Theo thông tin mới nhất từ trang Bloomberg, Tòa án tối cao của Mỹ đang xem xét để cho phép một vụ kiện chống độc quyền, cáo buộc Apple trong việc thu về 30% doanh số bán ứng dụng từ các nhà phát triển ứng dụng trên App Store.

Phía nguyên đơn là người tiêu dùng cho rằng Apple đã vi phạm luật chống độc quyền, gây thiệt hại cho người dùng bởi họ trả tiền hoa hồng cho các nhà phát triển cao hơn thế thông qua giá các ứng dụng mà Apple đưa ra.

Còn Apple lại yêu cầu tòa án tối cao nên bác bỏ vụ kiện này bởi công ty khẳng định chính sách của mình không vi phạm và việc đứng về phía người tiêu dùng như trong chỉ trích của bên nguyên sẽ "đe dọa sự phát triển của lĩnh vực thương mại điện tử". Nếu vụ kiện được chấp thuận, Apple có thể phải trả tiền phạt lên tới hàng trăm triệu USD.

Đã có rất nhiều lập luận được đưa ra từ các thành viên Tòa án cũng như luật sư phía Apple nhằm đi đến quyết định cuối cùng về vụ kiện.

Sonia Sotomayor - thẩm phán Tòa án tối cao Mỹ cho biết: "Chính khách hàng mới là người trả 30% với bên tạo ra ứng dụng chứ không phải với Apple tại cửa hàng trực tuyến, trong khi Apple lại được nhận doanh thu này". Phản biện lại điều này, luật sư Daniel Wall của Apple cho biết:

Năm 2017, vẫn có hãng điện thoại sản xuất flagship độc quyền cho một nhà mạng duy nhất?

Hiển nhiên Google đã không học được gì từ Apple, ngoài việc “đá xoáy” Táo Khuyết về việc loại bỏ cổng tai nghe 3.5mm để rồi 1 năm sau thực hiện điều tương tự trên flagship của mình. 9 năm trước, khi Apple lần đầu ra mắt iPhone, thiết bị đã chỉ dành riêng cho người dùng nhà mạng AT&T. Tuy nhiên, thời gian trôi qua và sau đó iPhone đã du nhập vào các nhà mạng khác như Verizon, cuối cùng là toàn bộ các nhà mạng lớn tại Mỹ.

Thế nhưng, Apple hoàn toàn có lý do giải thích cho sự độc quyền của AT&T: tại thời điểm đó, hợp đồng độc quyền với AT&T là không thể tránh khỏi. Sau khi hợp tác sản xuất iPhone với Cingular Wireless (giờ đây trực thuộc AT&T), Apple muốn tách ra để tự mình phát triển phần cứng cũng như phần mềm cho iPhone. Hai bên đã ký kết một hợp đồng cho phép Apple làm điều mình muốn đổi lại 4 năm độc quyền iPhone trên đất Mỹ dành cho AT&T. Hợp đồng này kết thúc vào năm 2011.

Vậy nhưng "độc quyền" trong trường hợp Google không có nghĩa như vậy. Pixel 2 do Verizon bán ra vẫn sẽ hoạt động với SIM từ các nhà mạng khác. Chẳng vậy mà T-Mobile đã cho quảng cáo “Google phone” trên xe tải của mình ở đường phố ngoài nơi sự kiện.

“Độc quyền” ở đây chỉ đơn thuần là nhà mạng bán ra thiết bị. Người dùng chỉ có thể mua Pixel 2 tại cửa hàng của Verizon hoặc mua một phiên bản mở khóa trực tiếp từ Google. Có lẽ Verizon cần xem lại khái niệm “độc quyền” mình gắn cho Pixel 2.

Pixelbook - Ai sẽ bỏ ra 1000 USD mua một laptop không chạy Windows cũng chẳng chạy MacOS?

Chiếc Pixelbook đã có một màn ra mắt thực sự ấn tượng. Hàng loạt tính năng nổi trội như: màn hình QHD, sạc nhanh, thiết kế siêu mỏng, màn hình gập để trở thành máy tính bảng, Instant Tethering... và không nghi ngờ gì việc một reviewer công nghệ sẵn sàng bỏ ra số tiền tương đương 23 triệu đồng để sở hữu và trải nghiệm những gì tinh túy nhất của Người khổng lồ Mỹ.

Khảo sát này cho thấy trong số các ứng dụng này, "không có ứng dụng nào đã nhận được sự chấp thuận của phụ huynh," như đã yêu cầu theo luật, do các công cụ tự động của các ứng dụng này đã có thể kích hoạt các tính năng theo dõi.

Nhan nhản ứng dụng dành cho trẻ em trên Google Play thu thập dữ liệu

Cuộc khảo sát phơi bày một số thực trạng đáng báo động: 256 ứng dụng đã thu thập dữ liệu vị trí địa lý, 107 ứng dụng thu thập và chia sẻ địa chỉ email của chủ sở hữu thiết bị, và 10 ứng dụng đã chia sẻ số điện thoại của người dùng.

1100 ứng dụng liên tục chia sẻ nhân dạng người dùng, thông tin mà có thể được sử dụng cho các kỹ thuật quảng cáo dựa trên hành vi mà đã bị Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em ngăn cấm sử dụng.

2281 ứng dụng đã lan truyền ID cho Android Advertising, thông tin mà Google yêu cầu các nhà phát triển và SDK phải sử dụng như là một hình thức theo dõi quảng cáo liên tục duy nhất, cho phép người dùng xoá lịch sử sử dụng của họ. Các ứng dụng này cũng đã lan truyền một số thông tin khác bằng những hình thức có thể hoàn toàn phủ nhận các bảo vệ quyền riêng tư của AAID. Điều này có nghĩa là những ứng dụng này còn vi phạm cả những chính sách của Google.

Trẻ em là đối tượng theo dõi của nhiều ứng dụng trên Play Store của Google

"Chúng tôi đã xác định được một số vi phạm đáng lo ngại: những vi phạm rõ rệt khi các ứng dụng chia sẻ địa điểm và thông tin liên lạc mà không có sự cho phép (4,8%), chia sẻ thông tin cá nhân mà không áp dụng các biện pháp bạo mật hợp lý (40%), không tuân thủ bằng việc liên tục chia sẻ nhân dạng với các bên thứ ba cho những mục đích bị cấm (18,8%), và thiếu hiểu biết hoặc bỏ qua các nghĩ vụ hợp đồng nhằm bảo vệ quyền riêng tư của trẻ em (39%). Nhìn chung, khoảng 57% trong số 5855 ứng dụng cho trẻ em mà chúng tôi đã phân tích có khả năng đã vi phạm Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em.", các tác giả của nghiên cứu cho biết.

Tuy vậy, khảo sát này được thực hiện thông qua các phương pháp tự động, và vì thế có khả năng là những ứng dụng này đã không thu thập dữ liệu theo những cách mà đã vi phạm Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em.

Dẫu sao, các tác giả vẫn nhấn mạnh rằng chỉ riêng con số những ứng dụng với những tính năng theo dõi cho thấy rằng sự không tuân thủ đang phổ biến rộng rãi, và rằng tập hợp nghiên cứu của họ đủ lớn để có thể đại diện cho cả nền kinh tế lớn hơn của các ứng dụng điện thoại. Mặc dù các nền tảng như Play Store hay App Store của Apple đã được miễn Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em, tập hợp nghiên cứu của họ đã chỉ lấy các ứng dụng thân thiện với gia đình trên Play Store.

Nhiều ứng dụng cho trẻ em vi phạm Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em

Theo Engadget, con số ứng dụng khổng lồ đang gia nhập Play Store mỗi ngày (hơn 2700) có nghĩ là nhiều ứng dụng sẽ không được trải qua quá trình đánh giá thủ công. Ngoài ra, có nhiều khả năng là các nhà phát triển ứng dụng đã không biết về các luật lệ của Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em, đặc biệt là khi các ứng dụng được thiết kế cho các đối tượng với mức độ tuổi đa dạng. Ngoài ra, nghiên cứu này không bao gồm bất cứ ứng dụng iOS nào.

Nhiều tháng gần đây, các nhà hoạt động đã liên tục gây áp lực lên Uỷ ban Thương mại Liên bang để đưa ra các biện pháp cho một loạt các tập đoàn lớn mà đang có những công cụ quảng cáo nhắm mục tiêu cho trẻ em, bao gồm cả Disney và YouTube. Trong quá khứ, Uỷ ban thương mại Liên bang đã nhiều lần phải làm việc với nhiều công ty vì đã vi phạm Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em. Nhưng, như nghiên cứu này đã cho thấy, có khả năng là hành vi né tránh các quy định liên quan đến việc nhắm mục tiêu quảng cáo trẻ em vẫn còn tràn lan trên mạng.

P.H. - Lê Tuấn Đạt - Xuân Quý (tổng hợp)