tâm lý lo sợ của cha mẹ không cho con cái tập luyện thể thao?

Ngừng tim đột ngột liên quan đến hoạt động thể thao do căn nguyên tim mạch

Ngừng tim đột ngột liên quan đến hoạt động thể thao có thể xuất hiện ở những bệnh nhân có bệnh lý tim mạch đã biết trước hoặc có bệnh lý tim mạch nhưng chưa được phát hiện và điều trị. Nguyên nhân gây ngừng tim đột ngột khác nhau theo nhóm tuổi, mỗi nhóm tuổi có những nguyên nhân đặc trưng khác nhau. Một số nguyên nhân có thể gặp ở trẻ em như:

- Bệnh động mạch chủ: Ở những bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp, hội chứng Marfan (một rối loạn di truyền gây suy yếu thành động mạch chủ), bất thường van động mạch chủ (động mạch chủ 2 lá van), khi hoạt động thể lực mạnh, động mạch chủ có thể bị rách và gây tử vong.

- Xơ vữa động mạch vành: Khi vận động thể lực mạnh, gây nứt vỡ đột ngột các mảng xơ vữa dẫn đến hình thành huyết khối và nhồi máu cơ tim cấp dẫn đến ngừng tim.

- Các bất thường bẩm sinh của động mạch vành: thường gây thiếu máu cơ tim âm thầm, tạo ra sẹo xơ trên bề mặt cơ tim và chính những vị trí xơ này là nguồn gốc phát sinh rối loạn nhịp dẫn tới ngừng tim đột ngột.

- Bệnh lý cơ tim như bệnh cơ tim thất phải sinh loạn nhịp, bệnh cơ tim phì đại.

- Các bệnh lý van tim gây phì đại buồng tim, giãn buồng tim cũng có thể gây ra các rối loạn nhịp tim dẫn tới ngừng tim đột ngột.

- Các bệnh lý rối loạn nhịp tim: một số bệnh lý như nhịp nhanh kịch phát trên thất, hội chứng QT dài, hội chứng Brugada,..

Nhìn chung ở trẻ em các nguyên nhân thường gặp như rối loạn nhịp tim, bệnh cơ tim phì đại, bất thường bẩm sinh mạch vành…

Theo bác sĩ Cường, để ngăn ngừa ngừng tim đột ngột liên quan đến hoạt động thể thao cần phải có chiến lược rõ ràng, từ việc khám sức khỏe định kỳ sàng lọc các bệnh lý tim mạch, có các bài tập kế hoạch luyện tập, mức độ tập luyện phù hợp với mỗi tình trạng bệnh. 

Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021 - 2025đặt ra một số chỉ tiêu:

- 85% trường học thực hiện kiểm tra sức khỏe học sinh đầu năm học theo quy định.

- 50% trường học thực hiện việc đánh giá phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ về bệnh không lây nhiễm, sức khỏe tâm thần cho học sinh.

- 85% trường học tổ chức hoạt động vận động thể lực phù hợp cho học sinh thông qua các hoạt động thể thao ngoại khóa, hình thức câu lạc bộ thể thao.

- 100% trường học tổ chức kiểm tra, đánh giá, xếp loại thể lực học sinh theo quy định (đối với các trường học phổ thông).

 - 100% học sinh được tuyên truyền, giáo dục về sức khỏe và nâng cao kiến thức phòng, chống bệnh, tật học đường, bệnh không lây nhiễm và sức khỏe tâm thần; được giáo dục về dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm lành mạnh, an toàn.

- 95% cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên y tế trường học được tập huấn về chăm sóc, bảo vệ và quản lý sức khỏe học sinh trong trường học.

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)